زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

سیده فاطمه ذوالقدر در گفت‌وگو با دنیای زنان:

عمر مجلس دهم شورای اسلامی رو به پایان است. مجلسی که در آن برای اولین‌بار بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی، رکورد تعداد حضور زنان شکسته شد و تعداد زنان مجلس این دوره به 17 زن رسید. تعدادی که پیشتر به بیش از 14 نفر نرسیده بود. همین افزایش تعداد باعث شد که امیدواری‌های زیادی در این خصوص به‌ وجود آید تا صدای زنان، بیشتر و رساتر از حلقوم این 17 زن پارلمانی شنیده شود. اگر چه در این مسیر، نقدهایی بر عملکرد فراکسیون زنان مجلس دهم شورای اسلامی وارد شده است اما عملکردهای مثبت بسیاری را نیز شاهد بودیم. البته بخشی از تلاش‌های فراکسیون زنان مجلس دهم راه به‌جایی نبرد که در این خصوص برخی از اعضای این فراکسیون، با جسارت تمام، از طریق رسانه‌های اجتماعی فریاد زدند تا بگویند: «ما خواستیم و تلاش کردیم اما نشد...». یکی از زنان فعال فراکسیون زنان مجلس دهم، خانم سیده فاطمه ذوالقدر است که با او در رابطه با مسائل پیش روی این فراکسیون به گفت‌وگو نشستیم و او از عملکرد این فراکسیون جانانه دفاع کرد و برای ما لزوم ایجاد خودباوری برای زنان گفت. مشروح این گفت‌وگو در ادامه از نظرتان می‌گذرد.

خانم ذوالقدر به‌عنوان سؤال اول، این موضوع را طرح می‌کنم که عده‌ای بر این باورند که به‌ رغم تعداد زیاد فراکسیون زنان مجلس دهم، نسبت به مجالس پیشین، شما عملکرد آن‌چنان شگرفی نداشته‌اید. پاسخ شما به این نقد چیست؟

ابتدا باید عرض کنم که من می‌توانم با ارائه بخشی از عملکردهای فراکسیون زنان مجلس دهم، چنین نقدی را نفی کنم. بخشی از فعالیت‌ها و عملکرد فراکسیون زنان مجلس، در معرض دید عموم قرار دارد اما بخشی از تلاش‌ها که متاسفانه بنا به ‌دلایلی به نتیجه نرسیده است، در معرض دید قرار ندارد. اما در حالت کلی همه ما در مجلس تلاش کردیم که هم به مسائل کلان و عمومی رسیدگی کنیم و هم در موضوعات مربوط به زنان تلاش‌هایی را انجام بدهیم و متاسفانه چنان ‌که عرض کردم بخشی از این تلاش‌ها، با مقاومت‌های بی‌مورد برخی از افراد و ارگان‌ها مواجه شد و متاسفانه راه به ‌جایی نبرد اما ما صدای زنان را به گوش جامعه رساندیم. در راستای امور مربوط به زنان در مجلس دهم، موضوعات قابل توجهی دنبال شده است؛ فراکسیون زنان اقدامات شایانی را در جهت ارتقای جایگاه زنان و هموار کردن مسیر مطالبات‌شان انجام داده است.

در زمینه استخدام زنان و به‌ کارگیری مدیران زن، در زمینه فعالیت‌های ورزشی بانوان، اشتغال و بیمه زنان، تابعیت فرزندان زنان ایرانی و همسران خارجی، تسهیل ازدواج و تعالی خانواده، الزامی شدن آموزش قبل از ازدواج، سرپرستی فرزندانشان، تأمین امنیت زنان، توجه بیشتر به حقوق زنان در قانون برنامه توسعه ششم و پیگیری بر اجرای آن و همچنین لحاظ در قوانین بودجه سالانه و پیگیری برخی مطالبات دیگر، از اقداماتی بود که طی این چهار سال به آنها مبادرت کردیم و برخی نیز بسیار خوب نتیجه‌بخش بود و فکر می‌کنم رضایت عمومی جامعه وخصوصا جامعه بانوان را نیز برآورده کرده است.

به‌نظر می‌رسد برخی از فعالیت‌های فراکسیون زنان مجلس، هنوز به نتیجه نهایی نرسیده‌اند و البته برخی از مطالبات زنان هنوز بر زمین مانده‌اند و اکثر فعالین مدنی زنان از وضعیت موجود در حوزه‌های گوناگون اجتماعی، سیاسی، حقوقی و اقتصادی رضایت کافی ندارند. به‌ طور مشخص به‌نظر شما برای آینده زنان چه باید کرد که اتفاقی مطلوب برای زنان در نهایت برای کل جامعه ایرانی رقم بخورد؟

از طریق پیگیری و مطالبه از دولت و دیگر نهادها و هم‌چنین با وضع قانون می‌توان در این موضوعات به بهبود وضعیت زنان کمک کرد که البته این خود، عزمی گسترده و فراگیر می‌طلبد. بعضی از این مطالبات، با اقدام از سوی برخی نهادهای مربوطه و یا با تصویب برخی طرح‌ها و لوایح مانند، اخذ تابعیت ایرانی برای فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی، حمایت از کودکان و نوجوانان و تشدید مجازات اسیدپاشی محقق شده و برخی نیز در دست اقدام است و البته باید با اندکی صبر و حوصله بخش دیگری از مطالبات زنان را مطرح کرد تا آرام‌آرام جامعه بتواند با حقوق زنان آشنا شود و بعد به آن حق و حقوق احترام بگذارد و باید قبول کنیم که یک‌شبه نمی‌توان ره صدساله را پیمود و زنان نیاز به زمانی طولانی دارند تا بتوانند بخش زیادی از مطالبات خود را محقق کنند. البته تلاش‌های زنان و حضور پررنگ آن‌ها در عرصه‌های مختلف و در سطوح کلان می‌تواند باعث تسریع فرآیند تحقق مطالبات زنان نیز بشود.

مثلاً لایحه تأمین امنیت زنان نیز پس از مطالبه و پیگیری‌های بسیار در نهایت از سوی قوه قضائیه با انجام اصلاحاتی تأیید و به دولت واصل شد که با تذکر به دولت خواستار تسریع در ارسال آن به مجلس جهت تعیین تکلیف نهایی آن هستیم تا با اجرای این قوانین و فرهنگ‌سازی بیشتر، در آینده‌ای نزدیک باورها و پیگیری‌هایمان، جامه عمل بپوشند.

خانم ذوالقدر به‌نظر می‌رسد بخشی از فعالیت‌های فراکسیون زنان مجلس، هنوز در پیچ و خم اداری هستند و در صحن علنی مطرح نشده‌اند اما امید می‌رود که در نهایت به سرانجامی برسند. البته برخی از فعالیت‌های این فراکسیون، صرفاً در حوزه زنان نبوده است و به‌طور کلی عموم افراد جامعه را نیز شامل می‌شود. لطفاً در این خصوص توضیح بدهید.

بله بخشی از تلاش‌های فراکسیون زنان مجلس دهم، هنوز فرصت طرح شدن در صحن علنی را نیافته‌اند. مثلاً اولویت مادران در قیمومیت فرزندان‌شان و گسترده شدن اختیارات‌شان در امور مالی فرزند، پس از فوت همسر که به تصویب کمیسیون حقوقی رسید و هم‌ اکنون در انتظار مطرح شدن آن در صحن هستیم.

ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ اﻧﺠﺎم ﻃﺮح ﺗﺤﻘﻖ ﻣﺎده 101 ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﺸﻢ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮﻟﺰوم ارﺗﻘﺎی ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ زﻧﺎن و رﻋﺎﻳﺖ ﻋﺪاﻟﺖ ﺟﻨﺴﻴﺘﻲ و رﻓﻊ ﺗﺒﻌﻴﺾ از دیگر اقدامات مهم فراکسیون زنان بوده است. در مباحث بودجه نیز دغدغه مسائل زنان همچنان مورد توجه فراکسیون بوده است.

 اجرایی کردن سیاست‌های کاهش فقر به‌ خصوص در قوانین سالانه بودجه و حمایت از زنان سرپرست خانوار و بدسرپرست، بیماران خاص و معلولین، اقشار آسیب‌پذیر و کاهش آسیب‌های اجتماعی، اجرای سیاست‌های تشکیل و تعالی خانواده، تحقق برنامه‌های اشتغال‌زایی و افزایش حداقل حقوق و دستمزد کارکنان دولت با توجه به نرخ تورم همواره صورت پذیرفته است. البته این را هم توضیح بدهم که فراکسیون با پیگیری و مطالبه از دولت و نهادهای دیگر و تلاش برای قانونی شدن برخی از مطالبات زنان، توانسته به آگاهی‌بخشی در زمینه زنان کمک کند.

 فراکسیون زنان مجلس دهم توانسته در این موضوعات به بهبود وضعیت زنان کمک کند. البته حد ایده‌آل آن، صرفاً مستلزم باور بنده و دیگر اعضای فراکسیون نیست، بلکه عزمی گسترده‌تر را می‌طلبد. برخی از این مطالبات محقق شده و برخی دیگر فعلاً به نتیجه مطلوب نرسیده است و همچنان مورد خواست و پیگیری قرار می‌گیرد تا در آینده‌ای نزدیک، باورها و پیگیری‌های‌مان، جامه‌ عمل بپوشند.

خانم ذوالقدر حضور زنان در عرصه‌های گوناگون اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در نسبت با مردان کمتر است. این گزاره‌ای انکارناشدنی است و باید روی آن تأمل کرد. اما به ‌نظر می‌رسد بخشی از این حضور کم‌رنگ زنان، ناشی از فقدان اعتماد به ‌نفس کافی است. چرا که مثلاً از کل افراد ثبت‌نام کرده برای کاندیداتوری مجلس یازدهم، فقط 12 درصد زنان هستند. یعنی خود زنان نیز رغبتی برای حضور گسترده ندارند. نظر شما در این خصوص چیست؟

تأثیر مثبت و معنادار زنان در عرصه‌های اقتصادی و سیاسی، قدرت دادن به زنان و برداشتن موانع از سر راه آنان را متذکر می‌شود. چرا که رشد ایشان سبب توسعه جامعه است. زنان از یک‌ سو تأثیرگذار در روند تغییر و رشد جامعه‌اند و از سوی دیگر، خود، متأثر از شرایط اجتماعی هستند که در آن زندگی می‌کنند. بنابراین، سیاست‌ها و قانون‌گذاری‌ها و مهم‌تر از همه، خواست جامعه زنان، باید در مسیری باشد تا هم اعتماد به‌ نفس و خودباوری خودشان و هم باور و اعتماد عمومی به ایشان در جامعه نهادینه شود. از این جهت معتقدم که علیرغم همه تنگ‌نظری‌ها و تنگناها، زنان هم باید با کسب اعتماد به ‌نفس لازم و احراز خودباوری وارد گود شوند.

 زنان ما امروز بیش از همیشه نیازمند اعتماد به ‌نفس هستند و من اعتقاد دارم حتی جامعه ما اعتماد به ‌نفس زنان را نیز شکسته است و باید این حصارهای بی‌خود و بی‌جهت شکسته شوند تا زنان نیز بتوانند با خودباوری، در سطوح بسیار بالای تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی مشارکت همه ‌جانبه داشته باشند از سوی دیگر زنان باید پیش همدیگر را خالی نکنند در واقع معتقدم که زنان باید خودباوری همدیگر را تقویت کنند.