زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دکتر آزاده نجارزاده - متخصص تغذیه

سوال : سلام. آیا مصرف هر هفته 50000 واحد ویتامین D می‌تواند از ابتلای شدید به کرونا جلوگیری کند؟

جواب : ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی است که نقش مهمی را در سلامت استخوان بازی می‌کند و در کنار کلسیم به پیشگیری از پوکی استخوان کمک می‌نماید. شواهد زیادی نیز مبنی بر نقش این ویتامین در عملکرد سیستم ایمنی وجود دارد. در سال‌های اخیر محققان بسیاری نقش این ویتامین را در بهبود عفونت‌های تنفسی مورد بررسی قرار داده‌اند و نتایج برخی از آنها حاکی از نقش مثبت ویتامین D در کاهش عفونت‌های تنفسی بوده است. یک مطالعه مروری که نتایج 25 تحقیق را در این خصوص جمع‌بندی نموده، این یافته را ارائه داده است. در واقع ویتامین D مثل یک آنتی‌بیوتیک و آنتی‌ویروس طبیعی در برابر پاتوژن‌ها (بیماری‌زاها) عمل می‌نماید.

می‌توان گفت حداقل نقش ویتامین D در پیشگیری از عفونت‌های تنفسی کاملاً شناخته شده است، ضمن آنکه کمبود این ویتامین نیز به وضوح باعث به هم خوردن عملکرد سیستم ایمنی می‌گردد.

در ابتدای پاندمی کرونا، محققان مشاهده نمودند که بین کمبود ویتامین D با شدت ابتلا به کرونا ارتباط وجود دارد. به خصوص در افراد چاق که معمولاً سطح ویتامین D پایین‌تری دارند، این ارتباط بیشتر مشاهده گردید.

میزان پایین ویتامین D در بدن منجر به افزایش سیتوکین‌ها (واسطه‌های التهابی) در بدن می‌شود و احتمال بروز کرونا در کسانی که سطوح پایین ویتامین D دارند، تقریباً دو برابر (77/1) افرادی است که سطح ویتامین D آن‌ها نرمال است، اما نکته‌ای که باید به آن توجه ویژه نمود این است که یافته‌های مرتبط با ویتامین D و کرونا بیشتر حاصل از مطالعات مشاهده‌ای است تا مداخله‌ای. به بیان دیگر، مطالعاتی که تاکنون انجام شده‌اند، بیشتر ارتباط این دو را نشان می‌دهند، نه اثر ویتامین را، در حالی که اینها دو موضوع جدا از هم هستند.

دوز مناسب

تاکنون محققین به دوز مناسبی برای پیشگیری از عفونت کرونا نرسیده‌اند، اما آنچه مسلم است، این است که به دلایل مختلف باید سطح ویتامین D را در خون افزایش داد و مطمئن‌ترین راه برای این منظور استفاده از مکمل ویتامین D است.

نکته‌ای که باید بر آن تاکید نمود، این است که لزوماً دوزهای بالاتر به معنای بیشتر اثربخش بودن نمی‌باشد. از آنجا که ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی است، دوزهای بالای آن می‌تواند حتی مضر باشد. شاید بتوان گفت بر اساس راهنماهای موجود دوز ایمن 1000 واحد بین‌المللی در روز است. اگرچه بهتر است برای هر فرد ابتدا سطح ویتامین D خون چک شود و سپس توصیه به دوز مناسب صورت گیرد. برای دوزهای بالاتر (مثل 50000 واحد) حتماً باید سطح ویتامین D خون ابتدا چک شود و با مشورت با متخصصین تغذیه دوز مناسب توصیه گردد.