تقلب در عسل
تقلب در عسل ممكن است با اضافه كردن شكر و گلوكز مایع به مقداری عسل طبیعی انجام گیرد. نوع دیگری از تقلب در عسل به این ترتیب صورت می‌گیرد كه زنبورداران در اطراف لانه زنبور مقداری شكر، شیره خرما، شیره انگور یا شیره سایر میوه‌های دارای مقدار زیادی فروكتوز قرار می‌دهند.
به این ترتیب زنبورها به جای استفاده از شهد گل‌ها و گیاهان طبیعی، برای تغذیه خود از این مواد استفاده می‌كنند و به این ترتیب عسل حاصل دارای تمام ویژگی‌های عسل طبیعی نخواهد بود. بطور كلی هر گونه تغییری در عسل مانند افزودن یك سری مواد به آن، تقلب محسوب می‌شود، البته استانداردهای مربوط به عسل و سختگیری در اجرای این استانداردها از كشوری به كشور دیگر متفاوت است.
قبل از اینكه به چگونگی تشخیص عسل واقعی از تقلبی بپردازیم، مختصری راجع به پدیده رایج تبلور یا شکرک زدن (GRANULATION) عسل توضیح می‌دهیم:
خاصیت بلوری شدن (شکرک زدن) عسل به عوامل متعددی بستگی دارد که عبارتنداز
1-درجه حرارت محیط كه برای عسل دمای 14 درجه سانتی گراد مطلوب ترین محیط برای تبلور است
2 – آنزیم دیاستاز (آمیلاز)، این آنزیم ذرات خیلی ریز موجود در عسل را به خود جذب کرده و باعث ته نشینی و کدر شدن آن می‌گردد.
این خاصیت فقط در عسل‌های طبیعی دیده می‌شود. فقط دیاستاز قادراست ذرات عسل را متبلور نموده و باعث شکرک زدن آن گردد و حال آنکه عسل تقلبی به علت نداشتن دیاستاز صاف و روشن باقی می‌ماند بنابراین می‌توان چنین نتیجه گرفت که اگر عسل بعد از مدتی شکرک زد حتما طبیعی و سالم است ( برخلاف تصور مردم ).
برخی روش‌های تجربی برای تشخیص عسل طبیعی از تقلبی وجود دارد، مثلا اگر عسل را داخل لیوان محتوی آب بریزید، چنانچه به صورت عمودی وارد لیوان پر از آب شده و در ته آن جمع شود و به سرعت حل نگردد، عسل مطلوبی است، ولی اگر عسل هنگام ریختن، در آب پخش شود، از مطلوبیت و خلوص كمتر و رطوبت بالاتری برخوردار است.
روش دیگر اینكه قطره‌ای عسل را روی یک قطعه شیشه ریخته، چنانچه قطره عسل سریعاً وا رفت و پخش شد، دلیل به فاسد شدن عسل و دخل و تصرف انسان است، در حالیكه قطره عسل طبیعی لحظاتی سفت و کمی مدور باقی می‌ماند و یا اینكه عسل را درون ظرف ریخته و بعد آن را درون ظرف دیگر ریخته و اگر درون ظرف پر از حباب شد نشانه طبیعی بودن عسل است.
با وجود روش‌های فوق، این روش‌ها به تنهایی نمی‌توانند خالص بودن عسل را ثابت كنند و با اتکا به وضع ظاهری عسل کمتر می‌توان در مورد خلوص و مرغوبیت آن اظهار نظر صحیحی نمود؛ چرا که فقط روش آزمایشگاهی، روش مناسبی در تعیین خلوص عسل می‌باشد و برای شناسایی تقلب در عسل بهترین راه اندازه‌گیری مقدار قندهای موجود در عسل و تعیین نسبت قند فروكتوز به قند گلوكز در آن می‌باشد.
نسبت قند فروكتوز به قند گلوكز در عسل طبیعی حدود 1/1 تا 2/1 می باشد كه این نسبت در عسل تقلبی برقرار نمی باشد.
نكات مهم در مصرف عسل
گاهی ممکن است عسل به اسپور برخی باكتری‌ها مثل باكتری عامل بوتولیسم نوزادان آلوده باشد که ایجاد سم کرده و مسمومیت‌زا می‌باشد، به همین دلیل مصرف آن برای کودکان زیر یکسال ممنوع است.
همچنین ممکن است بعضی از زنبورها از گل‌های سمی مثل گل خرزهره برای تهیه عسل استفاده كنند و محصول سمی تهیه نمایند و ایجاد مسمومیت كنند، علاوه بر آن برخی افراد حتی ممکن است نسبت به دانه‌های گرده موجود در عسل نیز حساسیت داشته باشند.
برای خواندن بخش اول - انواع عسل و تقلبات آن - اینجا کلیک کنید.
