تحریریه زندگی آنلاین : از دیدگاه رایج، استروژن دقیقاً یک هورمون آنابولیک نمیباشد، اما تحقیقات اخیر نشان میدهند که این هورمون در زنان میتواند تأثیر بسیار قابلتوجهی روی حجم عضلات، قدرت و ریکاوری داشته باشد. دقیقاً به همین دلیل است که سطح نامناسب استروژن میتواند یکی از دلایل اصلی تجزیه عضلات و ضعف در زنان باشد که این امر نیز منجر به اختلال در عملکرد آنها در باشگاه میشود. اما استروژن چگونه روی حجم عضلات تأثیر میگذارد؟ چه کسی در معرض خطر کمبود سطح استروژن قرار دارد؟ آیا یک راهحل کارآمد در این زمینه وجود دارد؟ به خواندن ادامه دهید تا در مورد جزئیات بیشتر بدانید.
بیشتر بخوانید:
همه چیز درباره غربالگری سرطان سینه
چطور زودهنگام متوجه سرطان پستان خود شویم؟
دلایل احتمالی کمبود استروژن
رایجترین عوامل کمبود سطح استروژن عبارتند از:
پیش یائسگی و یائسگی
استرس شدید یا حاد
نارسایی تخمدان
بیاشتهایی عصبی
بیماری کلیوی حاد
به یاد داشته باشید که دوره پیش یائسگی بهطور متوسط از ۴۷.۵ سالگی شروع میشود و خود یائسگی بین ۵۰ تا ۵۲ سالگی در اکثر زنان شروع میشود.
کمبود استروژن در زنان
اما، حدود ۱درصد از زنان زیر ۴۰ سال نیز تجربه پدیدهای به نام یائسگی زودرس را دارند. در این مورد، درمان با استروژن یا فیتواستروژنها بهشدت پیشنهاد میشود، زیرا کمبود سطح استروژن در سنین جوانی میتواند به شکل قابل توجهی باعث افزایش احتمال بروز بیماریهای مختلفی شود، و حتی احتمال مرگ زودرس نیز افزایش میابد.
یشتر بخوانید:
عفونت های زنانه ای که باعث ناباروری می شود
مزایای استروژن در عملکرد فیزیکی زنان
حفاظت از عضلات و بهبود ریکاوری
یکی از مهمترین مزیتهای استروژن روی ماهیچههای اسکلتی این است که این هورمون بهشدت برای ریکاوری مفید میباشد. بر اساس تحقیقات، استروژن دارای مزایای زیر میباشد:
کاهش آسیب عضلانی مرتبط با ورزش
کاهش سطح التهاب عضلات پس از ورزش
تسریع سرعتترمیم آسیب دیدگیهای بسیار کوچک و بهبود ریکاوری
بهبود رشد مجدد ماهیچههای تحلیل رفته
به احتمال زیاد، استروژن این کارها را از طریق با ثبات کردن غشای سلولهای ماهیچهای و عمل به عنوان آنتیاکسیدان انجام میدهد. در نتیجه در این حالت، بافت ماهیچهای از آسیب کمتری رنج خواهد برد و بنابراین میتواند پس از ورزش ریکاوری سریعتری داشته باشد.
بیشتر بخوانید:
یائسگی با چه علائمی در زنان آغاز میشود؟
حمایت از رشد عضلات
اساساً، هیچکدام از استروژنهای تولید شده در بدن، هورمونی آنابولیک نیستند. زیرا آنها بهطور مستقیم باعث تقویت رشد عضلات نمیشوند (آنابولیسم).
اما به هر حال، تحقیقات اخیر نشان میدهند که هورمون درمانی جایگزین (HRT) در زنانی که در دوره پسا یائسگی به سر میبرند، میتواند باعث افزایش قدرت سیگنال دهی (IGF-1) شود، که یک هورمون بسیار آنابولیک میباشد.
به همین دلیل است که استروژن درمانی یا فیتواستروژنهای طبیعی (جایگزینی ایمنتر) میتوانند در کمک به جلوگیری از تجزیه عضلات در زنان دارای کمبود استروژن، کارامد باشد.
افزایش قدرت عضلات
اگرچه استروژن به خودی خود دارای قدرت آنابولیک چندانی نمیباشد، اما تحقیقات تائید کردهاند که ممکن است آنها باعث بهبود قدرت ماهیچهها شوند.
اساساً، استروژن به تقویت قدرت پیوند بین فیبرهای ماهیچهای (آکتین و میوزین) کمک میکند. بنابراین هرچه این پیوند قویتر باشد، نیروی تولید شده توسط عضلات هنگام انقباض نیز بیشتر میشود!
همچنین، استروژن از طریق مبارزه با التهابات موضعی (از جمله کوفتگی عضلات پس از ورزش) و بهبود ریکاوری ماهیچههای آسیبدیده، میتواند به افزایش قدرت عضلات کمک کند.
میوزینها خانوادهای از موتورپروتئینها هستند که با رشتههای اکتین در پیوسته هستند و با بکاربردن ای تی پی بر روی اکتین حرکت میکند. خانواده میوزینها دربرگیرنده میوزینهای گوناگونی هستند که هر یک کارکرد ویژهای دارند و در یاختههای ویژهای بیان میشوند. برای نمونه، میوزین ۲، میوزینی است که در ماهیچهها بیان میشود و برای فرایند حرکت ماهیچهها نیاز است. میوزین ۱، میوزینی است که در سلولهای گوناگون برای حرکت ویزیکولها نیاز است. برخی از میوزینها تک واحدی هستند و برخی دیگر از میوزینها دو یا چند زیرواحدی هستند و از زنجیرههای سبک و سنگین درست شدهاند. هرکدام از آنها میتوانند با چسبیدن به رشتههای اکتین با حرکت پارویی شکل، ماهیچه را منقبض میکنند.
بیشتر بخوانید:
پاپ اسمیر غیرطبیعی چیست؟
ویتامین های واجب برای زنان
نحوه جبران کمبود سطح استروژن
در برخی موارد، کمبود سطح استروژن را میتوان با ریشهیابی علت ایجاد آن به حالت نرمال خود بازگرداند. برای مثال، استراحت کافی بهمنظور مقابله با استرس حاد احتمالاً میتواند باعث بهبود بالانس استروژن در بدن شود.
اما به هر حال، در اکثریت موارد، تنها راه واقعی حل مشکل کمبود سطح استروژن، مصرف هورمون میباشد، چه فرم مصنوعی و چه طبیعی (فیتواستروژنها).
فیتواستروژنها گروهی از مواد شیمیایی گیاهی (فیتوکمیکالها) هستند که بهطور طبیعی در گیاهان تولید شده و دارای نقشهای زیست شناختی از قبیل تشکیل بخشی از سیستم دفاعی گیاه و حفاظت از گیاه در مقابل تنشها میباشند. فیتو استروژن واژهای عمومی است که به هر ترکیب یا متابولیت گیاهی که در مهرهداران پاسخهای زیستی ایجاد نموده و با اتصال به گیرندههای استروژن، عملکرد استروژنهای درونزاد را تقلید یا تعدیل میکند اطلاق میشود.
به منظور شفافسازی تأثیر این روش، دانشمندان اثر هورمون درمانی جایگزین (HRT) را در ۱۵ جفت دوقلوی همسان که بین ۵۴ تا ۶۲ سال سن داشتند، مورد بررسی قرار دادند. در هر جفت، یکی از زنان دریافت کننده هورمون بود، درحالیکه قل دیگر هیچ هورمونی دریافت نمیکرد.
بعد از حدوداً ۷ سال از گذشت این تحقیق، تفاوت بسیار قابل توجه بود!
استفاده کننده از (HRT) بهطور متوسط دارای ویژگیهای زیر بود:
۷ درصد سرعت پیادهروی بیشتر
۱۶درصد قدرت عضلانی بیشتر
عضله بیشتر در مجموع
چربی کمتر
کمبود استروژن در زنان
دیگر تحقیقات مشابه انجام شده روی تأثیر (HRT) در عملکرد فیزیکی زنان موارد زیر را گزارش دادهاند:
افزایش سایز عضلات
افزایش ارتفاع پرش عمودی
افزایش سرعت دوندگی
این نتایج در مقایسه با گروهی از زنان به دست آمدهاند که یا هورمون به آنها داده نشده بود یا مصرف کننده دارونما بودند. بااینحال، هورمون درمانی جایگزین نیازمند نسخه پزشک میباشد، باید در همه اوقات به شکل کنترل شده مصرف شود و حتی دارای چندین عارضه جانبی نیز میباشد که لازم است ذکر شوند از جمله افزایش احتمال بروز سرطان سینه. اما در مورد گزینههای طبیعی چطور؟
منابع طبیعی استروژن
فیتواستروژنها ترکیباتی گیاهی هستند که اثر استروژن در بدن انسان را تقلید میکنند. آنها کاملاً طبیعی هستند و گزینهای بسیار ایمنتر نسبت به (HRT) در اکثر موارد محسوب میشوند و به همین دلیل است که اکثر زنان برای کاهش علائم یائسگی خود ابتدا سعی میکنند که این گزینه را امتحان کنند. اکنون، اینطور به نظر میرسد که استفاده از فیتواستروژنها به منظور حمایت از عملکرد فیزیکی زنانی که به ۴۰ سالگی نزدیک میشوند نیز ایدهای بسیار عالی میباشد!
در زیر چند نمونه از بهترین منابع غذایی حاوی فیتواستروژنهای سلامت را مشاهده میکنید:
سویا تخم کتان کنجد میوههای خشک انواع توت (توتفرنگی، کرنبری، تمشک) انگور قرمز جعفری
یک گزینه دیگر استفاده از محصولات فیتواستروژنی موضعی نظیر سرم و کرم میباشد. در این موارد، بخش کوچکی از فیتواستروژنها جذب جریان خون شده و به شکل سیستماتیک عمل میکند، اما بخش اعظمی از آنها به شکل موضعی تنها در پوست و ماهیچهها عمل میکنند.
برای مثال، گیاهی تایلندی به نام (Pueraria Mirifica) یکی از غنیترین منابع طبیعی فیتواستروژنها میباشد و بالغ بر ۱۷ ترکیب فعال در خود دارد. اگر از ماسک پوست گیاه (Pueraria Mirifica) استفاده کنید، نه تنها آبرسانی و کشسانی پوست شما بهبود پیدا میکند، بلکه دوز مناسبی از استروژنهای طبیعی نیز به عضلات خواهد رسید که میتواند از ریکاوری و افزایش قدرت آنها حمایت کند.
هنگام اعمال روی سینه، کرمهای موضعی سینه حاوی (Pueraria Mirifica) حتی میتوانند تا حدودی باعث افزایش سایز سینه و سفتی آنها شوند، مزیتی که (HRT) نمیتواند ارائه دهد.
نتیجهگیری
در مورد تأثیر سطح استروژن روی قدرت، حجم عضلات و ریکاوری پس از ورزش در زنان کمتوجهی و غفلت زیادی صورت گرفته است، مخصوصاً زنانی که به ۴۰ سالگی خود نزدیک میشوند.
اگر مشکوک به کمبود سطح استروژن هستید، عقلانی است که آزمایشهای مربوطه را انجام دهید و با یک پزشک گفتگو کنید.
اگر تست شما مثبت بود و مشخص شد که دارای کمبود استروژن میباشید، عجولانه عمل نکنید و به دنبال خرید هر مقدار ممکن استروژن نباشید. زیرا اگرچه استروژن برای ماهیچهها و استخوانها مفید میباشد، اما در دوزهای بالا به طریقی برای تاندونها و لیگامنتها مضر بوده و باعث کاهش سفتی آنها میشود.
به عبارت دیگر، شما تنها نیاز دارید که سطح استروژن را به حد نرمال خود برسانید، نه خیلی زیاد، نه خیلی کم.
به منظور بازگرداندن سطح استروژن به حد مطلوب، با افزودن منابع طبیعی فیتواستروژنها به رژیم غذایی خود شروع کنید. سپس، استفاده از محصولات موضعی حاوی فیتواستروژنها را به منظور بهبود موضعی ریکاوری عضلات امتحان کنید.
برای این منظور اگرچه میتوانید از هر منبع فیتواستروژنی استفاده کنید، اما (Pueraria Mirifica) احتمالاً بهترین گزینه ممکن میباشد.