جمهوري تركيه با مساحتي در حدود 779 هزار كيلومتر مربع و با جمعيتي قريب به 77 ميليون نفر در شمال غربي كشورمان قرار دارد. آنكارا پايتخت تركيه ميباشد و زبان رسمي مردم تركيه، تركي استانبولي و دين رسمي آن اسلام است. در 24 ژوئيه سال 1922 ميلادي، در چهارچوب پيمان لوزان، تركيهي امروزي از امپراتوري فرو پاشيدهي عثماني جدا شد و به طور رسمي اعلام موجوديت كرد. مصطفي كمال پاشا كه بعدها به آتاترك مشهور شد، بنيانگذار جمهوري تركيه شناخته ميشود و مردم اين كشور از او به عنوان پدر تركيهي مدرن ياد ميكنند. آتاترك در سال 1923 ميلادي، تركيهي امروزي را بنا نهاد و تا سال 1938 رياست جمهوري اين كشور را بر عهده داشت. فرهنگ مردم تركيه در يك قرن اخير تغييرات اساسي داشته است و امروزه شايد بتوان تركيه را يگانه كشوري دانست كه بخشهاي بزرگي از فرهنگ شرق و غرب را همزمان در خود دارد. سيستم حكومتي چند مليتي عثماني، تركها را نسبت به تاثيرپذيري از سنن و فرهنگ ديگر كشورها آماده كرده است. اولين قانون اساسي تركيه كه در سال 1924 تدوين شد، اسلام را دين رسمي اين كشور اعلام نمود و براساس آخرين آمار گرفته شده، نزديك به 98 درصد از جمعيت 77 ميليوني اين كشور، مسلمان هستند و 2 درصد باقيمانده را مسيحيان، يهوديان و پيروان ساير اديان تشكيل ميدهند. ماه رمضان در تركيه و در ميان مسلمانان اين كشور از اهميت خاصي برخوردار است و با فرارسيدن اين ماه مبارك، مردم مسلمان تركيه همگام با ساير مسلمانان جهان، با شور و شعف به استقبال اين ماه پر بركت ميروند و به تزئين خيابانها و مساجد ميپردازند. آنها با چراغاني و الوانكردن مساجد و گذرگاهها، آمدن ماه رمضان را به يكديگر تبريك ميگويند.
رمضان در تركيه
بازار عطارها كه يكي از مهمترين و بزرگترين بازارهاي قديمي تجاري در كلان شهر استانبول است، در ايام ماه رمضان ازدحام زيادي براي خريد و فروش در آن به چشم ميخورد و مسلمانان به خريد مايحتاج اين ماه به ويژه انواع شيريني و غذاهاي مخصوص اين ماه اقدام ميكنند. شيرينيهاي تركيه تنوع بسيار زيادي دارند و بالغ بر سي و شش نوع شيريني و پيراشكي در اين كشور تهيه ميشود. باقلوا نيز يكي از شيرينيهاي سنتي و محبوب مردم تركيه است. سفرههاي افطاري مسلمانان اين كشور شامل زيتون، پنير، خرما، باقلوا و انواع سوپ و آش است كه به آن «شوربا» گفته ميشود. طي ايام ماه مبارك رمضان در برخي از شهرهاي تركيه، چادرهائي در ميادين و اماكن عمومي به منظور افطاري دادن برپاست تا كساني كه هنگام افطار در منزل نيستند يا در حال رانندگي هستند، افطار كنند. اين سفرههاي افطاري از سوي شوراهاي خيريه يا افراد خير و در برخي موارد از سوي شهرداري برپا ميشود.
نقاط ديدني
سالهاست كه تركيه به عنوان يكي از مهمترين كشورهاي خاورميانه، در جذب توريسم به شمار ميآيد و هر ساله ميليونها دلار از عوايد حاصله از اين صنعت، وارد چرخهي اقتصاد اين كشور ميشود. يكي از مناطق ديدني تركيه، برج دختر استانبول است كه به روي صخرهاي بزرگ و صاف در وسط تنگهي بسفر قرار دارد. اين برج مانند نيلوفر دريائي زيبا در ميان آبهاي آبي تنگهي بسفر، نظارهگر استانبول ميباشد. اين سمبل ارزشمند، سرچشمهي الهام بسياري از شاعران، نويسندگان و نقاشان بوده و موضوع بسياري از آثار هنري شده است. استانبول، مهمترين شهر تركيه را شهر هزار مسجد نيز مينامند. بر روي هفت تپهي اين شهر، هفت مسجد قرار دارد كه از مهمترين آنها، مسجد «اياصوفيه» و مسجد «سلطان احمد» است.
مسجد آبي
مسجد سلطان احمد، يكي از زيباترين شاهكارهاي معماري اسلامي است كه به علت وجود كاشيهاي آبيرنگ، در طراحي داخلياش، به «مسجد آبي» نيز شهرت دارد. اين مسجد، طي سالهاي 1609-1619 به دستور سلطان احمد اول بنا شد و به همين دليل پس از مرگ وي، اين مسجد را مسجد سلطان احمد ناميدند. وي در همين مسجد دفن شده است. اين مسجد در قديميترين بخش استانبول قرار دارد و تا مسجد اياصوفيه فاصلهي اندكي دارد. اين مسجد به عمد در نزديكي عمارت اياصوفيه ساخته شد تا نشان دهد كه معماران عثماني و مسلمان ميتوانند، رقباي سرسختي براي اجداد مسيحي خود باشند. مسجد اياصوفيه كه يكي از بزرگترين اثرهاي تاريخي دوران بيزانس است، در زمان كنستانتينوس اول بنا شد كه به مدت 916 سال به عنوان كليسا و به مدت 481 سال در دوران عثمانيها به عنوان مسجد، فعال بود. اين بناي تاريخي به دستور آتاترك، در سال 1935 به موزه تبديل گرديد.
توپ كاپي
از ديگر مناطق ديدني و باستاني تركيه، كاخها و عمارتهاي ساخته شده در شهر استانبول است كه از مهمترين آنها كاخ توپ كاپي ميباشد. اين كاخ در محل تلاقي تنگه بسفر، خليج شاخ طلائي و درياي مرمره قرار گرفته است. اين كاخ متعلق به قرن 15 تا 19 ميلادي و دوران امپراطوري عثماني است. اين كاخ در گذشته محل زندگي سلاطين و دولتمردان عثماني بوده و داراي باغ بسيار باشكوهي است. در سمت راست كاخ درختان سرو قرار گرفته و مطبخهاي كاخ نيز در همين سمت جاي گرفتهاند. امروزه از اين محل به عنوان نمايشگاهي از مجموعههاي كريستال، نقره و ظروف چيني كه مربوط به دوره امپراطوري عثماني است، استفاده ميشود. در قسمت چپ كاخ حرمسرا قرار دارد. در اين بخش همسران و فرزندان سلاطين در انزوا زندگي ميكردهاند. سومين بخش كاخ نيز شامل سالن اجتماعات، كتابخانه احمد سوم، نمايشگاهي از لوازم شخصي سلاطين و خانواده سلطنتي، جواهرات بسيار مشهور و قيمتي و نيز مجموعهاي از دست نوشتهها ميباشد. در ميانيترين بخش اين قصر زيبا عمارتي است كه رداي حضرت محمد(ص) در آن نگهداري ميشود. اين ردا پس از آنكه عثمانيها به دين اسلام گرويدند به استانبول آورده شد.
كاخ ساحلي
كاخ دولما باغچه كه در قرن 19 به دستور سلطان عبدالمجيد اول ساخته شده است جبههاي به طول 600 متر در كنار ساحل تنگه در سمت اروپايي دارد. كاخ دولما باغچه تركيبي از هنر اروپايي بوده و در بين سالهاي 1843 – 1856 ساخته شده است. اين كاخ از آثار معمار سلطان عبدالمجيد لعيني كارابيت باليان ميباشد. سلاطين عثماني در هر دوره كاخهاي بسياري داشتند ليكن كاخ اصلي يعني توپ كاپي پس از تكميل كاخهاي دولما باغچه ترك شده است. كاخ دولما باغچه 3 طبقه و به صورت قرينه است. اين كاخ داراي 285 اتاق و 43 سالن ميباشد. اينكاخ، ساحلي به طول 600 متر در كنار تنگه دارد. از طرف خشكي نيز داراي 2 در كه يكي از آنها داراي تزئينات فراوان است ميباشد. در وسط اين كاخ ساحلي كه باغچهاي تميز و زيبا آن را احاطه كرده يك سالن مراسم و باله كه از ساير قسمتها مرتفعتر است ديده ميشود. لوستر بسيار عظيم كريستالي با 750 لامپ با وزني حدود 5/4 تن كه سالن استقبال بزرگ با 56 ستون را روشن ميكند همه را به تعجب وا ميدارد. مدخل ورودي كاخ به عنوان سالن مقدمات سلطان و بال ديگر سالن مراسم نيز به عنوان حرم مورد استفاده قرار گرفته است. دكوراسيون داخلي، مبلمان، پردهها، قاليهاي ابريشمي و ساير اشياء به همانگونه كه بوده تا امروز محافظت شده است. كاخ دولما باغچه داراي عظمت و ثروت بيمانندي در ميان كاخهاي موجود است. ديوارها و سقف اين كاخ با نقاشيهاي هنرمندان اروپايي و با استفاده از چندين تُن تزئينات طلايي دكوربندي شده است. در سالن و اتاقهاي مهم همه اشيا به يك رنگ ميباشد. كف كاخ در نقاط مختلف با يكديگر متفاوت و با پاركتهاي چوبي منقوش مفروش شده است. قاليهاي پشمي و ابريشمي مشهور به عنوان زيباترين آثار هنري تركيه در جاي جاي كاخ گسترده شده است. آثار هنرهاي دستي نادر اروپايي و خاور دور نيز نقاط مختلف كاخ را تزئين نموده است. لوستر كريستالي، شمعدان و شومينهها نيز در بيشتر اتاقها خودنمايي ميكند. اين سالن كه در هنگام جلسات مهم سياسي و مراسم تبريك مورد استفاده قرار ميگرفت قبلا بوسيله سيستمي همانند فر گرم ميشد. سيستم شوفاژ و برق بعداً اضافه شده است. از ميان 6 حمام موجود، حمام بخش اندروني با مرمرهاي حجاري شده و بينظير تزيين شده است. گالريهاي فوقاني سالن بزرگ ويژه اركستر و ديپلماتها بوده است. پس از عبور از راهروهاي طولاني وارد بخش حرم ميشويم. در اين بخش اتاقهاي خواب سلطان و بخش ويژه مادر سلطان و ساير زنان و خدمتكاران وجود دارد. بخش ضميمه شده به قسمت شمالي كاخ نيز به شاهزادگان اختصاص يافته است. از اين ساختمان كه در ورودي آن از طرف بشيكتاش ميباشد اكنون بعنوان موزه هيكل و نقاشي استفاده ميشود. در دوره جمهوري و در زمان بازديد آتاترك از استانبول، اين كاخ به عنوان محل سكونت وي مورد استفاده قرار ميگرفت. مهمترين حادثه در كاخ نيز فوت آتاترك در سال 1938 ميباشد.