ماکروفاژهای فعال شده زنجیرهای از سیتوکینینها مانند Interleukin 1) IL1) و فاکتور تخریب تومور (Tumor Necrosis Factor (TNF را تولید میکنند. مصرف اسیدهای چرب امگا 3 همچنین محتوای اسید آراشیدونیک غشاء سلولی را کاهش داده و توانایی سنتز ایکوزانوئیدها را افزایش میدهد.
دیگر واسطههای التهابزا مانند سیتوکین –اینترلوکینوTNF دارای خاصیت آلرژیزایی هستند. EPA و DHA از تولید سیتوکینهای IL-1βوTNF-α (طبق مکانیسم ناشناخته) جلوگیری میکند. بنابراین رژیمهایی که سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 باشند، با جلوگیری از متابولیسم اسید آراشیدونیک وکاستن از تولید واسطههای التهابزا، پاسخهای التهابی را کم میکنند.
اختلالات رشد
فرایند رشد سیستم اعصاب مرکزی قبل از تولد آغاز میگردد. بنابراین برای تکامل مناسب مغز اسیدهای چرب امگا 3 در دوران جنینی نیز باید به میزان کافی در دسترس باشد. مقدار اسیدهای چرب امگا 3 درخانمهای باردار، با پیشرفت حاملگی، کم وکمتر میشود.
از آنجایی که مقدار اسیدهای چرب امگا 3 جنین به مادر وابسته است، این کاهش مقدار اسیدهای چرب امگا 3 در مادر در طول حاملگی، منجر به مقدار نسبتاً کم اسیدهای چرب امگا 3 در جنین میگردد. به علاوه، مشخص شده که هرچه تعداد فرزندان به دنیا آمده قبل از کودک بیشتر باشد، مقدارDHA مادر کمترخواهد بود.
مقدار اسیدهای چرب امگا 3 نوزادان نارس از نوزادان طبیعی کمتر است و میزان DHA شان رابطه مثبت با وزن تولد، قد هنگام تولد و دور سر دوران نوزادی دارد. دریک مطالعه به تازگی مشخص گردید که کاهش مقدار اسیدهای چرب امگا 3 مادر در طی بارداری، هرچه وزن هنگام تولد نوزاد بیشتر باشد، شدیدتر است.
اختلالات روانی
اخیراً محققان در مطالعهای به رابطه معکوس بین مصرف ماهی و پیشرفت جنون و بیماریهای روانی دست یافتند. آنها پیشنهاد میکنند که این یافتهها را میتوان براساس خصوصیات ضدترومبوتیک (تشکیل لخته) و ضد آتروژنیک اسیدهای چرب امگا 3 توجیه نمود.
زوال عقل
مطالعات اپیدمیولوژیکی نشان میدهند. که مصرف اسیدهای چرب امگا 3 میتواند خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش دهد، اما بررسیها اثر درمان در بیماران مبتلا به زوال عقل را تائید نمیكنند.
منابع غذایی
ماهی
در دسترسترین منبع غذایی سرشار از EPA و DHA ماهیهای چرب آب سرد مانند ماهی آزاد، شاه ماهی و ساردین میباشد. امگا 3 روغن این ماهیها هفت برابر بیشتر از امگا 6 است. سایر ماهیهای روغنی، مانند ماهی تن نیز مقدار كمی امگا 3 دارند. هر چند ماهی یک منبع غذایی سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 میباشد، اما ماهی آنها را سنتز نمیكند؛ آنها را با مصرف جلبكها و ریز جلبكها یا پلانكتونهای موجود در رژیم غذایی خود بدست میآورد.
منابع گیاهی
از دانه كتان روغن كتان گرفته میشود كه ALA بسیار بالایی دارد.
دانه کتان یا بزرک و روغن آن در دسترسترین منبع اسید چرب امگا 3 ALA است. اسید چرب امگا 3 موجود در آن شش برابر بیشتر از روغن بسیاری از ماهیها است. قسمتی از آن در بدن به EPA و DHA تبدیل میشود.
تخممرغ
تخممرغهای تولید شده از مرغی كه جیره غذایی آن حاوی سبزیها و حشرات است نسبت به مرغهای تغذیه شده با ذرت و یا سویا مقدار بالاتری اسیدهای چرب امگا 3 دارند. علاوه بر تغذیه جوجه با حشرات و سبزیها، افزودن روغن ماهی به رژیم غذایی برای افزایش غلظت اسید چرب امگا 3 در تخممرغ موثر است. علاوه بر این از کتان و دانه کانولا در جیره غذایی مرغ نیز استفاده میشود و عمدتاً DHA را افزایش میدهد.
گوشت
اسیدهای چرب امگا 3 در کلروپلاست گیاهان و جلبکها تشکیل میشوند. همانطور که جلبک و گیاهان دریایی منبع اسیدهای چرب امگا 3 موجود در ماهیها هستند، علف منبع اسیدهای چرب امگا 3 موجود در حیوانات علفخوار است. هنگامیکه گاو از علفهای سرشار از اسید چرب امگا 3 تغذیه میكند و پس از آن یك دوره در دامداری تغذیه میشود، هر روز كه در دامداری بماند، از این چربیهای مفید موجود در گوشت آن كمتر میشود. امگا 3 موجود در گوشت مرغ با افزودن دانه كتان و كانولا به جیره غذایی آنها افزایش مییابد.
مغز و چشم پستانداران
مغز و چشم پستانداران سرشار از DHA و دیگر اسیدهای چرب امگا 3 است. رژیمهای رایج ما، تنها حاوی اسیدهای چرب اشباع اضافی و اسیدهای چرب امگا 6 بدون تامین نیازهای امگا 3 هستند. مصرف كم اسیدهای چرب اشباع باید اصلاح شود. نتیجه چنین تغییراتی در رژیم غذایی، تاثیر مفیدی بر امکان وقوع بیماریهای قلبی – عروقی و التهابات و بیماریهای بدخیم دارد .
پیروی از رژیم غذایی سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 میتواند به کاهش مصرف دارو و یا کاهش عوارض جانبی داروها کمک کند.
برای خواندن بخش اول- جادوی امگا3- اینجا کلیک کنید.