میلیون‌ها نفر از ساكنان زمین تاكنون در فصل زمستان افسردگی و كم‌تحركی ناشی از اختلال عاطفی فصلی یا همان افسردگی زمستانی را تجربه كرده‌اند كه بیشتر محصول كاهش زمان تابش خورشید است.
از آنجا كه محققان فكر می‌كنند این اختلال در نتیجه كمبود نور طبیعی به وجود می‌آید، یكی از شایع‌ترین انواع درمان، درمان با نور است كه طی آن فرد در زمان‌های خاصی از روز مقابل طیف كاملی از یك نور روشن می‌نشیند. چگونگی اثر نور درمانی تاكنون برای محققان معلوم نبود، اما اكنون محققانی از دانشگاه اُولو فنلاند موفق به كشف علت این موضوع شده‌اند.
مناطق حساس به نور در مغز ممكن است نقش بزرگ‌تری در علائم اختلال عاطفی فصلی نسبت به مناطق حساس به نور در چشم داشته باشند.
برای تست درستی این فرضیه محققان سمعك‌هایی طراحی كردند كه از طریق گوش، نور را به پروتئین‌های حساس به نور در سطح مغز می‌تاباند كه همراه با نتایج امیدواركننده‌ای بوده است. پس از آن‌كه تحقیقات ژوسو نیسیلا، فیزیولوژیست دانشگاه اولو نشان داد كه در سطح مغز حیوانات پروتئین‌های حساس به نور وجود دارند شروع به طراحی وسیله‌ای مخصوص كرد.
تحقیقات بعدی او نشان داد پروتئین‌های حساس به نور موسوم به 3-opsin كه روی شبكیه چشم انسان وجود دارد در 18 منطقه جداگانه روی مغز هم مشاهده می‌شوند.
بعلاوه این پروتئین بوفور در مناطقی از مغز ـ كه در تولید انتقال دهنده‌های عصبی سروتونین، ملاتونین و دوپامین كه در خلق و خو و خواب درگیر هستند ـ مشاهده می‌شود.
نیسیلا معتقد است پروتئین 3-opsin موجود در مغز نسبت به همین پروتئین كه در شبكیه چشم انسان وجود دارد به مراتب نقش موثرتری بر نوسانات خلق و خوی انسان كه مرتبط با میزان تغییرات روزانه نور است دارد و شاید كانال گوش بهترین مسیر برای دسترسی به این مناطق مغزی باشد.
تاباندن نور به این نواحی مغزی در مقایسه با تابش یك لامپ به چشم روش بسیار موثرتری برای نور درمانی است. هنوز هیچ‌گونه شواهدی مبنی بر تاثیر تابش یك لامپ به چشم روی خلق و خو وجود ندارد. در حالی‌كه محققان اكنون شواهدی مبنی بر وجود این پروتئین‌ها در نواحی مغز یافته‌اند.
نیسیلا معتقد است استخوان‌ها فرستنده بسیار خوبی برای نور هستند. بنابراین رسیدن نور به نواحی مغزی از طریق جمجمه عامل مهمی محسوب می‌شود.
دو دلیل خوب برای استفاده از گوش برای درمان اختلال عاطفی فصلی وجود دارد. اول این‌كه ضخامت جمجمه در نواحی كانال گوش كمتر بوده و نور بخوبی به مناطق مد نظر می‌رسد. دومین دلیل این‌كه چون رگ‌های خونی بشدت جاذب نور هستند، در این نواحی مغز رگ‌های خونی نسبتا كمتری وجود دارد.
نیلیسا و همكارانش به منظور تولید هدست مخصوص تابش نور به داخل مغز، شركتی به نام والكی تاسیس كردند. محصول این شركت شامل دو LED سفید در هر گوشی بود كه نوری با طول موج نزدیك به نور خورشید تولید می‌كرد.
محققان شركت والكی نتایج اولین آزمایش‌های بالینی‌شان را در مجله فرضیه‌های پزشكی به چاپ رسانده‌اند. در این آزمایش بیماران به مدت چهار هفته و هر روز بمدت هشت تا 12 دقیقه شش تا 8.5 واحد تشعشع در هر گوش دریافت می‌كردند.
نتایج نشان می‌داد بر اساس گفته خود افراد در 92 درصد از كسانی كه اختلال عاطفی فصلی حاد داشتند، علائم افسردگی بهبود یافته بود. اندازه‌گیری‌های روانشناختی هم نشان می‌داد علائم افسردگی در 77 درصد از افراد واقعا تخفیف یافته است.
محققان در وبسایت شركت والكی ادعا كرده‌اند هدست ابداعی آنها می‌تواند در درمان اضطراب، خستگی و كاهش عملكرد شناختی در نتیجه اختلالات عاطفی فصلی موثر باشد.
آنها همچنین در حال بررسی این موضوع هستند كه آیا این دستگاه می‌تواند برای درمان میگرن و پرواززدگی (بیخوابی و ناراحتی ناشی از پرواز‌های طولانی به علت اختلاف ساعت مبدا با مقصد پرواز) استفاده شود یا خیر.
منبع: جام جم آنلاین
