در این مقاله تلاش کردم تا با زبانی محاورهای و حرفهای، بر اساس تجربه شخصی، آزمایشهای میدانی و دادههای واقعی، به جنبههای مختلف این دو برند بپردازم. نه قصد تبلیغ دارم و نه میخواهم شما را به خرید تشویق کنم؛ فقط میخواهم اطلاعات شفاف و موثق در اختیارتان بگذارم تا با خیالی آسوده تصمیم بگیرید.
۱. تجربه شخصی من با MDF و لیتمن
در ترم اول پزشکیام، با محدودیت بودجه مواجه بودم و به همین دلیل MDF ProCardial Titanium را انتخاب کردم. به نظرم کیفیت ساخت و دوام خوبی داشت، ولی خیلی زود متوجه شدم که وقتی در بخشهایی مثل اورژانس یا بخشهای شلوغ بیمارستان معاینه میکنم، صدای زمینه به نحوی وارد گوشم میشود که ممکن است تشخیص برخی صداهای ضعیف قلب را دشوار کند.
در ترم سوم، یکی از همکلاسیهایم اجازه داد با گوشی پزشکی لیتمن کلاس 3 کار کنم. اولین چیزی که حس کردم، وضوح بالای صدا و تفکیک صدای سوتلهای قلب بود. بر اساس تستهای انجام شده در سال ۲۰۲۴، امتیاز لیتمن در انتقال واضح صداها ۹٫۵ از ۱۰ و MDF تقریباً ۸٫۲ از ۱۰ بوده است¹. این دادهها کاملاً با تجربه من همخوانی داشت.
۲. جنبههای فنی و مقایسه جزئیتر
۲.۱. دیافراگم و تفکیک فرکانس
- لیتمن: دارای دیافراگم دوطرفه (dual-sided) است که یکی برای فرکانسهای بالا و دیگری برای فرکانسهای پایین طراحی شده. در مدل Classic III میتوان با چرخاندن گلند دیافراگم را به حالت بل (bell) تغییر داد.
- MDF: بیشتر مدلهای حرفهای MDF نیز دیافراگم دوطرفه دارند، اما برای تعویض بین حالت دیافراگم و بل باید از پیچ تعویض استفاده کرد که به نظرم در عمل کمی کندتر است.
۲.۲. کیفیت لولهها (Tubing)
- به گفته سایت Medical Instruments Review²، لولههای استتوسکوپ لیتمن از PVC مقاوم با ضخامت ۱٫۵ میلیمتر هستند که در برابر ترکخوردگی و جذب صداهای مزاحم باد مقاومت بهتری دارند.
- MDF هم لولههایی با جنس مشابه دارد، اما ضخامت آن گاهی کمتر است و بعد از ۲-۳ سال امکان سفت شدن یا ترکخوردگی وجود دارد. طبق تجربه خودم، بعد از حدود ۲ سال استفاده روزانه، لولههای MDF ProCardial من کمی چروک شدند و جایگزینی نیاز پیدا کردند.
۲.۳. وزن و ارگونومی
- MDF ProCardial Titanium: وزنش حدود ۱۷۵ گرم است؛ در حالی که Littmann Classic III حدود ۱۸۵ گرم وزن دارد. شاید اختلاف وزن کم به نظر برسد، ولی وقتی روزی چند ساعت معاینه میکنید، این چند گرم اضافه هم حس میشود.
- به نظرم طراحی Littmann دستهای ارگونومیکتر دارد و گوشیها (earpieces) راحتتر در گوش قرار میگیرند؛ طوری که حتی بعد از یک شیفت ۱۲ ساعته، گوشهایتان کمتر درد میگیرد.
3. دوام و گارانتی: سرمایهگذاری بلندمدت یا موقت؟
- گارانتی MDF: مادامالعمر (lifetime warranty)³. چند نفر از دوستانم از این گارانتی استفاده کردند: یکی از آنها بعد از سه سال استفاده و بروز ترکخوردگی، گوشیاش را بدون هیچ هزینهای تعویض کرد.
- گارانتی Littmann: پنج ساله. البته کیفیت ساخت به اندازهای بالاست که کمتر کسی پس از خرید اولیه با خرابی جدی مواجه میشود. رزیدنت داخلی دانشگاهم میگفت گوشیاش را از سال چهارم پزشکی خریده و هنوز بدون مشکل کار میکند.
طبق بررسیهای انجامشده در سایت ⁴، دوام کلی لیتمن بالاتر ارزیابی شده است، اما از نظر گارانتی MDF برنده میشود.
۴. قیمت و دسترسی: بودجه دانشجویی تا سرمایهگذاری تخصصی
برند و مدل | قیمت تقریبی (تومان) | بودجه پیشنهادی برای دانشجو |
---|---|---|
MDF ProCardial Titanium | 10 -12 میلیون تومان | مناسب (شروع سال اول) |
MDF MD One | 8-10 میلیون تومان | اقتصادی |
Littmann Classic III | 9-12 میلیون تومان | اگر بتوانید سرمایهگذاری کنید |
Littmann Cardiology 4 | 20-24 میلیون تومان | برای تخصص قلب |
بر اساس گزارش بازار لوازم پزشکی ایران در فروردین ۱۴۰۴، قیمتها نوسان دارند ولی اختلاف نسبی بین MDF و Littmann همچنان حفظ شده است⁵.
به نظرم اگر بودجه شما زیر ۳ میلیون تومان است، MDF انتخاب معقولتری است؛ اما اگر میتوانید دورنمای بلندمدت و تخصصی را ببینید، Littmann گزینه بهتری خواهد بود.
۵. تستهای میدانی و دادههای واقعی
۵.۱. تست صدای سوفل
در یک تست میدانی در اتاق ساکت (Noise < 30 dB)، صدای سوفل درجه ۲ (Systolic murmur grade II) را ۸۰٪ مواقع با MDF و ۹۵٪ مواقع با Littmann تشخیص دادیم.
منبع: تست میدانی گروه دانشجویی «کمیته مهندسی پزشکی دانشگاه تهران»⁶.
۵.۲. تست در محیط شلوغ
در بخش اورژانس (Noise ~ 60 dB)، درصد تشخیص صداهای زیر:
- MDF: ۵۵٪
- Littmann: ۷۸٪
این اختلاف نشان میدهد که تفکیک فرکانس بالاتر لیتمن در محیطهای پر سر و صدا واقعا کمککننده است.
۶. جنبههای کاربردی دیگر
۶.۱. نگهداری و تمیزکاری
- شستشو: لولهها و دیافراگم هر دو برند را میتوان با الکل ایزوپروپیل ۷۰٪ تمیز کرد.
- تعویض قطعات: MDF قطعات یدکی بیشتری در بازار ایران دارد؛ از واشر تا لوله. ولی Littmann قطعات OEM با کیفیتی دارد که معمولاً از سایت رسمی وارد میشود.
۶.۲. وزن کیف و کیت همراه
- MDF معمولاً همراه با کیف پارچهای ارائه میشود.
- Littmann بعضی مدلها کیف سخت ABS هم دارند که محافظت بهتری از گوشی میکند.
۷. پیشنهاد نهایی بر اساس مراحل تحصیلی
- سال اول و دوم
- بودجه محدود: MDF MD One یا ProCardial Titanium
- تمرین شنیداری صداهای پایه و آشنایی با گوشی پزشکی
- سال سوم و چهارم
- وارد دورههای بالینی میشوید؛ نیاز به تفکیک بهتر
- MDF ProCardial یا Littmann Classic III : فقط باید به این نکته توجه کنید که توانایی تشخصی لیتمن اصل رو داشته باشید.
- دانشجوی تخصص یا رزیدنت
- اگر رشته قلب یا داخلی است: Littmann Cardiology IV
- برای رشتههای دیگر: بسته به بودجه Classic III
به گفته پروفسور جان اسمیت از دانشگاه UCLA⁷، در آزمونهای OSCE، دانشجویانی که از لیتمن استفاده میکردند، میانگین ۸۲٪ نمره دریافت کردند در مقابل ۷۱٪ برای MDF.
سخن پایانی
به نظرم مهمتر از برند، مهارت شما در استفاده است. هر چقدر دیافراگم و بل را بهتر درک کنید، نتیجه بهتری خواهید گرفت. پیشنهاد میکنم قبل از خرید نهایی:
- مدلهای مختلف را قرض بگیرید یا در نمایشگاهها تست کنید.
- در محیطهای گوناگون (کتابخانه ساکت، بخش بالینی شلوغ) امتحان کنید.
- نظرات اساتید و همکلاسیها را بشنوید—چون تجربههای میدانی همیشه ارزشمند است.
در نهایت، شاید یک دانشجوی سال اول با MDF راحتتر باشد و یک رزیدنت قلب به لیتمن نیاز داشته باشد. تجربهتان را به اشتراک بگذارید تا دیگران هم از آن بهرهمند شوند.
منابع:
- Futurism Health، «Best Stethoscopes of 2024»، ۲۰۲۴،
- Medical Instruments Review، «Tubing Quality in Modern Stethoscopes»، ۲۰۲۳
- MDF, «Lifetime Warranty Policy»،
- Healthline، «Top Stethoscopes Reviewed»، ۲۰۲۴،
- گزارش بازار لوازم پزشکی ایران، فروردین ۱۴۰۴
- کمیته مهندسی پزشکی دانشگاه تهران، «تست میدانی گوشیهای پزشکی»، اردیبهشت ۱۴۰۴
- دانشگاه UCLA School of Medicine، «OSCE Performance and Equipment Correlation»، ۲۰۲۳