فرشته سادات شجاعی : دکتری روانشناسی بالینی - خانواده درمانگر
تحریریه زندگی آنلاین : اولین آسیب یک بحران، به مخاطره افتادن ناپایدار و موقت حیات اجتماعی است. بحران کرونا نیز با برهم زدن تعادل عمومی و بهنجار اجتماعی شرایط را متحول و پیرو آن"خانه امن‌ترین جای جهان شده است". در نتیجه نقش زنان به خصوص زنان خانه‌دار در مهار این بحران مانند بیشتر بحران‌ها و چالش‌ها مهم است. حضورشان، نگاهشان انگار آبی است بر آتش اضطراب و تشویش. زنان در وجودشان احساس مادرانه‌ای پنهان دارند چه مادر باشند و چه مادر نباشند. علاوه بر اجرای طرح‌های بهداشت فردی و خود مراقبتی و رعایت بهداشت در منزل، مدیریت استرس به عنوان یکی از راه‌های مقابله، پیشگیری و کنترل بیماری است که مادران در مدیریت استرس در خانه و خانواده نقش مهم دارند.
همچنان که حساسیت نحوه حضور و مشارکت زنان، طی روزهای اخیر بیش از پیش دیده می‌شود؛ چه زنانی که در نقش پزشک، پرستار و بهیار هستند و چه مادر و همسر یا معلم. در واقع شاید بتواند فرصتی هم برای بازنمایی نگاه اجتماعی به توانایی زنان و کم رنگ شدن شکاف‌ها و تفاوت‌های مفروض و حرکت به سمت نگاهی به نقش آفرینی مؤثر آنها باشد. بجاست که نگاهی به توانایی‌های زنان بعنوان عاملان مؤثر در مدیریت بحران و حتی حین بحران داشته باشیم.
زنان ستون اصلی جامعه و سیاست‌گذاران نهاد ارزشمند خانواده هستند و تصمیم‌گیری‌های هوشمندانه آنان می‌تواند به رویارویی هرچه قوی‌تر در مقابل هر بحرانی بینجامد، بنابراین استراتژی‌های زنان برای مهار کرونا در خانه و خارج از خانه دارای اهمیت بسیار ویژه‌ای است. بر اساس بررسی‌های انجام شده، بیشتر مشکلات خانواده با کودکان خود در دوران قرنطینه خانگی، در مورد سرگرم کردن آنها، انجام تکالیف درسی و وابستگی به والدین بوده است. بخش دیگری از مسائل روانشناختی خانواده‌ها در دوران قرنطیه خانگی مربوط به متقاعدسازی نوجوانان و جوانان برای ماندن در خانه بوده که عمده مسائل و مشکلات نوجوان خشم و پرخاشگری در این دوران بوده است. نقش بسیار پررنگ زنان در محیط اجتماع به طوری که گروهی از آنان شاغل در کادر آموزشی هستند که این روزها به‌منظور عدم توقف فرایند آموزش و یادگیری با روشی متفاوت، به‌صورت مجازی و غیرحضوری، کلاس درس با دانش‌آموزان و دانشجویان خود را تجربه کردند و با وجود شرایط از قبل پیش‌بینی نشده، شاهد حضور مسئولانه و صمیمانه آنها در حد امکانات فراهم شده بوده‌ایم. گروهی دیگر نیز با استفاده از ظرفیت فعال خود، به‌صورت خودجوش و گاهی حتی با امکانات خودشان مبادرت به خدمات اجتماعی کرده‌اند. مشکلات اقتصادی و تأمین معیشت در خانواده‌ها، استرس بسیار بالا و سوءتعبیر علایم جسمانی و تغییرات در زمان و میزان خواب افراد از دیگر مشکلات در بین خانواده‌ها در ایام قرنطینه می‌باشد. خودبیمارانگاری و استرس بالا در زمینه ابتلای به ویروس کرونا هم بسیار دیده شده است.
مادران خانواده می‌توانند با فراهم آوردن سبد غذایی سالم برای اعضای خانواده ایمنی بدن آنها را بالا ببرند به خصوص اینکه طبق توصیه متخصصان تغذیه برای مقابله با این ویروس باید به شیوه طبخ بیش از پیش توجه شود.
در این روزها که توصیه می‌شود در خانه بمانیم مادران باید با ایجاد محیط امن، شاد مفرح در خانه، خانه را به عنوان امن‌ترین نقطه دنیا برای اعضای خانواده شاد و مفرح در راستای مدیریت ترس و استرس.
مراقبت از خانه و خانواده با بالاترین دقت ممکن برای حفظ اولویت رعایت بهداشت
تقسیم یا همدردی با دلتنگی ها، عواطف و احساسات اعضای خانواده و جامعه
آموزش و تلاش برای ترویج فضایلی همچون قناعت، نوع دوستی و ...
تلاش برای شناساندن و کشف بیشتر روحیات اعضای خانواده
تقویت حس مشارکت و پیوند در انجام فعالیت‌ها بین اعضای خانواده
ایجاد فضا، فرصت خلاقیت و تشویق خانواده برای تجربه فعالیت‌های مورد نیاز که این روزها شاید امکان و اطمینان فراهم شدنش از بیرون کمتر شده است.
صرف زمان برای کاهش استرس و اضطراب فرزندان و کتاب خوانی برای آنها قطعاً تجربه‌های بیشتری را می‌توان از ظرفیت و توانایی زنانه و مشارکت و همراهی همسران، پدران و فرزندان در خانه در این روزها سراغ گرفت و عنوان کرد که این بحث کوتاه مجال آن را ندارد و امید است که در دوران مابعد کرونا به تفصیل به آنها پرداخته شود.
