نیکی پاک‌بین
فصل گرما از راه رسیده و هوای خنک می‌چسبد. سفر به مقصد دامنه‌های رشته کوه زاگرس. گروه خوش سفر، این بار همدان را انتخاب می‌کند.
پیش به سوی هگمتانه پایتخت تمدن ایران. پنج ساعتی بیشتر در راه نیستیم سفر دو روزه است و با جمع صمیمی دوستان.
نزدیکی‌های ده صبح آب و هوا که عوض می‌شود و متوجه می‌شوید که نزدیک همدان هستید.
همدان چون در منطقه کوهستانی، در دره‌ها و دامنه‌های شمالی کوهستان الوند قرار گرفته، تابستان‌های خنک و زمستان های سرد دارد.
همدان دانستن دارد چرا که یکی از قدیمی‌ترین شهرهای ایران و حتی جهان است، بطوریکه توانسته لقب پایتخت تاریخ و تمدن ایران را به خودش نسبت بدهد، در زمان اشکانیان، هخامنشیان، ساسانیان، آل بویه و سلجوقیان مرکز حکومت و اولین پایتخت نخستین شاهنشاهی ایران، یعنی مادها هم بوده است.
امروزه هم به خاطر داشتن مراکز تاریخی و دیدنی فراوان به عنوان پنجمین شهر فرهنگی و توریستی کشور شناخته می‌شود.
پس از استراحتی کوتاه گروه به راه می افتد و بازدیدها رقم می‌خورد
از مهم‌ترین مراکز دیدنی این شهر که از دیدنی‌ترین‌ها بشمار می‌رود، تپه هگمتانه می‌باشد، که وسیع‌ترین تپه باستانی ایران است، کتیبه‌های گنج نامه، و مجسمه شیر سنگی از آثار بجا مانده از دوره قبل از اسلام و گورستان پارتی در اطراف آن، گنبد علویان، غار علی صدر، که از نظر خیلی از گردشگرها زیباترین غار ایران است، آرامگاه بابا طاهر، آرامگاه استر و مردخای، آرامگاه بوعلی سینا، مسجد جامع همدان، برج قربان و حمام قلعه و دهکده توریستی، فرهنگی و ورزشی گنجنامه از دیگر جاذبه‌های گردشگری این شهر است که در دستور کار گروه با شتاب و خوش گردش قرار می‌گیرند.
همدان شهر شاعرانی فقید چون شیخ عطار و باباطاهر ملقب به عریان است ازآنها در کتاب‌های درسی خود یاد کرده‌ایم اما بودن در بناهای یادبود آنها با معماری زیبای خاص خود، حال و هوای دیگری دارد.
بازدید از مقبره بابا طاهر و بعد از آن هم آرامگاه شیخ عطار نیز در برج قربان و خواندن اشعار آنها یاد آنها را زنده می‌کند.
برج قربان یکی از آثار تاریخی است که درمحل زندهای شهر واقع است این بنا مدفن شیخ عطار، حافظ همدانی و جمعی از امرای سلجوقی است.
بوعلی سینای طبیب را هم در همدان مرور میکنید. بوعلی سینا از نادر دانشمندان و نوابغ روزگار در توابع بخارا به دنیا آمد. و در زمانی که همدان پایتخت آل بویه بود، وارد این شهر شد و پس از مدتی شمس‌الدوله دیلمی او را وزیر خود ساخت.
بوعلی سینا در زمان اقامت در همدان در مدرسهٔ بزرگ شهر تدریس می‌کرد و در همچنین فرصت این را یافت تا بسیاری ازنوشته های ارزشمند خود را به پایان رساند.
مقبره‌ی این حکیم ارزشمند ایرانی در میدانی به نام وی قرار دارد که در زمان قاجار احداث گردیده است.
شیر سنگی و شکوه و جلالش گرچه البته به مرور زمان دیگر زیاد طرح شیر را نمی‌بینید اما هنوز هم نشاندهنده ی هنربا دقت تراشیده شده بر پیکر سنگ می‌باشد
یکی از ارزشمندترین آثار معماری و گچ بری ایرانی در چهار باغ علویان جایی در نزدیکی میدان امامزاده عبدالله است که در لیست آثار ملی ایران قرار دارد و از نمونه‌های زیبای معماری اسلامی است.
قدمت این بنا به قرن ششم هجری و دوره سلجوقیان برمی گردد و در ابتدا مسجد بوده اما بعدها به سردابی برای دفن خاندان سلجوقی تبدیل شده است
مقبره استر و مردخای، در مرکز شهر همدان، قرار دارد. بُقعه اِستِر و مردخای جزء مهم‌ترین زیارتگاه‌های یهودیان ایران و جهان است
گنجنامه و عباس آباد آخرین برنامه‌های بازدید روز اول هستند.
در پنج کیلومتری همدان، آبشار و طبیعت بسیار دل انگیز و مطبوعی وجوددارد که به گنجنامه همدان معروف است.
دو کتیبه سنگی باز مانده از دوران هخامنشی، در دل طبیعت و کنار این آبشار زیبا خودنمایی می‌کنند. این دو سنگ نوشته تاریخی هر کدام به سه زبان پارسی قدیم, بابلی و عیلامی قدیم حکاکی شده‌اند.
لوح طرف چپ کمی بالاتردر سنگ کوه کنده شده بنام داریوش کبیر است و لوح سمت راست مختصری پایین واقع گشته بنام خشایارشاه می‌باشد. گنجنامه توریست‌های بسیاری را به سوی خود جلب می‌نماید.
یکی از پارک‌های زیبا و دیدنی شهر به ویژه مناسب برای میهمانان تابستانی، گردشگاه استخر عباس‌آباد است که در بالای تپه‌ای واقع شده‌است.
بالای تپه استخری بزرگ و در وسط آن رستوران زیبائی احداث شده است. از بالای تپه از یک سو، چشم انداز طبیعی دره سرسبز عباس آباد و از طرف دیگر، نمائی از شهر همدان نمایان است که زیبایی ویژه‌ای در شب دارد.
صبح روز دوم گروه سرحال و شاد آماده‌ی رفتن به غار علی‌صدر
غار علی صدر تنها غار تالابی ایران و بزرگترین غار آبی جهان است.
این غار نزدیک روستای علیصدرقرار گرفته و برای رسیدن به آن فاصله‌ای حدود هفتاد وپنج کیلومتر را به سمت شهرستان کبودر آهنگ باید طی نمود.
ارتفاع این غار از سطح دریا دو هزار وصد مترو قدمت آن به دوران ژوراسیک باز می‌گردد. درمحوطه غار، دالان‌های پیچ در پیچ و دهلیزهای متعددی وجود دارد.
دریاچه بزرگی نیز در درون غار، از مجموعه رشته آب‌ها بوجود آمده و از این رو نفوذ به عمق غار تنها با قایق میسر است.
پس ازانتظاری در صف برای سوار شدن، قایق سواری میکنید و از دیدن شگفتی‌های غار لذت می‌برید. دمای آن معمولاً ثابت و میانگین شانزده درجه‌ای را دارد.
همدانی‌ها سالم خور
معروف‌ترین غذاهای سنتی این استان آبگوشت و آش است که نقش مهمی را در عادات غذایی سالم این استان بازی می‌کنند وجود انواع و اقسام سبزی‌های محلی در این استان باعث شده است تا مردمانش در عین حال که تنوع خاصی به غذاهایشان می‌دهند سالم خور باشند.
ناهار را مهمان عزیزان همدانی بودن و دست پخت بانوان آنها را خوردن وصف ناپذیر است. بوی عطر آبگوشت سبزی در تمام محوطه پیچیده و نان تازه محلی در کنار آن دل همه را آب کرده.
خوشمزه‌تر از این نمی‌شود در کنار آن انواع ترشی‌های محلی. فراموشتان نشود دیزی‌های همدان را حتماً نوش جان کنید.
کله جوش، آبگوشت سبزی، آش آبغوره، کوفته همدانی، آش آلو، سرداشی، آش گوجه فرنگی، آش برنج، آش آماج، آش کاچی همه از انواع غذاهای لذت بخش محلی هستند.
همدان دیار ترشی‌ها و شیرینی‌های متنوع هم هست. بانوانش آر هرچه بگویی ترشی و مربا درست می‌کنند ترشی گردو ترشی پسته ترشی زرآلو و.... ختی تصورش را هم نمی‌کنید چقدر خوشمزه است.
کماج، شیرمال، حلوا زرده، انگشت‌پیچ، آب‌نبات قیچی، حلوا لوزی، نان چای و راحت الحلقوم. به جز این شیرینی‌ها، سیر تند، شیر شیره، قیسی، مویز و شیره انگور از سوغات خوراکی همدان هستند.
محصولات سفالین لاله جین همدان را از یاد نبرید بخصوص دیزی‌های سفالی‌اش.
گویش اکثریت مردم شهر همدان، فارسی با لهجه همدانی است اما اقلیتی از مردم ترک زبان نیز سکونت دارند
زمان به‌سرعت می‌گذرد و تنها خاطرات سفر باقی می‌ماند. باز هم می‌آییم همدان زیبا و تاریخی.
