Loading...
شما از نسخه قدیمی این مرورگر استفاده میکنید. این نسخه دارای مشکلات امنیتی بسیاری است و نمی تواند تمامی ویژگی های این وبسایت و دیگر وبسایت ها را به خوبی نمایش دهد.
جهت دریافت اطلاعات بیشتر در زمینه به روز رسانی مرورگر اینجا کلیک کنید.
شنبه 3 آذر 1403 - 02:47

31
مرداد
چهل حديث گهربار منتخب از امام جواد علیه السلام

چهل حديث گهربار منتخب از امام جواد علیه السلام

امام جواد علیه السلام فرمودند: تواضع و فروتنی زینت‌‏بخش علم و دانش است، ادب داشتن و اخلاق نیك زینت‏‌بخش عقل می‏‌باشد، خوش‏رویی با افراد زینت‏‌بخش حلم و بردباری است.

تحریریه ماهنامه بهار زندگی

 

1. قالَ الامام أبوجعفر، محمّد الجواد صلواه ا... و سلامه علیه:
الْمُومِنُ یَحْتاجُ إلی ثَلاثِ خِصالٍ: تَوْفیقٍ مِنَ ا... عَزَّ وَ جَلَّ، وَ واعِظٍ مِنْ نَفْسِهِ، وَ قَبُولٍ مِمَّنْ یَنْصَحُهُ.
فرمود: مومن در هر حال نیازمند به سه خصلت است: توفیق از طرف خداوند متعال، واعظی از درون خود، قبول و پذیرش نصیحت كسی كه او را نصیحت نماید.

2. قالَ علیه‌السلام: مُلاقاهُ الأخوانِ نَشْرَهٌ، وَ تَلْقیحٌ لِلْعَقْلِ وَ إنْ كانَ نَزْرا قَلیلا.
 فرمود: ملاقات و دیدار با دوستان و برادران- خوب- موجب صفای دل و نورانیّت آن می‏‌گردد و سبب شكوفایی عقل و درایت خواهد گشت، گرچه در مدّت زمانی كوتاه انجام پذیرد.

3. قالَ علیه‌السلام: إیّاكَ وَ مُص احَبَهُ الشَّریرِ، فَإنَّهُ كَالسَّیْفِ الْمَسْلُولِ، یَحْسُنُ مَنْظَرُهُ وَ یَقْبَحُ أثَرُهُ.
 فرمود: مواظب باش از مصاحبت و دوستی با افراد شرور، چون كه او همانند شمشیری زهرآلود، برّاق است كه ظاهرش زیبا و اثراتش زشت و خطرناك خواهد بود.

 4. قالَ علیه‌السلام: كَیْفَ یُضَیَّعُ مَنِ ا... كافِلُهُ، وَكَیْفَ یَنْجُو مَنِ ا... طالِبُهُ، وَ مَنِ انْقَطَعَ إلی غَیْرِا... وَ كَّلَهُ ا... إلَیْهِ.
 فرمود: چگونه گمراه و درمانده خواهد شد كسی كه خداوند سَرپرست و متكفّل اوست. چطور نجات می‏‌یابد كسی كه خداوند طالبش می‏‌باشد. هر كه از خدا قطع امید كند و به غیر او پناهنده شود، خداوند او را به همان شخص واگذار می‏‌كند.

 5. قالَ علیه‌السلام: مَنْ لَمْ یَعْرِفِ الْمَوارِدَ أعْیَتْهُ الْمَصادِرُ.
 فرمود: هركس موقعیّت‏‌شناس نباشد، جریانات او را می‏‌رباید و هلاك خواهد شد.

 6. قالَ علیه‌السلام: مَنْ عَتَبَ مِنْ غَیْرِ ارْتِیابٍ أعْتَبَ مِنْ غَیْرِ اسْتِعْتابٍ.
 فرمود: سرزنش كردن دیگران بدون علّت و دلیل سبب ناراحتی و خشم خواهد گشت، در حالی كه رضایت آنان را نیز كسب نخواهد كرد.

7. قالَ علیه‌السلام: أفْضَلُ الْعِبادَهِِ الأخْلاصُ.
 فرمود: بافضیلت‏‌ترین و ارزشمندترین عبادت‏‌ها آن است كه خالص و بدون ریا باشد.

 8. قالَ علیه‌السلام: یَخْفی عَلَی‌النّاسِ وِلادَتُهُ، وَ یَغیبُ عَنْهُمْ شَخْصُهُ، وَ تَحْرُمُ عَلَیْهِمْ تَسْمِیَتُهُ، وَ هُوَ سَمّیُ رَسُول ا... صلی ا... علیه و آله وَ كَنّیهِ.
 فرمود: زمان ولادت امام عصر علیه‌السلام بر مردم زمانش مخفی است، و شخصش از شناخت افراد غایب و پنهان است و حرام است كه آن حضرت را نام ببرند؛ و او هم‏نام و هم‏‌كنیه رسول خدا صلی ا... علیه و آله است.

9. قالَ علیه‌السلام: عِزُّ الْمُومِنِ غِناه عَنِ النّاسِ.
 فرمود: عزّت و شخصیّت مومن در بی‌‏نیازی و طمع نداشتن به مال و زندگی دیگران است.

10. قالَ علیه‌السلام: مَنْ أصْغی إلی ناطِقٍ فَقَدْ عَبَدَهُ، فَإنْ كانَ النّاطِقُ عَنِ ا... فَقَدْ عَبَدَا...، وَ إنْ كانَ النّاطِقُ یَنْطِقُ عَنْ لِسانِ إبلیس فَقَدْ عَبَدَ إبلیسَ.
 فرمود: هركس به شخصی سخنران علاقمند و متمایل باشد، بنده اوست، پس چنانچه سخنور برای خدا و از احكام و معارف خدا سخن بگوید، بنده خداست، و اگر از زبان شیطان و هوی و هوس و مادیات سخن بگوید، بنده شیطان خواهد بود.



 11. قالَ علیه‌السلام: لا یَضُرُّكَ سَخَطُ مَنْ رِضاهُ الْجَوْرُ.
 فرمود: كسی كه طالب رضایت خداوند متعال باشد، دشمنی ستمگران، او را زیان و ضرر نمی‏‌رساند.

 12. قالَ علیه‌السلام: مَنْ خَطَبَ إلَیْكُمْ فَرَضیتُمْ دینَهُ وَ أمانَتَهُ فَزَوِّجُوهُ، إلاّ تَفْعَلُوهُ تَكْنُ فِتْنَهُ فِی‌الأرْضِ وَ فَسادٌ كَبیرْ.
 فرمود: هر كه به خواستگاری دختر شما آید و به تقوا و تدیّن و امانتداری او مطمئن می‌‏باشید با او موافقت كنید وگرنه شما سبب فتنه و فساد بزرگی در روی زمین خواهید شد.

 13. قالَ علیه‌السلام: لَوْ سَكَتَ الْجاهِلُ مَا اخْتَلَفَ النّاسُ.
 فرمود: چنانچه افراد جاهل و بی‏‌تجربه ساكت باشند مردم دچار اختلافات و تشنّجات نمی‏‌شوند.

14. قالَ علیه‌السلام: مَنِ اسْتَحْسَنَ قَبیحا كانَ شَریكا فیهِ.
 فرمود: هر كه كار زشتی را تحسین و تأیید كند، در عقاب آن شریك می‏‌باشد.

15. قالَ علیه‌السلام: مَنِ انْقادَ إلَی الطُّمَأنینَهِِ قَبْلَ الْخِیَرَهِِ فَقَدْ عَرَضَ نَفْسَهُ لِلْهَلَكَهِِ وَ الْعاقِبَهِِ الْمُغْضِبَهِ.
 فرمود: هركس بدون تفّكر و اطمینان نسبت به جوانب (هر كاری، فرمانی، حركتی و...) مطیع و پذیرای آن شود، خود را در معرض سقوط قرار داده ؛ و نتیجه‏‌ای جز خشم و عصبانیّت نخواهد گرفت.

 16. قالَ علیه‌السلام: مَنِ اسْتَغْنی بِا... إفْتَقَرَ النّاسُ إلَیْهِ، وَ مَنِ اتَّقَی ا... أحَبَّهُ النّاسُ وَ إنْ كَرِهُوا.
 فرمود: هر كه خود را به وسیله خداوند بی‏‌نیاز بداند مردم محتاج او خواهند شد و هر كه تقوای الهی را پیشه خود كند خواه ناخواه، مورد محبّت مردم قرار می‏‌گیرد گرچه مردم خودشان اهل تقوا نباشند.

 17. قالَ علیه‌السلام: عَلَّمَ رَسُولُ‌ا... صلّی‌ا... عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ عَلّیا عَلَیْهِ‌السَّلامُ ألْفَ كَلِمَهٍٍ، كُلُّ كَلِمَهٍٍ یَفْتَحُ ألْفُ كَلِمَهٍٍ.
 فرمود: حضرت رسول صلی‌ا... علیه و آله، یك هزار كلمه به امام علیّ علیه‌السلام تعلیم نمود كه از هر كلمه‏‌ای هزار باب علم و مسأله فرعی باز می‏‌شود.

 18. قالَ علیه‌السلام: نِعْمَهٌ لاتُشْكَرُ كَسَیَّئَهٍٍ لاتُغْفَرُ.
 فرمود: خدمت و نعمتی كه مورد شكر و سپاس قرار نگیرد همانند خطایی است كه غیرقابل بخشش باشد.
 19. قالَ علیه‌السلام: مَوْتُ الأنْسانِ بِالذُّنُوبِ أكْثَرُ مِنْ مَوْتِهِ بِالأجَلِ، وَ حَیاتُهُ بِالْبِرِّ أكْثَرُ مِنْ حَیاتِهِ بِالْعُمْرِ.
 فرمود: فرا رسیدن مرگ انسان‏‌ها، به جهت معصیت و گناه، بیشتر است تا مرگ طبیعی و عادی، همچنین حیات و زندگی لذّت‏‌بخش به وسیله نیكی و إحسان به دیگران بیشتر و بهتر است از عمر بی‏‌نتیجه.

 20. قالَ علیه‌السلام: لَنْ یَسْتَكْمِلَ الْعَبْدُ حَقیقَهَ الأیمانِ حَتّی یُوثِرَ دینَهُ عَلی شَهْوَتِهِ، وَ لَنْ یُهْلِكَ حَتّی یُوثِرَ شَهْوَتَهُ عَلی دینِهِ.
 فرمود: بنده‌ای حقیقت ایمان را نمی‌‏یابد مگر آن‌كه دین و احكام الهی را در همه جهات بر تمایلات و هواهای نفسانی خود مقدّم دارد و كسی هلاك و بدبخت نمی‏‌گردد مگر آن كه هواها و خواسته‏‌های نفسانی خود را بر احكام إلهی مقدّم نماید.

 21. قالَ علیه‌السلام: عَلَیْكُمْ بِطَلَبِ الْعِلْمِ، فَإنَّ طَلَبَهُ فَریضَهٌ وَالْبَحْثَ عَنْهُ نافِلَهٌ، وَ هُوَ صِلَهُ بَیْنَ الأخْوانِ، وَ دَلیلٌ عَلَی الْمُرُوَّهِ، وَ تُحْفَهٌ فِی الْمَجالِسِ، وَ صاحِبٌ فِی السَّفَرِ، وَ أُنْسٌ فِی الْغُرْبَهِ.
 فرمود: بر شما باد به تحصیل علم و معرفت، چون فراگیری آن واجب و بحث پیرامون آن مستحبّ و پرفایده است.

علم وسیله كمك به دوستان و برادران است، دلیل و نشانه مروّت و جوانمردی است، هدیه و سرگرمی در مجالس است، همدم و رفیق انسان در مسافرت است؛ و أنیس و مونس انسان در تنهایی می‏‌باشد.

 22. قالَ علیه‌السلام: خَفْضُ الْجَناحِ زینَهُ الْعِلْمِ، وَ حُسْنُ الأدَبِ زینَهُ الْعَقْلِ، وَبَسْطُ الْوَجْهِ زینَهُ الْحِلْمِ.
 فرمود: تواضع و فروتنی زینت‌‏بخش علم و دانش است، ادب داشتن و اخلاق نیك زینت‏‌بخش عقل می‏‌باشد، خوش‏رویی با افراد زینت‏‌بخش حلم و بردباری است.

 23. قالَ علیه‌السلام: تَوَسَّدِ الصَّبْرَ، وَ اعْتَنِقِ الْفَقْرَ، وَ ارْفَضِ الشَّهَواتِ، وَ خالِفِ الْهَوی، وَ اعْلَمْ أنَّكَ لَنْ تَخْلُو مِنْ عَیْنِ ا...، فَانْظُرْ كَیْفَ تَكُونُ.
 فرمود: در زندگی، صبر را تكیه‌گاه خود و فقر و تنگ‌دستی را همنشین خود قرار بده و با هواهای نفسانی مخالفت كن و بدان كه هیچگاه از دیدگاه خداوند پنهان و مخفی نخواهی ماند، پس مواظب باش كه در چه حالتی خواهی بود.
 24. قالَ علیه‌السلام: مَنْ أتَمَّ رُكُوعَهُ لَمْ تُدْخِلْهُ وَحْشَهُ الْقَبْرِ.
فرمود: هركس ركوع نمازش را به طور كامل و صحیح انجام دهد، وحشت قبر بر او وارد نخواهد شد.

25. قالَ علیه‌السلام: الْخُشُوعُ زینَهُ الصَّلاهِ، وَ تَرْكُ مالایُعْنی زینَهُ الْوَرَعِ.
 فرمود: خشوع و خضوع زینت‌‏بخش نماز خواهد بود، ترك و رها كردن آنچه (برای دین، دنیا و آخرت) سودمند نباشد زینت‌‏بخش ورع و تقوای انسان می‏‌باشد.

 26. قالَ علیه‌السلام: الأمْرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْیُ عَنِ الْمُنْكَرِ خَلْقانِ مِنْ خَلْقِ ا... عَزَّ وَ جَلَّ، فَمْن نَصَرَهُما أعَزَّهُ ا...، وَمَنْ خَذَلَهُما خَذَلَهُ ا... عَزَّ وَ جَلَّ.
 فرمود: امر به معروف و نهی از منكر دو مخلوق الهی است، هر كه آن‌ها را یاری و اجراء كند مورد نصرت و رحمت خدا قرار می‏‌گیرد و هر كه آن‌ها را ترك و رها گرداند مورد خذلان و عِقاب قرار می‏‌گیرد.

 27. قالَ علیه‌السلام: إنَّ ا... عَزَّ وَ جَلَّ یَخْتارُ مِنْ مالِ الْمُومِنِ وَ مِنْ وُلْدِهِ أنْفَسَهُ لِیَأجُرَهُ عَلی ذلِكَ.
 فرمود: همانا خداوند متعال بهترین و عزیزترین ثروت و فرزند مومن را می‏‌گیرد (و هلاك و نابود می‏گرداند)، چون دنیا و متعلّقات آن بی‌‏ارزش است تا در قیامت پاداش عظیمی عطایش نماید.

 28. قالَ له رجل: أَوصِنی بَوَصِیَّهٍ جامِعَهٍ مُخْتَصَرَهٍ؟
فَقالَ علیه‌السلام: صُنْ نَفْسَكَ عَنْ عارِ الْعاجِلَةِ وَ نار الْآجِلَهِ.
 شخصی به حضرت عرض كرد: مرا موعظه و نصیحتی كامل و مختصر عطا فرما؟
امام علیه السلام فرمود: اعضاء و جوارح ظاهری و باطنی خود را از ذلّت و ننگ سریع و زودرس و همچنین از آتش و عذاب آخرت، در امان و محفوظ بدار.

 29. قالَ علیه‌السلام: فَسادُ الأخْلاقِ بِمُعاشَرَهِ السُّفَهاءِ، وَ صَلاحُ الأخلاقِ بِمُنافَسَهِ الْعُقَلاءِ.
 فرمود: معاشرت و همنشینی با بی‏‌خردان و افراد لااُبالی سبب فساد و تباهی اخلاق خواهد شد؛ و معاشرت و رفاقت با خردمندان هوشیار، موجب رشد و كمال اخلاق می‏‌باشد.

  30. قالَ علیه‌السلام: الأدَبُ عِنْدَ النّاسِ النُّطْقُ بِالْمُسْتَحْسَناتِ لاغَیْرُ، وَ هذا لایُعْتَدُّ بِهِ مالَمْ یُوصَلْ بِها إلی رِضَا ا... سُبْحانَهُ، وَ الْجَنَّهِ، وَ الأدَبُ هُوَ أدَبُ الشَّریعَهِ، فَتَأدَّبُوا بِها تَكُونُوا أُدَباءَ حَقّا.
 فرمود: مفهوم و معنای ادب از نظر مردم، تنها خوب سخن گفتن است كه ركیك و سبك نباشد، ولیكن این نظریّه قابل توجّه نیست تا مادامی كه انسان را به خداوند متعال و بهشت نزدیك نگرداند.
بنابراین ادب یعنی رعایت احكام و مسائل دین، پس با عمل كردن به دستورات الهی و ائمّه اطهار علیهم السلام، ادب خود را آشكار سازید.



 31. قالَ علیه‌السلام: ثَلاثُ خِصالٍ تَجْتَلِبُ بِهِنَّ الْمَحَبَّهُ: الأنْصافُ فِی الْمُعاشَرَهِ، وَ الْمُواساهُ فِی الشِّدِّهِ، وَ الأنْطِواعُ وَ الرُّجُوعُ إلی قَلْبٍ سَلیمٍ.
فرمود: سه خصلت جلب محبّت می‏‌كند: انصاف در معاشرت با مردم، همدردی در مشكلات آن‏ها، همراه و همدم شدن با معنویات.

32. قالَ علیه‌السلام: التَّوْبَهُ عَلی أرْبَع دَعائِم: نَدَمٌ بِالْقَلْبِ، وَ اسْتِغْفارٌ بِاللِّسانِ، وَ عَمَلٌ بِالْجَوارِحِ، وَ عَزْمٌ أنْ لایَعُودَ.
 فرمود: شرایط پذیرش توبه چهار چیز است: پشیمانی قلبی، استغفار با زبان، جبران كردن گناه نسبت به همان گناه حقّا... و یا حقّ‌النّاس، تصمیم جدّی بر اینكه دیگر مرتكب آن گناه نشود.

 33. قالَ علیه‌السلام: ثَلاثٌ مِنْ عَمَلِ الأبْرارِ: إقامَهُ الْفَرائِض، وَ اجْتِنابُ الْمَحارِم، و احْتِراسٌ مِنَ الْغَفْلَهِ فِی الدّین.
 فرمود: سه چیز از كارهای نیكان است: انجام واجبات الهی، ترك و دوری از گناهان، مواظبت و رعایت مسائل و احكام دین.

 34. قالَ علیه‌السلام: وَ حَقیقَهُ الأدَبِ: اِجْتِماعُ خِصالِ الْخیْرِ، وَ تَجافی خِصالِ الشَّرِ، وَ بِالأدَبِ یَبْلُغُ الرَّجُلُ الْمَكارِمَ الأخْلاقِ فِی الدُّنْیا وَ الاَّْخِرَهِ، وَ یَصِلُ بِهِ اِلَی الْجَنَّهِ.
 فرمود: حقیقت ادب و تربیت عبارت است از: دارا بودن خصلت‌های خوب، خالی بودن از صفات زشت و ناپسند. انسان به وسیله ادب- در دنیا و آخرت- به كمالات اخلاقی می‏رسد؛ و نیز با رعایت أدب نیل به بهشت می‏‌یابد.
 35. قالَ علیه‌السلام: إنَّ بَیْنَ جَبَلَیْ طُوسٍ قَبْضَهٌ قُبِضَتْ مِنَ الْجَنَّهِ، مَنْ دَخَلَها كانَ آمِنا یَوْمَ الْقِیامَهِ مِنَ النّار.
 فرمود: همانا بین دو سمت شهر طوس قطعه‌‏ای می‏‌باشد كه از بهشت گرفته شده است، هر كه داخل آن شود و با معرفت زیارت كند، روز قیامت از آتش در امان خواهد بود.

36. قالَ علیه‌السلام: مَنْ زارَ قَبْرَ عَمَّتی بِقُمْ، فَلَهُ الْجَنَّتهُ.
 فرمود: هركس قبر عمّه‌‏ام حضرت معصومه سلام‌‏ا...‏علیها را با علاقه و معرفت در قم زیارت كند، أهل بهشت خواهد بود.

37. قالَ علیه‌السلام: مَنْ زارَ قَبْرَ أخیهِ الْمُومِنِ فَجَلَسَ عِنْدَ قَبْرِهِ وَ اسْتَقْبَلَ الْقِبْلَهَ وَ وَضَعَ یَدَهُ عَلَی الْقَبْرِ وَ قَرَءَ: «إنّا أنْزَلْناهُ فی لَیْلَهِ الْقَدْرِ» سَبْعَ مَرّاتٍ، أمِنَ مِنَ الْفَزَعَ الأكْبَرِ.
 فرمود: هركس بر بالین قبر مومنی حضور یابد و رو به قبله بنشیند و دست خود را روی قبر بگذارد و هفت مرتبه سوره مباركه «إنّا أنزلناه» را بخواند از شداید و سختی‌‏های صحرای محشر در امان قرار می‏‌گیرد.

38. قالَ علیه‌السلام: ثَلاثٌ یَبْلُغْنَ بِالْعَبْدِ رِضْوانَ ا...: كَثْرَهُ الأسْتِغْفارِ، وَ خَفْضِ الْجْانِبِ، وَ كَثْرَهِ الصَّدَقَهَ.
 فرمود: سه چیز، سبب رسیدن به رضوان خدای متعال می‏‌باشد:
1 - نسبت به گناهان و خطاها، زیاد استغفار و اظهار ندامت كردن.
2 - اهل تواضع كردن و فروتنی بودن.
3 - صدقه و كارهای خیر بسیار انجام دادن.

 39. قالَ علیه‌السلام: الْعامِلُ بِالظُّلْمِ، وَ الْمُعینُ لَهُ، وَ الرّاضی بِهِ شُرَكاءٌ.
 فرمود: انجام‌دهنده ظلم، كمك‌دهنده ظلم و كسی كه راضی به ظلم باشد، هر سه شریك خواهند بود.

40. قالَ علیه‌السلام: التَّواضُعُ زینَهُ الْحَسَبِ، وَ الْفَصاحَهُ زینَةُ الْكَلامِ، وَ الْعَدْلُ زینَهُ الاْیمانِ، وَ السَّكینَهُ زینَهُ الْعِبادَهِ، وَ الْحِفْظُ زینُهُ الرِّوایَهِ.
 فرمود: تواضع و فروتنی زینت‌‏بخش حسب و شرف، فصاحت زینت‌‏بخش كلام، عدالت زینت‏‌بخش ایمان و اعتقادات، وقار و ادب زینت‌‏بخش اعمال و عبادات؛ و دقّت در ضبط و حفظ آن، زینت‏‌بخش نقل روایت و سخن می‏‌باشد.

 

برچسب ها: ولادت امام جواد، امام جواد علیه السلام، امام جواد، جواد الائمه، احادیث امام جواد، روایات، احادیث، شهادت امام جواد تعداد بازديد: 1541 تعداد نظرات: 0

نظر شما در مورد این مقاله چیست؟

فیلم روز
تصویر روز