دكتر پروانه صفایی مقدم
بسیاری از مشكلات زناشویی ناشی از احترام نگذاشتن به حریم خصوصی یكدیگر و خدشهدار كردن آن است. ما برای كاملتر شدن ازدواج میكنیم نه عوض شدن و تبدیل شدن به موجودی كه همسرمان میخواهد. زندگی مشترك به معنی به شراكت گذاشتن همه چیز با همسرمان است. اما در این بین نمیتوان انكار كرد كه هر انسانی مستقل از دیگران است، همانطور كه كودك از والدینش یا حتی خواهر یا برادر دوقلویش مستقل است.
این استقلال به معنی آن است كه هر یك از ما به تنهایی برای خود قلمرویی داریم كه مخصوص خود ماست، مثل افكاری كه در ذهنمان میپرورانیم و اهداف شخصیمان و مجموعه رفتاری كه از ما سر میزند و تمام چیزهایی كه ما را به خودمان میشناساند. شاید با خواندن مطالب فوق بپرسید رابطه این استقلال و حریم خصوصی با زندگی مشترك چیست.
باید گفت كه بسیاری از مشكلات زناشویی ناشی از احترام نگذاشتن به حریم خصوصی یكدیگر و خدشهدار كردن آن است. میخواهیم با توضیح بیشتر درباره حریم خصوصی با پیشنهاد راهكارهایی شما را در این زمینه آگاهتر كنیم.
هر كس صاحب حریم خود
وقتی دو نفر با هم ازدواج میكنند، روی همسرشان احساس مالكیت دارند و گاهی به خودشان حق میدهند كه در مورد همه چیز همسرشان تصمیم بگیرند. وقتی انسانی كه ذاتاً آزاد و مستقل است حق تصمیمگیری برای خود نداشته باشد و به اصطلاح حریم خصوصی برای خود قائل نباشد، دو اتفاق ممكن است رخ دهد، یا اینكه حریم خصوصی خود را از دست داده احساس بدی پیدا میكند كه به پرخاشگری و عصبی بودن میانجامد یا به شخصیتی وابسته تبدیل میشود كه بدون همسرش نمیتواند هیچ كاری انجام دهد و از خود هیچ چیز ندارد.
یك مورد جالب
در اولین مرحله از یك رابطه مشترك و پس از آشنایی اولیه، دوطرف به یكدیگر ابراز علاقه میكنند و روی شباهتها و نقاط مشترك هم تمركز میكنند. در این مرحله كه از 2 ماه تا 2 سال به طول میانجامد به علت ترشح هورمونهای دوپامین، آندروفین و تستسترون، احساسات و شوق سرزندگی به اوج خود میرسد، اما پس از فروكش كردن این انقلاب هورمونی در بدن و بازگشت بدن به حالت عادی، نقصها و كمبودها بهطور واضحی عیان شده و دوطرف درمییابند كه باید خود را با طرف مقابل تطبیق دهند.
در این مرحله شادمانی اولیه كمرنگ میشود و اولین تعارضها بروز پیدا میكند و نتیجه این است كه یكی از مهمترین موضوعاتی كه باعث بروز تعارض در زندگی مشترك میشود نشناختن حریمها و بیتوجهی به آن است.
نكته
معمولا آنچه در ابتدای آشنایی زوج یا آغاز زندگی مشترك رخ میدهد، برای بسیاری از افراد یكسان است. واقعیت این است كه برقراری رابطه صمیمانه از الگوی مشخصی پیروی میكند و در هر مرحله شكلگیری یك رابطه صمیمانه، احتمال رسیدن به بنبست یا تكامل آن وجود دارد.
شناسایی حریمها
میتوان گفت كه حدود 60 تا 70درصد مشكلات زوجهای جوان در 5 سال اول زندگی به شناختن حریمها مربوط میشود و اصولا بسیاری از آنها با چنین واژهای ناآشنا هستند. اگر بخواهیم تمامی این حریمها و مرزها را برشمریم، باید به حریم خصوصی زن، حریم خصوصی مرد، حریم مشترك، حریم بین خانواده زن با وی، حریم بین خانواده مرد با وی، حریم خانوادهها و رابطه مشترك زن و مرد و حریم بین خانوادهها اشاره كنیم.
حریم خصوصی
بعضی به اشتباه تصور میكنند با ازدواج تمام مرزها بین زوج و خانوادههای آنها برداشته میشود، عباراتی مثل من و تو نداریم، «پسر» خواندن داماد از سوی خانواده زن و «دختر» از سوی خانواده مرد، نشانگر این طرز تلقی است. غافل از اینكه نبود مرز و حریم در زندگی مشترك باعث مخدوش شدن رابطه میشود و نكته قابل توجه این مطلب این است كه اولین افرادی كه باید این مرزها را بشناسند و به آن احترام بگذارند خود زوجها هستند.
علت اصلی این كه بسیاری از زوجهای جوان مشكلات خود را به خانوادهها انتقال میدهند و یك تعارض كوچك را به یك مشكل بزرگ تبدیل میكنند، نشناختن حریم زندگی مشترك با خانوادههاست. پدر و مادر بهطور غریزی همواره كمك كننده هستند و به محض مطلع شدن از مشكلی میخواهند به فرزند خود و زندگی مشترك او كمك كنند از اینجا حریم شكسته و مشكلات چند برابر میشود.حفظ حریم بین خانواده زن با خودش و حریم بین خانواده مرد با خودش بسیار ضروری است. اما بسیاری از آنها غافل هستند.
به عنوان مثال اگر خواستگاری برای دختر خانواده آمده است لزومی ندارد عروس و داماد خانواده حتما در جریان قرار بگیرند زیرا این مسئله بین خانواده و دختر و پسری كه از خانواده جدا شدهاند است.
جالب و خواندنی
خوب است بدانید هر یك رفتار منفی پنج رفتار مثبت زن یا مرد را مخدوش میكند. بنابراین میبینید كه شكلگیری اعتماد در زندگی مشترك به صورت تدریجی است و زوجها همواره باید مراقب رفتارهای خود باشند تا اعتماد طرف مقابل خدشهدار نشود. هرقدر اعتماد بیشتری وجود داشته باشد، بنیان رابطه قویتر و ثبات آن درازمدتتر خواهد بود.
تعریف حریمها
آن چیزهایی در حریم قرار میگیرد كه گفتن و یا ناگفتن آن تأثیری در زندگی مشترك ندارد. بدیهی است كه تا زمانی كه زوج به حریم یكدیگر احترام نگذارند، نمیتوانند حریم خانواده را هم نگه دارند. بسیاری صمیمیت را با بیان كردن همه چیز و یكی شدن و كنار گذاشتن همه مرزها اشتباه میگیرند. در صورتیكه چنین است، مسائل خانوادهها باید كاملا مجزا و با مرزی مشخص از رابطه قرار بگیرد.
نشناختن حریمها در بسیاری از موارد باعث به هم خوردن رابطه ازدواج میشود.در بسیاری از موارد آنقدر مسائل حاشیهای وارد رابطه شده كه اصل آن را مخدوش كرده است. درباره مشكلاتی كه در یك زندگی مشترك به وجود میآید هم همین موضوع مصداق دارد زیرا زوج نباید اصل مشكلات خود را نزد خانوادهها ببرند و باید به حریم زندگی مشترك خود با هر دو خانواده احترام بگذارند.