تحريريه دنيای زنان
درمان
روشهای درمانی قادرند پیشرفت و احساس ناراحتی ناشی از سیاهرگهای واریسی را كاهش دهند. در بعضی موارد برای اصلاح سیاهرگهای واریسی شدید عمل جراحی ضرورت مییابد.
برخی از درمانهای شایع ( به منظور آشنائی شما )، عبارتند از:
اسكلروتراپی: ماده محلولی كه سیاهرگها را زخمیمیكند به داخل سیاهرگهای واریسی كوچك یا متوسط تزریق میشود. فرآیند تشكیل بافت در محل زخم، سیاهرگهای گشاد را میبندد و خون آنها به سیاهرگهای سالم جریان مییابد.
برداشت سرپایی سیاهرگها: در این روش سیاهرگهای واریسی كوچك با ایجاد تعدادی سوراخ كوچك در پوست برداشته میشوند. معمولا بیحسی موضعی كفایت میكند و اثر باقیمانده از جراحی ناچیز است.
جراحی اندوسكوپی سیاهرگ: یك لوله انعطافپذیر (آندوسكوپ ) كه دوربین ظریفی دارد وارد اندام پایینی بدن میشود تا به جراح در مشاهده و بستن سیاهرگها كمك كند. این روش تنها به برشهای كوچك نیاز دارد. در صورت ابتلا به سیاهرگهای واریسی شدید و همراه با زخمهای واریسی، احتمالا از این شیوه سود خواهید برد.
جراحی لیزری: سیاهرگهای واریسی كوچكتر و سیاهرگهای عنكبوتی با استفاده از لیزر بسته میشوند. به هر حال انتخاب روش مناسب درمان به عهده پزشك است.
برای درمان واریس چه باید كرد؟
یكی از شایعترین مشكلات در اشخاصی كه مجبورند بنا به مقتضیات شغلی خود به مدت طولانی ایستاده كار كنند، با آن مواجه شده یا میشوند، نوعی اختلال در سیاهرگ است كه به آن «واریس» گفته میشود. «واریس» از ریشه یونانی «واریكس» به معنی پیچدار گرفته شده است. سیاهرگهای واریسی، سیاهرگهای پیچدار و متسعی هستند كه در نزدیك سطح پوست تشكیل میشوند. احتمال واریسی شدن در همه سیاهرگها وجود دارد اما بیشترین مكان ابتلا اندامهای پایینی و پاها هستند.
یاهرگهای واریسی، در نتیجه اختلال عملكرد دریچههای موجود در سیاهرگها ایجاد میشوند. در حالت طبیعی، این دریچهها از بازگشت خون در مسیر عكس (به سمت پایین) جلوگیری میكنند. ممكن است این دریچهها بر اثر عواملی مانند: بارداری، ترومبوفلبیت، ضعف مادرزادی، چاقی و یا ایستادن طولانی مدت، تحت كشش قرار گیرند. وقتی دریچهها ضعیف شده و دیگر قادر به بسته شدن طبیعی نباشند، حوضچههایی از خون در سیاهرگها ایجاد میشوند.
در نتیجه سیاهرگها متسع و واریسی میشوند. سیاهرگهای عنكبوتی، نوع خفیفی از سیاهرگهای واریسی هستند. آنها كوچكتر و به سطح پوست نزدیكترند و شبیه شبكه عنكبوت به نظر میرسند. اینها چندان خطری ندارند، اما ممكن است از نظر بالینی نگران كننده باشند.
تشخیص
عروق واریسی سطحی، به شكل متسع و پیچدار و به رنگ آبی تیره هستند. ممكن است هیچ دردی نداشته باشید یا درد خفیفی در اندامهای پایینی خود حس كنید. گاهی سیاهرگهای عمقی واقع در اندامهای پایینی درگیر میشوند و تورم قابل توجه و حتی زخمهای پوستی را به وجود میآورند. این حالت تحت عنوان نارسایی سیاهرگی شناخته میشود.پزشك، پاهای شما را در حالی كه ایستادهاید؛ معاینه میكند و به دنبال تورم كه نشانه دیگری از اختلال عملكرد دریچههای سیاهرگی است میگردد.
زخمها توسط سیاهرگهای واریسی یا اختلال عمل دریچههای سیاهرگی كه معمولا نزدیك مچ پا قرار گرفته اند، ایجاد میشوند. علت آن خیس خوردن طولانی مدت بافت مچ پا است، زیرا خروج جریان خون سیاهرگی كاهش مییابد. ایجاد رنگ دانههای قهوه ای، معمولا پیش درآمد ایجاد یك زخم هستند. سیاهرگهای واریسی تهدید كننده حیات نیستند، اما با گذشت زمان تمایل به افزایش دارند.
اگر شما نگران ظاهر سیاهرگها هستید یا شما را آزار میدهند، با پزشك خود صحبت كنید. در موارد شدید، ممكن است پوست مجاور سیاهرگ واریسی، دچار خارش یا زخم یا تغییر رنگ شود. در صورت بروز زخمهای پوستی نیز به پزشك مراجعه كنید. زخمها نیاز به مراقبت طبی دارند. احتمال ابتلا به این اختلال در زنان، دو برابر مردان است.
توصیه
اگر شما مبتلا به سیاهرگهای واریسی یا اختلال عملكرد دریچههای واقع در سیاهرگهای عمقی هستید، یك بخش از درمان عبارت است از: پوشیدن لباس مناسب و استفاده از جورابهای واریسی كشی مناسب كه باعث تسكین سریع و طولانی مدت میشود. استفاده از این جورابها حین بارداری نیز مطلوب است. آنها به طور یكنواخت اندامهای پایینی را فشرده و به سیاهرگها و عضلات پا در به حركت درآوردن موثر خون كمك كرده و از آنها حمایت میكنند.
جورابهای ورایس را صبح پس از بیدار شدن بپوشید، حتی قبل از خارج شدن از بستر. آنها را در تمام طول روز نیز به پا داشته باشید. دقت كنید جورابهایی كه میپوشید در ناحیه بالایی ران یا ساق پا خیلی تنگ نباشند.
مراقبت از اندامها
از نشستن یا ایستادن طولانی مدت بپرهیزید. اگر نحوه كار شما به گونهایست كه مجبور هستید در محلی بیحركت بمانید، اندامهای پایینی و مچها را مرتب خم كنید. از جا برخیزید و در اطراف قدم بزنید. براساس گزارش دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت، شاید متوجه شده باشید كه بالا گذاشتن پاها حداقل 20 سانتیمتر بالاتر از سطح قلب در انتهای روز، به برطرف شدن تورم كمك میكند.
وضعیت تورم اندامهای پایینی ناشی از بیكفایتی سیاهرگی، اغلب با استفاده از جورابهای واریسی درمان میشود. این جورابها از خارج، روی ساق پا فشار آورده و از تورم شدید كه میتواند به ضخامت پوست و ایجاد زخم بستر منجر شود، پیشگیری میكنند.ورزش منظم نیز اهمیت دارد فعالیتهایی مانند: راه رفتن، دوچرخه سواری یا شنا به كاهش فشار در سیاهرگها و تخفیف ناراحتی كمك میكنند.