کیستپستان بهصورت کیسههای پر از مایع در پستان خود را نشان میدهد که معمولاً خوشخیم است و در دسته سرطانهای پستان قرار نمیگیرد. یک خانم میتواند یک یا چند کیستپستان داشته باشد. کیستها اغلب گرد یا بیضیشکل با حدود مشخص هستند. قوام کیستپستان معمولاً مانند انگور یا یک بادکنک پر از آب احساس میباشد، اما گاهیاوقات کیستپستان کاملاً سفت است. کیستپستان نیاز به درمان ندارند، مگر اینکه یک کیستبزرگ و دردناک باشد و یا موجب احساس ناراحتی در فرد گردد. درآنصورت تخلیه مایع از کیست میتواند علایم را تسکین دهد. کیستپستان قبل از یائسگی در زنان شایع است، بین سنین 35 تا 50 سال اما میتواند در هر سنی یافت میشود. اگر شخصی مبتلا به کیستپستان باشد معمولاً پس از یائسگی ناپدید میشوند، مگر اینکه درحال هورمون درمانی باشد.
علایم و نشانهها
علائم و نشانههای کیستپستان عبارتاند از توده صاف بهشکل گرد و یا بیضی شکل و با لبههای مشخص که بهطور معمول ولی نه همیشه خوشخیم است. معمولاً در یک پستان یافت میشود اما میتواند هر دو سینه را همزمان تحتتاثیر قراردهد.
دردپستان یا حساسیت در منطقهای از تودهپستانی میتواند وجود داشته باشد. افزایش در اندازه تودهپستان و بروز دردپستان درست قبل از دوره قاعدگی و کاهش اندازه پستان و رفع علائم بعد از دوره قاعدگی نیز از نشانههای کیستپستان میباشد. داشتن یک یا چند کیستسادهپستان خطر ابتلا بهسرطان پستان را افزایش نمیدهد. اما داشتن کیست ممکن است در توانایی شما برای تشخیص تودههای جدید پستان و یا دیگر تغییرات غیرطبیعی که ممکن است نیاز به ارزیابیهای پزشکی داشته باشد، تداخل کند. نکته مهم این است که هر خانم معاینه سرپایی و شخصی را آموزش ببیند تا درصورت ایجاد تغییرات غیرطبیعی دراسرع وقت توسط پزشک ویزیت گردد.
علل بروز کیست
هر یک از سینهها حاوی لوبهایی از بافتغدهای است. لوبها به لوبولهای کوچک تقسیم میشوند که در تولید شیر هنگام شیردهی نقش دارند. مجاری کوچک حرکت شیر به نوکپستان را برعهده دارند. بافتهای پستان از بافتچربی و بافتپیوندی ساخته شده است. کیستپستان زمانی بروز میکند که رشد بیشازحد غددوبافت همبند روی دهد که به تغییرات فیبروکیستیک مشهور است. دراین هنگام تجمع مایع دراین مجاری باعث تولید کیست در این نواحی میگردد. علت کیستپستان ناشناخته مانده است. برخی از شواهد نشان میدهد که استروژن اضافی در بدن برخی خانمها میتواند بافتپستان را تحریک نماید و موجب بروز کیست پستان گردد.
انواع کیستهای پستانی
کیستهای میکروسکوپی: این کیستها بسیار کوچک هستند اما بهوسیله آزمونهای تصویری مانند ماموگرافی و سونوگرافی دیده میشود. کیستهای ماکروسکوپی: بهاندازه کافی بزرگ احساس میشود و میتواند قطرش به حدود 5/2 تا 5 سانتیمتر هم برسد. کیستهای بزرگ سینه میتواند با فشار بر بافتپستان موجب درد سینه یا ناراحتی گردد.
مصرف کافئین و کیست پستان
هیچ مدرک علمی معتبری در دسترس نیست که نشان دهد مصرف کافئین با کیستپستان در ارتباط است، با اینحال برخی از زنان رفع علایم خود را پس از حذف کافئین از رژیم غذاییشان گزارش مینمایند. در نظر داشته باشید که کاهش یا حذف کافئین با کنار گذاشتن نوشابه، نوشیدنیهای انرژی زا، آب گازدار (سودا) و شکلات هم کمک کننده است.
رژیم غذایی مناسب
اگرچه مطالعات در مورد محدودیت مصرف نمک و تشکیل کیست قاطع نیستند، برخی از صاحب نظران معتقدند که کاهش نمک در رژیم غذایی ممکن است مفید باشد. مصرف سدیم کمتر با تجمع کمتر مقدار مایع اضافی در بدن همراه است، که میتواند به تسکین نشانههای مرتبط با کیستهای پر از مایع کمک نماید. ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی توصیههای مختلف برای کاهش کیستخوشخیم پستان دارند که اینها عبارتند از: کاهش مصرف غذاهایچرب و غذاهایسرخ شده در روغن (مصرف چربی به 30 درصد از کل کالری روزانه محدود شود. 10 درصد تا 15 درصد از کل کالری باید به شکل چربیهای اشباع نشده، مانند روغن زیتون، روغن بذرک، روغن کانولا و روغن کلزا باشد. باید آگاه باشیم که تنها چربیهای اشباع نشده است که دارای کلسترول پایین است. (مصرف کمتر از 300 میلیگرم کلسترول در روز به افراد مبتلا توصیه میشود.)، کاهش مصرف نمک (این شامل کاهش موادغذایی که بالقوه حاوی سدیم بالا هستند مانند غذاهای آماده و نیمه آماده، کنسروتنماهی، خیارشور، چیپس و پفک هم میشود)، محدودکردن مصرف آسپرین، مصرف مکملهای ویتامینی B6 تا 200 میلیگرم در روز، مصرف روغن پامچال شب (2 تا 4 گرم در روز)، رژیمغذایی حاوی فیبر بالا مانند غلات سبوسدار، سبزیجات، حبوبات، میوهها، کاهش مصرف محصولات لبنی ولی برای پیشگیری از پوکی استخوان میتوان از یک مکمل کلسیم کمک گرفت. ویتامین هر روز بایستی از طریق مکمل دریافت شود دریافت برخی از ویتامینها و موادمعدنی مفید گزارش شده است بهعنوان مثال مصرف ویتامین E و ویتامین A از ویتامینهای محلول در چربی و ویتامینهای خانواده B از گروه ویتامینهای محلول در آب توسط بسیاری از پزشکان و متخصصین تغذیه توصیه میشود. علاوه بر آن املاحی مانند سلنیوم هم برای این منظور مفید است.