تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
در سنین بالای 35 سال، بیشترین میزان كروموزومهای غیرطبیعی در بدن زنان وجود دارد. خطر وجود «سندرم داون» در كودكانی كه مادران 35 سال به بالا دارند، یك صدم است؛ در حالی كه این خطر در كودكانی كه مادران 30-20 ساله دارند، یك به هزار و چهارصد میباشد. بارداری در سنین 35 سال به بالا با افزایش خطر سقط جنین نیز همراه است.
تحقیقات نشان میدهند كه خطر سقط جنین (از بین رفتن جنین در 20 هفته اول بارداری) در زنان 30-20 سال 15-12 درصد و در زنان 40 ساله 25 درصد است كه به دلیل افزایش كروموزومهای غیریكسان و غیرطبیعی میباشد.
خطرات دیگر بارداری در سنین بالا
زنانی كه در سنین 35 به بالا باردار میشوند، قبل از بارداری باید فشار خون و قند خون خود را كنترل كنند. در غیر این صورت هم به مادر و هم به كودك آسیب میرسد. این دسته از مادران نه فقط قبل از بارداری، بلكه در دوران بارداری نیز باید تحت مراقبت بیشتری باشند.
فشار خون بالا و دیابت: معمولا فشار خون بالا و دیابت بعد از اولین بارداری در زنان بیشتر میشود؛ بنابراین زنان بالای 30 سال كه قبلا هم باردار شدهاند، در معرض خطر بیشتری هستند.
جنین مرده: خطر مرگ جنین قبل از تولد از سن 35 سالگی به بعد به مراتب بیشتر است. همچنین، نوزادان این مادران به هنگام تولد بسیار سبكتر و كموزنتر از سایر نوزادان هستند.
سزارین در سنین بالا
زنان بالای 35 سال كه برای اولین بار حامله شدهاند، معمولا نیاز بیشتری به زایمان از نوع سزارین دارند و اغلب قادر به زایمان طبیعی نیستند.
در سنین بالای 35 سال چگونه میتوان شانس تولد نوزاد سالم را افزایش داد؟
بدن باید به اندازه كافی فولیك اسید دریافت كند: پس در برنامه غذایی خود حتما فولیك اسید را بگنجانید. مصرف روزانه یك عدد قرص فولیك اسید ضروری است. علاوه بر آن بیشتر باید غذاهایی مصرف شود كه حاوی فولیك اسید هستند. فولیك اسید به طور طبیعی در سبزیجات، دانههای خشك، جگر و برخی مركبات وجود دارد.
مصرف كافئین را محدود كنید
روزانه بیش از 300 میلیگرم كافئین مصرف نكنید.
یك رژیم غذایی مناسب، سالم و متعادل برای خود در نظر بگیرید
غذاهای متنوع بخورید تا تمام مواد مغذی مورد نیاز بدنتان به طور كامل تأمین شود. غذاهای فیبردار بخورید. در رژیم غذایی روزانه خود غذاهایی را بگنجانید كه ویتامین و املاح كافی به بدنتان برسانند. سعی كنید روزانه چهار وعده غذایی داشته باشید. به ویتامینهای C، A و فولیك اسید و كلسیم مورد نیاز بدنتان اهمیت بیشتری دهید.
ورزش كنید
برنامه ورزشی خود را با یك مشاور تغذیه یا با پزشك خود هماهنگ كنید.
زنان بالای 35 سال به چه نوع آزمایشهایی نیاز دارند؟
آزمایش مافوق صوت
نوعی آزمایش است كه در آن امواجی كه فركانسهای بسیار بالا دارند، از جنین تصویربرداری میكنند. این امواج حیات جنین را در داخل رحم نشان میدهند و شما میتوانید به كمك آن صدای ضربان قلب فرزندتان را بشنوید. وجود یك جنین یا بیشتر و تعیین تاریخ زایمان و سن نوزاد از این طریق انجام میگیرد. این آزمایش همچنین وضعیت جفت جنین و میزان مایع «آمنیوتیك» را كه فضای اطراف جنین را پر كرده است، نشان میدهد.
غربالگری پیچیده
در این نوع آزمایش مواد موجود در خون اندازهگیری میشوند تا مشخص شود جنین در رشد مغزی و نخاع و بافتهای عصبی سیستم عصبی مركزی مشكلی دارد یا خیر. از هر 1000 نوزاد متولدشده، 2-1 نفر به مشكلات مربوط به اعصاب مبتلا هستند. با این آزمایش حدود 80-75 درصد مشكلات مربوط به اعصاب تشخیص داده میشوند.
با غربالگری پیچیده همچنین مشكلات ژنتیكی جنین مثل سندرم داون نیز مشخص میگردد. از این راه میتوان وجود سندرم داون را در جنین زنان زیر 35 سال حدود 75 درصد و زنان بالای 35 سال تا 80 درصد مشخص كرد. این آزمایش در هفتههای 20-15 بارداری انجام میشود.
نمایش سه ماه نخست بارداری
آزمایش جدید دیگری در هفتههای 14-10 بارداری انجام میگیرد كه از طریق نمونهبرداری از خون و وجود دو نشانه مهم، ضخامت پشت گردن جنین را اندازه میگیرند. این آزمایش مشكلات كروموزومی را نشان میدهد و شباهت بسیاری به آزمایش غربالگری پیچیده دارد؛ با این تفاوت كه این آزمایش مربوط به هفتههای پایینتر بارداری است.
آمنیوسنتسس
این آزمایش به نام " آمنیو" نیز معروف است كه در آن مقدار جزئی از مایع آبكی «آمنیوتیك» اطراف جنین را گرفته و از آن برای تعیین هرگونه مشكل مربوط به جنین در هنگام تولد استفاده میكنند. البته با این روش نمیتوان تمامی نواقص را مشخص كرد؛ مثل تورم مثانه، تحلیل عضلانی و سندرم داون. این آزمایش نقایص و مشكلات عصبی خاص را نشان میدهد؛ مثل وقتی كه نخاع و مغز به اندازه كافی رشد نكردهاند.
آزمایش CVS
در این آزمایش از سلول جنین در جایی كه با دیواره رحم در تماس است، نمونهبرداری میشود و بخش بسیار كوچكی از جنین كه از لقاح تخمك شكل گرفته است مورد آزمایش قرار میگیرد تا پیش از تولد برخی مشكلات مربوط به جنین مشخص شود. این آزمایش باید طبق نظر مشاور ژنتیك صورت گیرد.