بیماریهای قلبی- عروقی و پروتئین وی
بیماریهای قلبی- عروقی با عوامل متعددی از جمله سن، ژنتیک، چاقی، سبک زندگی بی تحرک، دریافت الکل وکیفیت چربی غذاها مرتبط است. در سالهای اخیر رابطه بین رژیم پر چربی و بیماریهای قلبی- عروقی بوضوح مشخص شده اند. شیر حاوی بیش از 12 نوع چربی است که شامل اسفنگولیپید، استرولهای آزاد، کلسترول و اسید اولئیک است.
مطالعات متعددی نشان دادهاند که شیر با پایین آوردن فشارخون موجب جلوگیری از بروز بیماری فشارخون میشود. در مطالعهای به افراد شیر غنی شده با پروتئین وی داده شد و مشاهده کردند که پس از 8 هفته سطح کلسترول خوب (HDL) افزایش یافت و سطح فشار خون سیستولیک نسبت به گروهی که شیر فاقد وی دریافت کرده بودند، کاهش یافت.
این اثرات پروتئین وی در پایین آوردن فشارخون بیماران را به ترکیبات آلفا لاکتالبومین و بتالاکتوگلبولین نسبت میدهند.
ورزشکاران و پروتئین وی
مکملهای وی پروتئین از جمله نوشیدنی ورزشی حاوی لاکتالبومین خالص در مغازههای مکملهای ورزشی به علت کیفیت بالای پروتئین و درصد بالای اسیدهای آمینه شاخهدار پرطرفدار است. پروتئین وی میتواند تا 26 درصد اسیدهای آمینه شاخهدار (BCAA) داشته باشد.
باید به این نکته توجه داشت در صورتیکه کیفیت پروتئین مصرفی ورزشکار پایین باشد، از یک سو دفع نیتروژن بدن ورزشکار را افزایش میدهد و از سوی دیگر ساخت پروتئین جدید را کاهش میدهد.
در یک مطالعه مشخص شد ورزشکارانی که در کنار تمرینات از مکمل پروتئین وی استفاده میکردند، نسبت به ورزشکارانی که فقط تمرین میکردند از قدرت عضلانی بیشتری برخوردار بودند. نکته جالب این است که پروتئین وی هم موجب افزایش توده عضلانی ورزشکار میشود و هم توده چربی بدن را کاهش میدهد.
پوکی استخوان و پروتئین وی
شیر و لبنیات به علت فراهم آوردن کلسیم اثرات ضد پوکی استخوان دارند. محققان اجزای شیر را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند که دریابند کدام بخشها در حفظ استخوانها موثرند. به نظر میرسد پروتئین پایه شیر (MBP) که از اجزای پروتئین وی است، از یک سو موجب تحریک رشد و نمو سلولهای استخوانی میشود و از سوی دیگر روند از دستدهی استخوانها را نیز کند میکند.
چاقی و دیابت و پروتئین وی
به نظر میرسد کلسیم بر متابولیسم انرژی موثر باشد، زیرا کلسیم داخل سلولها تنظیم کننده سوخت و ساز چربی در سلولهای چربی و ذخیره تریگلیسيرید است.
مطالعات نشان میدهند کلسیمی که از منابع لبنی دریافت شود اثر بیشتری در تناسب اندام دارد، اگر چه هنوز شواهدی در دست نیست که نشان دهد کلسیم لبنیات موجب کاهش وزن در افراد چاق شود.
پروتئین وی بر سوخت و ساز گلوکز هم در افراد سالم و هم افراد چاق و مبتلا به مقاومت به انسولین موثر است، بعلاوه این پروتئین میتواند موجب حس سیری در افراد شود که مکانیسم آن دستکاری هورمونهای گوارشی مختلف و ایجاد حس سیری در افراد است، همچنین پروتئین وی با سرکوب هورمونهای مرتبط با اشتها در مغز دریافت غذا را کاهش میدهد.
اثرات پروتئین وی در سالمندان
در سنین سالمندی توده عضلانی تحلیل میرود که اصطلاحا به آن سارکوپنی سالمندی میگویند. سن بالا، سوء تغذیه و عدم تحرک کافی این وضعیت را تشدید مینماید. تحقیقات نشان میدهد که مکمل یاری با پروتئین میتواند این روند را کند نماید.
در مورد اینکه چه نوع پروتئینی استفاده شود هنوز مطالعات کافی وجود ندارد ولی به نظر میرسد که پروتئین وی نسبت به پروتئین سویا و یا کازئین بهتر توده خالص عضلانی را حفظ مینماید که این اثر به حضور اسیدهای آمینه ضروری نسبت میدهند.
اثرات گوارشی پروتئین وی
استفاده از پروتئین وی در بیماران مبتلا به سندرم روده کوتاه (بیمارانی که قسمت زیادی از روده باریک برداشته شده است) موجب طولانی شدن عبور مواد از روده و در نتیجه جذب بهتر پروتئین میگردد. همچنین پروتئین وی اثرات محافظتی بر مخاط دستگاه گوارش دارد.
برای خواندن بخش اول- «وِی» پروتئينی درمانگر- اینجا کلیک کنید.