تحریریه دنیای سلامت
خشم حالت هیجانی ناخوشایندی است كه با برانگیختگی فیزیولوژیكی بالا، افزایش ضربان قلب، افزایش تنفس، كوچك شدن مردمك چشم، انقباض ماهیچه‌ها و ترشح آدرنال همراه می‌باشد و دو نوع است: خشم آشكار كه فرد از آن آگاه است و خشم نهفته كه به سطح ناهوشیار واپس‌زده می‌شود و در افسردگی نقش مهمی دارد.
تقریبا همه افراد گاهی خشم را تجربه می‌كنند؛ اما خشم شدید و مزمن معمولا سه ویژگی دارد: بیمارگونه، افراطی و غیرمنطقی است.
علائم و نشانه‌های همراه با خشم شدید:
- شتابزدگی
-عجولانه حرف زدن و پریدن میان حرف دیگران
- بی‌حوصلگی
- ناآرامی
- فشار خون بالا
- لذت نبردن از زندگی
- پرخاشگری لفظی
- خشونت
گاهی اوقات خشم افراد ریشه در كودكی آنها دارد. از دیدگاه روانشناسی برخی از كودكان به طور فطری پرخاشگرتر از سایرین هستند و این ویژگی آنها می‌تواند در تعامل با دیگران بروز كرده و به صورت خشم شدید ظاهر شود. برخی كودكان با مشاهده صحنه‌های پرخاشگرانه از رفتارهای پدر و مادران خود و حتی خواهر و برادر بزرگ‌ترشان، از آنها تقلید می‌كنند.
خشم سالم و خشم ناسالم
گذشته از نتایج ویران‌گر خشم كه شامل تاثیر خشونت فیزیكی در اجتماع نیز می‌شود، افرادی كه خشم بیشتری دارند، بیشتر در معرض بیماری‌های قلبی- عروقی هستند. گاهی اوقات خشم یك پاسخ درست در برابر یك موقعیت غیرقابل تحمل است؛ بنابراین انكار یا سركوب كردن آن تاثیر منفی روی سلامت جسم و روح فرد می‌‌گذارد.
فردی كه بیشتر مستعد خشم است، به خاطر طبیعت قدرتمندترش، اغلب مواقع می‌خواهد همه چیز را در اطرافش تحت كنترل درآورد. در ابتدا باید بدانیم كه چه زمانی دچار خشم می‌شویم. برای برخی افراد تشخیص این مواقع آسان است، ولی برای برخی دیگر كمی سخت‌تر می‌شود.
افرادی كه خشم خود را به راحتی بروز می‌دهند و خود را تخلیه می‌كنند، در یك لحظه خشمگین می‌شوند و به همان سرعت خشمشان فروكش می‌كند. این افراد معمولا تهدیدی برای دیگران هستند؛ زیرا هنگام خشونت، به اطرافیان و نزدیكان خود به صورت كلامی یا فیزیكی آسیب می‌رسانند.
اما گروهی دیگر از داخل منفجر می‌شوند. این افراد خشم خود را می‌خورند و پس از مدتی، آسیب‌های جدی فیزیكی و روحی به خودشان وارد می‌كنند. بین خشم ساده و خشم بیمارگونه تفاوت وجود دارد. خشم سالم، واكنش طبیعی و غریزی در برابر احساس تهدید، نادیده گرفته شدن، احساس ناامیدی، احساس بی‌عدالتی و احساس دست نیافتن به حق و حقوق خود، احساس قربانی بودن و تحت فشار بودن است.
اما با فرو خوردن خشم و سركوب و انكار آن، خشم دوباره به درون بدن بازمی‌گردد و سپس به شكل افسردگی، احساس گناه، احساس نگرانی و اضطراب، احساس سستی و رخوت، بی‌حالی، كم‌‌انرژی بودن و احساس نومیدی، خود را نشان می‌دهد و در نهایت می‌تواند ریشه بیماری‌هایی از قبیل مشكلات قلبی به هم خوردن ضربان قلب، احساس خواب‌آلودگی و یا به هم خوردن وضعیت خواب، كاهش قوای جنسی و پرخوری‌ها و بی‌اشتهایی‌های عصبی، تنگی نفس، اعتیاد به مواد مخدر و حتی دیوانگی و جنون موقت باشد.
خشم و پرخاشگری دو جزء تفكیك‌ناپذیر از نظر زیست‌شناسی هستند و كاملا به هم مرتبطند. خشم یك احساس است و پرخاش ابراز این احساس از طریق كلام است.
عوامل اصلی خشم
پزشكان و روانشناسان علل اصلی خشم و پرخاشگری افراد را در چند مورد خلاصه می‌كنند...
برای خواندن بخش دوم- خشم خود را مدیریت كنیم- اینجا کلیک کنید.
