نیکی پاک‌بین
پاییز با خودش بوی نم باران و رنگین کمان برگها را می‌آورد و زیبایی سفر را دوچندان می‌نماید.
کوله‌هایمان را می‌بندیم و می‌خواهیم به شهر نهرهای روان در غرب برویم. نهاوند شهری در غرب ایران است.
این شهر در جنوب غربی استان همدان، از شمال به تویسرکان و همدان، از شرق به ملایر، از جنوب شرقی به بروجرد مرتبط می‌شود زمستان‌هایی سرد و تابستان‌هایی نسبتاً خنک دارد و بعد از همدان و ملایر، سومین شهر بزرگ استان همدان به شمار می‌آید واژه نَهاوند به معنی شهر یا آبادی قرار گرفته در پیشِ رو است، برخی از مورخین هم این شهر را محل پهلو گرفتن کشتی نوح می‌دانند.
شهری با قدمت بیش از هفت هزار سال، سرچشمه سر‌اب‌های بسیار زیبا با طبیعتی بکر و اماکن تاریخی و مذهبی که هر ساله، میزبان گردشگران و به عنوان مقصد گردشگری بسیاری از مسافران شهرهای دور و نزدیک انتخاب می‌شود.
ما نیز به راه می افتیم تاریکی صبح و دیدارهای تازه در اتوبوس کاپیتان. صبحانه و گپ‌های بین راه شیرینی سفر دوستانه ماست که ما را در چشم بهم زدنی به مقصد می‌رساند.
به نزدیک نهاوند که می‌رسیم نقاشی زیبای خداوند هوش از سرت می‌برد. آبی آسمان و رودخانه سبزی و زردی و قرمزی برگها بر درختان و ... نزدیک ظهر به مقصد می‌رسیم.
پس از استراحتی کوتاه برای دیدار از دیدنی‌هایش به راه می افتیم.
کاپیتان اعلام می‌کند سر ساعت ... آماده حرکت گشت‌ها شروع می‌شود لباس‌های رنگی به تن و آماده برای شور و نشاط چند برابر. دیدنی‌هایش زیاد است به راه می‌افتیم.
معبد لااودیسه
از جمله آثار به جا مانده از سلوکیان در نهاوند همدان، آثار معبدی است که منسوب به سلوکیان بوده که به معبد «لائودیسه» معروف است در واقع هنوز حفاری‌ها برای این معبد ادامه دارد اما مکان آن در تپه‌ای به نام دو خواهرون در بافت قدیمی نهاوند است و کتیبه و تعدادی مجسمه برنزی خدایان یونانی نیز در این منطقه کشف شده است.
تپه باستانی گیان
این تپه در پانزده کیلومتری شهر نهاوند و دو کیلومتری سراب گیان در مسیر یک جاده جنگلی زیبا و چسبیده به روستای دیروز و شهر امروز گیان واقع شده است.
تپه‌ای پر از رمز و راز و هیاهوی تاریخی، تپه‌ای که خود به تنهایی بخش اعظمی از تاریخ و تمدن انسان را در ایران به دوش می‌کشد.
بسیاری از باستان شناسان به این منطقه آمده و گنجینه‌های بسیاری از جمله ظروف سفالی و جواهر را کشف کرده‌اند.
تمدن هفت هزار سالگیان یکی از تمدن‌های تاریخی و جزء یکی از چهار نقطه‌ای است که اقوام آریایی برای سکونت خود در ایران برگزیده بودند.
حمام حاج آقا تراب
این بنا با نام موزه حمام حاج آقا تراب، به عنوان یکی از مهمترین مراکز گردشگری استان همدان، آداب و رسوم حمام‌های ایرانی را نشان می‌دهد.
یکی از بناهای تاریخی شهرستان نهاوند که در فهرست آثار ملی ثبت شده و به موزه مردم شناسی تبدیل شده است.
سراب گیان
در مسیر این سراب، جنگل طبیعی صدهکتاری با درختان قطور و کهنسال بلوط، چنار، زالزالک، گردو، بید، زبان‌گنجشگ، گوجه وحشی، داغ‌داغان، آلوچه، مو، انجیر، ون، گلابی و بادامک وحشی به وفور دیده می‌شود.
هرچه از زیبایی این منطقه بگوییم کم گفته‌ایم. بهشتی است برای خود صدای چوب‌های جنگلی و قرار گرفتن آب رودخانه که اطرافش را کوه‌ها در بر گرفته‌اند و منظره‌ای دره مانند به آن می‌دهند طبیعتی بکر را رقم می‌زنند که پای رفتن نمی‌دهند.
دلت می‌خواهد کلبه‌ای بسازی و همانجا بمانی. سر آب گیان از مراکز مهم گردشگری طبیعی شهر نهاوند و استان همدان است سی و یکمین اثر طبیعی ملی است که توسط سازمان میراث فرهنگی در فهرست ملی قرار گرفته است است.
سر آب گاماسیاب
سراب گاماسیاب سرچشمه یکی از طولانی‌ترین رودخانه‌های کشور (کرخه) است که از دامنه ارتفاعات کوه گرو سرچشمه می‌گیرد و در امتداد کوه گروه ادامه می‌یابد.
آبی سرد که بیشتر از چند دقیقه نمی‌توان انگشت‌های دست را در آن نگه داشت.
طبیعتی بی نظیر هوا خنک است اما آتشی روشن کردن و در کنار این بهشت زیبا چایی گرم با دوستان نوشیدن صفایی دو چندان به آن می‌دهد.
پرنده‌ها برایمان می‌خوانند و صدای جریان آب حرف می زند. صدایی نیست جز طبیعت وحشی وحشی همانکه می‌خواستیم تا آرامشی داشته باشیم. صدای چرق چرق بلال‌های کبابی ما را به خود می‌آورد.
سرآب فارسبان
روستای فارسبان در سی کیلومتری نهاوند و در مسیر همدان- جاده آورزمان به طرف روستای فارسبان قرار دارد مهمترین جاذبه طبیعی وضعیت روستا و باغات اطراف آن و سر آب است.
از اماکن قدیمی آن حمام کهن روستاست. مهمترین محصولات باغی روستا گردو، آلبالو، گیلاس و غیره است.
پل زرامین سفلی
پل آجری زرامین معروف به پل لاغه در پنج کیلومتری غرب شهرستان نهاوند و در کنار روستای زرامین سفلی بر روی یکی از شعبات رودخانه گاماسیاب که از بناهای دوره قاجار می‌باشد.
مقبره نعمان ابن مقرن (باباپیر)
نعمان بن مقرن یکی از سرداران و فرماندهان عرب بود که در جنگ نهاوند پس از سه روز نبرد سنگین در پشت دروازه‌های نهاوند به دست سربازان ایرانی به فرماندهی پیروزان کشته شد.
این بنای یادبود در سه کیلومتری شهر بر روی بلندی قرار گرفته است.
نهاوند دارای منابعی سرشار از آب‌های زیرزمینی است که سبب رونق کشاورزی در این منطقه شده است به علت دارا بودن موقعیت جغرافیایی ویژه، آب فراوان و خاک مستعد از نواحی ممتاز استان همدان محسوب می‌گردد و مکان‌های دیدنی و تاریخی مختلفی دارا می‌باشد!
شهر نهاوند، مقارن انقراض هخامنشیان در حمله اسکندر مورد تاخت و تاز واقع شد؛ ولی به کمک دژ و باروهای محکم در امان ماند.
سوغات و صنایع دستی نهاوند
اسم گز که می‌آید همه به یاد اصفهان می افتیم غافل از این که تولید گز آردی در نهاوند صدها سال است که ادامه دارد و به آن معروف است حتماً امتحانش کنید.
سوغاتی‌های نهاوند خوشمزه و دلچسب
گز آردی (بادامی، پسته‌ای)، صنل، حلوا گردویی، نقل، عسل، لواشک، خیارشور، لبنیات و انواع مرکبات است و صنایع دستی شهرستان نهاوند نیز شامل گلیم، گبه، قالی و فرش است.
ماشین کاپیتان پر شد از خوراکی‌ها تهران آمدیم با کوله باری از آرامش و خوراکی‌های خوشمزه از نهاوند زیبا.
