یکی از سه موج سالیانه آنفلوآنزا در کشور که از اوایل مهر ماه تاخت و تازش را آغاز کرده بود، فروکش کرده، اما به گفته وزارت بهداشتی‌ها باید برای دو موج دیگر که در بهمن ماه امسال و اردیبهشت سال آینده رخ خواهند داد، از هم اکنون آماده بود.
به گفته کارشناسان سلامت کشور، امسال آنفلوآنزا شیوعش را در ایران خیلی زود آغاز کرد؛ به همین دلیل هم با فروکش کردن موارد ابتلا و مرگ ناشی از کووید ۱۹ در کشور و همچنین با آغاز فصل سرما و بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها، شاهد بروز و افزایش موارد آنفلوآنزا از اواخر شهریور ماه و ابتدای مهر ۱۴۰۱ در کشور بودیم.
بنابراین موج اول ابتلا به آنفلوآنزا در حالی در کشور آغاز شد که رعایت پروتکل‌های بهداشتی به دلیل کاهش موارد کرونا کاهش یافته و در عین حال بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها نیز روند شیوع این بیماری را سرعت بخشیده بود. بر همین اساس هم بود که دکتر طلعت مختاری آزاد- مدیر آزمایشگاه ملی آنفلوآنزا و استاد ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران در آبان ماه امسال اعلام کرد که ویروس غالب ما در کشور، آنفلوآنزا است و سوش‌های در گردش آن عمدتا H۳N۲ و بعد هم H۱N۱ بوده و آنفلوآنزای نوع B شیوع خیلی کمتری دارد.
تاخت و تاز آنفلوآنزا در کشور
همچنین به گفته کارشناسان سلامت کشور، از آنجایی که به دلیل شیوع کرونا و همچنین رعایت بالای پروتکل‌های ضدکرونایی، دو سال شیوع بیماری آنفلوآنزا را نداشتیم، همین موضوع باعث شد که در سال جاری با فروکش کردن موارد ابتلا به کرونا و کاهش رعایت پروتکل‌های بهداشتی، به نوعی افزایش موارد آنفلوآنزا را شاهد باشیم. بر همین اساس هم عمده مراجعات سرپایی و بستری بیمارستان‌ها در مهر و آبان ۱۴۰۱ به مبتلایان به آنفلوآنزا اختصاص یافته بود؛ به طوری که دکتر سعید کریمی معاون درمان وزارت بهداشت، در آبان ماه ۱۴۰۱، در گفت‌وگو با ایسنا اعلام کرد که روزانه ۳۰ هزار بیمار تنفسی به صورت سرپایی به بیمارستان‌های کشور مراجعه می‌کنند که شامل تمام بیماران تنفسی است. نمونه‌گیری‌ها نشان می‌دهد که بالای ۵۰ درصد از این افراد به آنفلوآنزا مبتلا هستند. همچنین روزانه حدود ۱۲۰۰ نفر بستری بیماران تنفسی را داریم که در بستری‌ها هم بالای ۵۰ درصدشان به آنفلوآنزا و کمتر از ۱۰ درصدشان به کرونا مبتلا هستند و بقیه هم به سایر بیماری‌های تنفسی مبتلا هستند.
در همین بین بود که متخصصین عفونی کشور نیز نسبت به «شیوع عفونت میکروبی با پنوموکوک در کودکان» که روی آنفلوآنزا سوار می‌شد، هشدار دادند. به طوری که دکتر فرهاد چوبدار- رئیس بیمارستان کودکان علی‌اصغر در این زمینه به ایسنا، اعلام کرد که بیماری عفونت میکروبی با پنوموکوک که بر روی آنفلوآنزا سوار می‌شود، در کودکان از شش ماهگی تا ۱۵ سالگی دیده می‌شود و عمده علت بروز آن هم این است که از داروهای آنتی‌بیوتیک و کورتون‌ها به صورت نادرست استفاده می‌شود. این عفونت‌ها به صورت ثانویه با آنفلوآنزا ایجاد می‌شوند.
موج اول آنفلوآنزا در حال فروکش
در عین حال از اواخر آبان ماه سال جاری بود که به تدریج متخصصان عفونی کشور و مسئولان سلامت، از کاهش موارد آنفلوآنزا در کشور خبر داده و اعلام کردند که به طور کلی تعداد موارد آنفلوآنزا در کشور رو به کاهش است و از آنجایی که روند سالیانه بیماری‌های حاد تنفسی در کشور امسال زودتر آغاز شد، طبعا زودتر هم رو به کاهش می‌گذارد. بر همین اساس هم دکتر حسین فرشیدی - معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه موارد آنفلوآنزا در کشور ظرف دو هفته گذشته کاهش خوبی در سطح بیمارستان‌ها داشته است، اعلام کرد که در حال حاضر موج آنفلوآنزا در حال فروکش کردن است و وضعیت بیمارستان‌های ما این موضوع را نشان می‌دهد. به طوری که آمارهای بیمارستانی ما کاهش شیوع را نشان می‌دهد. دو هفته قبل آمار آنفلوآنزا افزایش بسیار شدیدی را داشت، اما ظرف دو هفته کاهش خوبی حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد در سطح بیمارستان‌ها می‌بینیم.
البته باید توجه کرد که طبق اعلام متخصصان و مسئولان بهداشتی حوزه سلامت، بروز سالیانه آنفلوانزا به‌طور معمول دارای سه موج است؛ موج اول بروز بیماری معمولا در ابتدای فصل پاییز رخ می‌دهد. موج دوم معمولا با شدت کمتر از اولی، در ماه‌های بهمن و اسفند بوده و موج سوم، در اردیبهشت‌ماه سال بعد رخ می‌دهد. بر همین اساس هم طبق اعلام وزارت بهداشت، دکتر شهنام عرشی- سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت بر ضرورت آمادگی برای بروز موج دوم آنفلوآنزا در کشور تاکید و اعلام کرده است که بروز بیماری آنفلوانزا از اواخر مهرماه سال جاری آغاز شد و در اواسط آبان‌ماه به اوج خود در موج اول رسید و هم‌اکنون در سیر نزولی پیک بروز اولیه این بیماری قرار داریم.
وی همچنین بر لزوم آمادگی برای بروز موج دوم این بیماری در بهمن‌ماه امسال تاکید کرد و گفت: در این راستا آموزش بهداشت فردی و اجتماعی با تاکید بر استفاده از ماسک، به‌خصوص در اماکن بسته و بدون تهویه، شست‌وشوی مرتب دست‌ها، تهویه مناسب، به‌ویژه در اماکن تجمعی، انجام واکسیناسیون آنفلوانزا در گروه‌های هدف و اولویت‌دار، بسیار ضروری است.
به گفته عرشی، به دلیل احتمال ابتلا به بیماری در تمام فصول سال، انجام واکسیناسیون آنفلوانزای سالیانه منوط به انجام آن تنها در اوایل مهر ماه نبوده و در هر زمانی از سال و برای گروه‌های اولویت‌دار، با توجه به دسترسی به واکسن آنفلوانزا، الزامی و ضروری است.
وی همچنین از مردم خواست که در صورت علامت‌دار بودن به پزشک مراجعه و از مصرف خودسرانه دارو و خوددرمانی پرهیز کنند. مبتلایان به آنفلوآنزا نیز تا رفع علامت‌های حاد بیماری، در محل کار و مدرسه حاضر نشوند.
پیش‌بینی احتمال افزایش موارد کرونا در زمستان
در عین حال علاوه بر خطر دو موج دیگر آنفلوآنزا، کارشناسان حوزه سلامت از احتمال افزایش موارد کرونا در زمستان خبر می‌دهند؛ موضوعی که البته وزارت بهداشتی‌ها نیز نسبت به آن نگرانی‌هایی دارند. به طوری که وزارت بهداشتی‌ها اعلام می‌کنند که آمار کاهشی کرونا در کشور، ممکن است شرایط را اینطور تداعی کند که کرونا دیگر تمام شده است، اما این در حالی است که وضعیت ابتلا و مرگ‌ومیر در برخی کشورها هم در سطح آسیا و هم در سطح اروپا، مجددا افزایشی بوده است. به طوری که دکتر حسین فرشیدی- معاون بهداشت وزارت بهداشت به ایسنا، گفت: در کشورهایی مانند ژاپن، چین و ... آمارهای بسیار بالایی گزارش شده است. در یک هفته گذشته ژاپن بالای ۶۰۰ هزار مورد مثبت کرونا داشت. در عین حال میزان مرگ‌ومیر در کشورهایی مانند انگلستان، اسپانیا، آمریکا و ... نیز بالا رفته و بالای ۱۵۰ نفر در هفته است. بنابراین باید بدانیم کرونا تمام نشده و اگر مقداری بی دقتی کنیم، ممکن است سراغ ما هم بیاید.
بنابراین آنطور که کارشناسان حوزه سلامت پیش‌بینی می‌کنند، باتوجه به افزایش موارد کرونا در کشورهای اروپایی و آسیایی، احتمال افزایش موارد کرونا در زمستان در کشور ما هم وجود دارد. بنابراین باید برای روزهای سرد زمستان که ممکن است همراه با افزایش شیوع کرونا و آغاز موج دوم آنفلوآنزا باشد، آماده باشیم و همچنان رعایت پروتکل‌های بهداشتی مانند استفاده از ماسک، شست‌وشوی دست‌ها، رعایت فاصله و تهویه مناسب هوا به ویژه در فضاهای سر بسته را جدی بگیریم و در عین حال از تزریق دزهای یادآور واکسن کرونا و همچنین تزریق واکسن آنفلوآنزا به ویژه برای گروه‌های در معرض خطر و افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای غافل نشویم.
