در بسیاری از فرهنگ‌های سنتی، ازدواج‌های فامیلی رواج داشته و به‌عنوان یک باور فرهنگی و نوعی ارزش شناخته می‌شود. این موضوع در طول تاریخ و بنا به دلایل مختلفی در جوامع گوناگون تکرار شده و به‌طور خاص در روزگاران گذشته، افراد یک جامعه تلاش می‌کردند تا زعم خود خلوص خونشان را حفظ کرده و از ازدواج با بیگانگان اجتناب می‌کردند.
شاید بهترین نمونه برای این مورد را بتوان فراعنه مصر دانست که خود را از تبار خدایان دانسته و به‌هیچ‌عنوان مخلوط شدن خون خود را با انسان‌های معمولی نمی‌پذیرفتند و به همین دلیل در بین فرعون‌ها، ازدواج با محارم رایج بود.
نتیجه این باور اشتباه و غلط را می‌توان در مطالعات انجام‌شده پزشکی روی مومیایی های مصری به‌وضوح مشاهده کرد. بیشتر فراعنه دارای مشکلات متعدد ژنتیکی بوده و بیماری‌های نادر و مرگبار در بین آن‌ها رایج بود.
شاید بهترین نمونه برای این مورد، مومیایی توت عنخ آمون باشد که در جوانی درگذشته و مطالعات انجام‌شده نشان‌دهنده وجود انواع مشکلات ژنتیکی، اختلال در قلب و استخوان‌های وی است.
به همین دلیل پزشکان و متخصصین ژنتیک توصیه می‌کنند در حد امکان ازدواج‌های خانوادگی انجام نشود تا پدیده هم‌خونی در نسل‌های بعدی تأثیرات منفی نداشته باشد. پدیده هم‌خونی به معنی تولید فرزندان از والدینی است که ازنظر ژنتیکی به هم شبیه بوده و ساختار ژنتیکی نسبتاً یکسانی دارند. این پدیده می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی جدی در سلامتی شود. دلیل این امر خطر ابتلا فرزندان به بیماری‌های ژنتیکی است که از طریق ژن‌های مغلوب یا نهفته از والدین خود دریافت کرده‌اند.
برای بروز بیماری‌های مغلوب نیاز به دو نسخه از ژن مغلوب یا نهفته آن بیماری وجود دارد. در حقیقت و به باور پژوهشگران دانش ژنتیک، اگر ژنوم والدین مشابه باشند، احتمال قوی‌تر وجود هر دو ژن مربوط به بروز یک بیماری در این والدین وجود داشته و این ژن به‌احتمال بسیار زیاد به فرزندانشان منتقل خواهد شد.
برای توضیح دقیق‌تر می‌توان در نظر داشت که ممکن است در افراد یک خانواده بیماری ژنتیکی خاصی وجود داشته باشد که افراد این خانواده حامل کدهای ژنتیکی این اختلال هستند ولی در ظاهر هیچ‌یک به این بیماری مبتلا نشده‌اند.
ممکن است این افراد با اعضای خانواده‌های بیگانه ازدواج‌کرده و این کد ژنتیکی در هیچ‌یک از فرزندان آن‌ها پدیدار نشود ولی اگر دو فرد نزدیک از یک خانواده مانند پسرعمو – دخترعمو یا دخترخاله – پسرخاله که دارای ژن‌های شبیه به هم هستند، با یکدیگر ازدواج کنند هر دو دارای کدهای این اختلال ژنتیکی بوده و آن را به فرزندان خود منتقل می‌کنند.
به‌این‌ترتیب احتمال پدیدار شدن مشکل و بیماری مزبور در فرزندان آن‌ها به‌شدت افزایش پیدا می‌کند.
بااین‌حال باید توجه داشت که این ژن‌های مضر عموماً نادر هستند و نمی‌توان گفت در صورت اقدام به ازدواج خانوادگی، حتماً فرزندان شما دارای مشکلات ژنتیکی خواهند بود. در حقیقت این مشکلات در صورت ازدواج افراد بسیار نزدیک ازنظر ژنتیکی یا تکرار ازدواج فامیلی در نسل‌های مختلف یک خانواده می‌توانند بروز کرده و خطرات قابل‌توجهی ازنظر بروز بیماری‌های نادر و ژنتیکی در این افراد افزایش یابد.
حال ممکن است این سؤال به وجود آید که چگونه اعضای قبایل و طایفه‌های دورافتاده برای سال‌ها به‌طور منزوی به بقای خود ادامه داده و منقرض نمی‌شوند؟ در پاسخ باید گفت که حتی قبایل کوچک ساکن در جنگل‌های دورافتاده آمازون نیز دارای چند صد عضو از اعضای خانواده‌های مختلفی هستند و مطالعات انسان شناسان نشان می‌دهد معمولاً آداب‌ورسوم قبیله‌ای مردم را ترغیب می‌کند تا شریک ازدواجی را انتخاب کنند که ارتباط نزدیکی باهم ندارند.
در پایان توصیه می‌شود اگر به هر دلیلی قصد ازدواج خانوادگی دارید، حتماً پیش از اقدام به ازدواج با پزشکان و متخصصان ژنتیکی مشاوره کرده و آزمایش‌های لازم را انجام دهید.
منبع: سیناپرس
