به قلم : دکتر لادن ناظمی - پوست، مو و زیبایی
تحریریه زندگی آنلاین : پوست صورت افراد معمولاً در دهه بیست زندگی بسیار درخشان و در اوج سلامت است؛ اما بهتدریج همزمان با افزایش سن میزان کلاژن سازی سلولهای پوستی کاهش پیدا میکند و پوست دچار پیری و افتادگی و چینوچروک صورت میشود. در دهه دوم زندگی، کلاژن سازی سلولهای پوستی به میزان زیاد وجود دارد که باعث انعطافپذیری بالای پوست صورت میشود؛ اما درست با شروع دهه سوم زندگی، پوست دچار ناهمواری شده و مویرگهای خونی پاره در صورت ایجاد میشود و پوست وارد مرحلهی تغییراتی بهسوی پیری میشود، همچنین لکههای ناشی از نور خورشید، چینوچروکهای ریز، ایجاد خطوط بین ابروها و ایجاد خطوط پاکلاغی در اطراف چشم به وجود میآیند به همین دلیل پزشکان بعد از آغاز دهه سوم زندگی به افراد مراقبتهای ویژهی پوستی را ارائه میدهند تا روند پیری پوست را کندتر کنند. بالا رفتن سن، فاکتورهای ژنتیکی، قرار گرفتن در معرض نور خورشید، لکههای پوستی ناشی از مشکلات کبدی، لکههای ناشی از بارداری، تغییرات هورمونی، از دست رفتن حجم اولیه صورت و مواردی مانند خشم، عصبانیت، استرس، ناراحتی، گریه، خندیدن بیشازحد، اخم کردن به هنگام صحبت کردن همگی میتواند باعث آسیب دیدن چهره و ایجاد چینوچروک و پیر شدن پوست بعد از سیسالگی شود.
بیشتربخوانید:
4 تصور نادرست رایج درباره پیری زودرس پوست
عوامل ایجاد پیری پوست
افزایش سن باعث کاهش تولید کلاژن و عدم توانایی پوست در زدودن سلولهای مرده از سطح پوست میشود.
آلودگیهای محیطی و قرارگیری در معرض نور خورشید میتواند اثرات پیری در پوست شمارا افزایش دهد.
اگر آب کمی مصرف میکنید و از غذاهای ناسالم مانند فست فودها زیاد استفاده میکنید، جوانی و شادابی پوست خود را زودتر از دست میدهید.
عوامل ارثی و ژنتیک در ایجاد چینوچروکهای پوستی مؤثر است.
مصرف دخانیات و الکل تأثیر بسیار بدی میتواند روی کیفیت پوست داشته باشد.
قرارگیری در محیطها و شرایط استرسزا و همچنین خواب ناکافی تأثیر بسیار زیادی در افزایش چینوچروکهای پوستی دارد.
استفاده از شویندهها و مواد آرایشی که متناسب باپوست شما نیستند یا بیکیفیت میباشند، عواقب بسیار بدی برای سلامت پوست شما دارد.
تکرار حالات صورت. حرکات و نماهای ظاهری شکلگرفته در صورت مانند لبخند زدن باعث ایجاد خطوط و چینوچروک ظریف در پوست میشود. هر بار که فرد یکی از عضلات صورت را مورد استفاده قرار میدهد، یک شیار در زیر سطح پوست شکل میگیرد و وقتی پوست پیر میشود، انعطافپذیری را ازدستداده و دیگر نمیتواند سر جای اولش برگردد و این شیارها به ویژگیهای دائمی چهره تبدیل میشوند.
علائم پیری پوست
چینوچروک
به خطوط روی پوست، چینوچروک میگویند. با افزایش سن، پوست شما کلاژن و الاستین کمتری تولید میکند. این امر باعث نازک شدن و کاهش مقاومت پوست در برابر آسیبها میشود. عوامل محیطی، کمآبی و سموم، منجر به ایجاد چینوچروک میشوند.
بیشتربخوانید:
تضمین سلامت پوست با اسکین کر
شل شدن پوست و لاغری صورت
شل شدگی و لاغری صورت از قسمتهای جدانشدنی بالا رفتن سن است. با افزایش سن، ساختار زیرین پوست نیز بیشتر دچار مشکل میشود. همچنین پوست، استحکام کششی خود را از دست میدهد. در کنار پیر شدن، فاکتورهایی مانند آسیب خورشید، سیگار کشیدن و تغییرات وزنی می توانند روی شل شدگی پوست تأثیر بگذارند.
کاهش کلاژن و الاستین
پوست از سه لایه بانامهای اپیدرم، درم و بافت زیرپوستی تشکیلشده است. اپیدرم لایه سطحی پوست بوده و سرشار از کراتین سفت و مقاوم به آب است. در این لایه تمام سلولهای پوستی مرده تجمع یافته و ملانین یافت میشود. ملانین به رنگدانههای پوست گفته میشود. دومین لایه درم نام دارد که عروق خونی، چربیها، اعصاب و فیبرهای کلاژن و الاستین را در خود جایداده است. فیبرهای کلاژن و الاستین خاصیت ارتجاعی به پوست میبخشند. با افزایش سن، بدن کلاژن کمتری تولید میکند. این کمبود کلاژن منجر به علائم رایج پیری میشود. چینوچروک، شل شدن پوست که درواقع پوست خاصیت ارتجاعی خود را از دست میدهد از علائم کم شدن تولید کلاژن در بدن است.
بیشتربخوانید:
نقش تغذیه و سبک زندگی بر شادابی و سلامت پوست
از بین رفتن بافت چربی
بیشترین علت از بین رفتن بافت چربی صورت، عامل وراثت و روند پیری است. گرچه مصرف برخی داروها، استرس و مشکلات احساسی و عاطفی، سبک زندگی، رژیم غذایی ناسالم و چاق و لاغر شدن مکرر نیز در تشدید لاغر شدن صورت مؤثر هستند و سبب تسریع این روند میگردند. کاهش حجم صورت با از بین رفتن رگهای خونی، کلاژن و لایههای چربی صورت سبب تورفتگی صورت میشود. علت از بین رفتن بافت چربی صورت میتواند از عواملی مانند سیگار کشیدن، بیماریهای شدید و… نیز ناشی شود. همچنین تغییرات هورمونی بدن نیز میتواند باعث لاغری صورت شود.
تحلیل رفتن ماهیچههای صورت
ماهیچههای صورت نیز باگذشت زمان ضعیفتر میشوند. با از دست دادن تن و انقباض عضلانی (Muscle Tone) و نازک شدن پوست صورت ظاهری شل و افتاده پیدا میکند و خط فک ما کانتور خود را از دست میدهد و برجستگیها کمتر مشخص میشود.
تغییر شکل استخوانهای صورت با افزایش سن
استخوانهای صورت شاکله اصلی برای جایگیری ماهیچهها، پدهای چربی و پوست میباشد. این ساختار استخوانی چیزی است که شکل و کانتور منحصربهفرد افراد را مشخص میکند. ساختار استخوانی فرد جوان، دارای گونههای پر و برجسته است و استخوانهای زاویه فک، چانه و گونه بهخوبی برجستگی خود را نشان میدهند. با افزایش سن، تحلیل استخوان صورت را تجربه میکنیم. این نوع تحلیل استخوان، کانتور و ابعاد صورت ما را تغییر میدهد و باعث بزرگتر شدن حفره حدقه چشم و کاهش زاویه استخوانهای گونه و چانه کمتر دیده شدن خط فک میشود.
بیشتربخوانید:
معجزه گشنیز در از بین بردن جوش و لک های پوستی
تغییر لایههای پوستی
پوست ما از سه لایه تشکیلشده است. لایهی سطحی اپیدرم یا روپوست نام دارد. این لایه از چندلایهی سلول تشکیلشده و بهمرورزمان خشک، زمخت و نسبت به اشعهی مضر آفتاب (فرابنفش) حساستر میشود. ایجاد لکههای پوستی و خالها ازجمله تغییراتی است که در این لایه مشاهده میشود. لایه میانی یا درم از سلولهای سازنده پوست، غدد چربی و عرق و بافت پیوندی (شامل رشتههای کلاژن، رشتههای الاستین و هیالورونیک اسید) تشکیلشده است. لایهی میانی علاوه بر در شکل دادن به پوست و حفظ قوام آن نقش، وظیفهی حفظ آب پوست را نیز بر عهده دارد. به همین دلیل با تحلیل رفتن این لایه، پوست خشک و کم طراوت میشود. لایهی زیرین، زیرپوست یا هیپودرم نام دارد که حاوی بافت پیوند و بالشتکها یا پدهای چربی است. با افزایش سن، تعداد سلولها، ضخامت هیپودرم و حجم بالشتکهای چربی کم میشود. این وقایع منجر به کاهش حجم پوست و ظاهر شدن چینوچروکها میگردد.