فرزاد برهمندپور؛ کارشناس ارشد تغذیه و ارتقای سلامت
تغذیه مناسب در ماه هفتم بارداری
ماه هفتم بارداری مقارن با شروع سه ماهه سوم بارداری می‌باشد.
در این ماه از بارداری، مادر به‌جای این‌که زیاد غذا بخورد باید به طور متعادل از مواد غذایی موردنیاز در رژیم غذایی خود استفاده نماید تا رشد جنین او به خوبی انجام گیرد.
در طی ماه هفتم بارداری، تمرکز اصلی باید بر سلامت جنین باشد. به همین منظور توصیه می‌شود که در این ماه برای تأمین نیازهای جنین و مادر، میزان ۴۵۰ کیلوکالری انرژی بیشتری توسط مادر باردار از راه رژیم غذایی دریافت شود تا سلامتی جنین به خوبی تأمین گردد.
به‌علاوه این‌که توجه به دریافت برخی مواد غذایی در این ماه از اهمیت بالاتری برخوردار می‌باشد. توصیه متخصصان تغذیه، مصرف حداقل ۱۰۰۰ میلی‌گرم کلسیم در روز از ماه هفتم بارداری به بعد می‌باشد.
محصولات لبنی مانند شیر، ماست و مواد غذایی مانند بلغور جوی دوسر و ماهی سالمون از منابع غذایی غنی کلسیم می‌باشند.
عنصر منیزیم به جذب کلسیم کمک می‌کند. به‌علاوه این‌که می‌تواند گرفتگی‌های عضلانی در پاها را تسکین دهد و باعث آرامش عضلات در ماه هفتم بارداری و پیشگیری از تولد نوزاد نارس شود.
بنابراین مادر باردار باید روزانه ۳۵۰ تا ۴۰۰ میلی‌گرم منیزیم دریافت نماید. انواع بادام، سبوس جوی دوسر، جو، سیب زمینی ترشی و دانه کدوحلوایی از منابع خوب منیزیم برای مادران باردار در ماه هفتم بارداری می‌باشند.
DHA یا همان دکوزاهگزانوئیک اسید، یک اسید چرب ضروری از نوع اسیدهای چرب امگا ۳ می‌باشد که برای تکامل مناسب مغز جنین ضروری است.
متخصصان تغذیه توصیه می‌کنند که مادران باردار از ماه هفتم بارداری به بعد، باید روزانه ۲۰۰ میلی‌گرم از این اسید چرب را دریافت نمایند.
این اسید چرب در منابع غذایی مانند شیر، تخم‌مرغ و برخی آب میوه‌های طبیعی موجود می‌باشد. در ماه هفتم بارداری نیاز به مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین C افزایش می یابد.
این ویتامین در مواد غذایی مانند لیمو، پرتقال، نارنگی، طالبی، خربزه و هندوانه و سبزیجاتی همچون کلم بروکلی و فلفل سبز به مقادیر بالایی یافت می‌شود.
تغذیه مناسب در ماه هشتم بارداری
با نزدیک شدن به ماه‌های پایانی بارداری، برخی تغییرات مهم در بدن مادر باردار بروز می‌کند که ازجمله نشانه‌های بارز این تغییرات می‌توان به خستگی در اثر انجام فعالیت‌های بسیار سبک و سختی در حرکت در اثر سنگینی بدن اشاره کرد.
به‌علاوه این‌که به دلیل بزرگی رحم و فشار آن بر معده، هضم کندتر غذا و سوزش سر دل درماه هشتم بارداری بروز می‌کند. به‌علاوه این‌که احساس نگرانی مادر در این ماه در جهت تولد نوزاد سالم تشدید می‌شود.
از توصیه‌های مهمی که در این ماه به مادر باردار می‌شود، آن است که سعی نماید غذای خود را در وعده‌های کوچک میل کند. این مسئله باعث می‌شود تا به کاهش عوارض و نشانه‌های ناشی از سوزش سر دل کمک نماید.
توصیه متخصصان تغذیه آن است که در طی ماه هشتم بارداری، مادر باردار در رژیم غذایی روزانه از سبزیجات با برگ‌های سبز، خشکبار، زردآلو، میوه‌های خشک، زرده تخم‌مرغ، گوشت کم‌چرب، محصولات لبنی و موز استفاده نماید.
مصرف مواد غذایی پروتئینی مانند انواع لوبیاها، گوشت کم‌چرب، سفیده تخم‌مرغ، پنیر توفو (سویا)، ماهی، سینه مرغ، شیر، ماست و شیره سویا در این ماه از اهمیت بالایی برخوردار است.
به‌علاوه این‌که در این ماه از مواد کربوهیدراتی مانند سیب‌زمینی، غلات و حبوبات کامل، انواع باقلاها، توت‌های مختلف و هندوانه می‌بایستی در رژیم غذایی استفاده نمود.
در جهت تأمین چربی‌های موردنیاز بدن مادر باردار مصرف تخم‌مرغ، آجیل خام، ماهی و بادام‌زمینی در ماه هشتم بارداری توصیه می‌گردد. به‌خصوص در ماه هشتم بارداری در جهت تأمین مقادیر کافی از مواد مغذی توصیه می‌شود که از ذرت، لوبیای سفید، لوبیای سیاه، آواکادو، ماکارونی با گندم کامل، برنج قهوه‌ای، نان گندم کامل، گل‌کلم، کلم بروکلی، سبزیجات با برگ سبز و کرفس به مقادیر کافی در رژیم غذایی مادر باردار موجود باشد.
تغذیه مناسب در ماه نهم بارداری
مادر باردار با رسیدن به‌روزهای پایان بارداری خود، نگرانی‌ها و هیجانات روحی از تولد قریب‌الوقوع نوزاد خود را تجربه می‌کند.
به همین دلیل ممکن است برخی از مادران باردار در این ماه عنوان نمایند که احساس خوبی ندارند.
اما درواقع اگر مادری در طول دوران بارداری از تغذیه و آرامش روحی خوبی سود برده باشد، نباید نگرانی در مورد مشکلات سلامتی نوزاد خود داشته باشد.
تقریباً در ماه نهم بارداری، رشد جنین به‌طور کامل انجام‌شده و مغز و شش‌های او در حال تکامل نهایی می‌باشند.
از دیدگاه متخصصان تغذیه در این ماه، مادران باردار باید روزانه از یک رژیم غذایی متعادل و مغذی که حاوی ۶ تا ۱۱ سهم نان و غلات کامل، ۲ تا ۴ سهم میوه، بیش از ۴ سهم سبزیجات، ۴ سهم شیر و لبنیات، ۳ سهم غذاهای پروتئینی باشد، بهره‌مند شوند. در ضمن در این ماه از بارداری، حداقل باید روزانه ۲ لیتر آب مصرف گردد.
نظر متخصصان تغذیه آن است که با مصرف یک رژیم غذایی متعادل و مغذی در ماه نهم بارداری می‌توان مانع شیوع برخی مشکلات مانند یبوست و سوزش سردل شد.
به‌علاوه این‌که خوردن برخی مواد غذایی همچون موارد زیر در ماه آخر بارداری می‌تواند به رشد و تکامل مطلوب جنین کمک شایانی نماید.
توصیه متخصصان تغذیه آن است که در ماه نهم بارداری حداقل سه بار در روز از منابع غنی از آهن استفاده شود، مانند ماهی‌ها (به‌غیراز ماهی‌های دریاهای آزاد)، مرغ، ماکیان و زرده تخم‌مرغ.
برای حفظ کلسیم بدن در این ماه از بارداری، ضروری است که مادر باردار از منابع غنی از کلسیم مانند لبنیات پاستوریزه، جوی دوسر، انواع بادام‌ها و تخم کنجد به مقادیر متنوعی استفاده نماید.
در ماه نهم بارداری، خوردن منابع غنی از ویتامین C مانند انواع مرکبات، گوجه‌فرنگی، توت‌فرنگی، کلم بروکلی و گل‌کلم از اهمیت بالایی برخوردار است و می‌تواند علاوه بر کمک به جذب بهتر آهن، در کاهش عوارض مرتبط با زایمان و کاهش بروز مشکلات حین زایمان مؤثر باشد.
اسفناج، هویج، سیب‌زمینی شیرین و طالبی از منابع غنی ویتامین A برای مادر باردار هستند که باید در هر مرحله از بارداری و بخصوص در ماه نهم بارداری، جزئی از رژیم غذایی باشند.
بر اساس نظر متخصصان تغذیه برای این‌که مادر باردار بتواند زایمان راحت و کم دردی داشته باشد، باید به رژیم غذایی خود در سه ماهه سوم بارداری و بخصوص ماه آخر بارداری توجه بیشتری نماید و سعی کند با مصرف صحیح مواد غذایی سالم و طبیعی، روزهای پایانی بارداری خود را با یک زایمان خوب و تولد نوزادی قوی همراه سازد.
