شیوا طباطبایی
هــلـو
هلو میوهای به شکل گرد و یا تخم مرغی شکل با پوست کرکدار است. این میوه هسته بسیار سختی دارد و رنگ آن بر اساس گونه از رنگ شیری تا صورتی کمرنگ، زرد، نارنجی و قرمز متفاوت میباشد. همچنین بر اساس نوع گونه و میزان رسیدگی نوع بافت از لحاظ نرمیو لطافت متفاوت است. هلو از خانواده Rosaceae بوده و نام علمی آن Prunus Persica میباشد. این میوه بومیکشور چین است و از 2500 سال قبل در این کشور یافت میشده است. هلو از چین و از طریق ایران به اروپا راه پیدا کرد و بعد از آن از طریق اسپانیاییها به کالیفرنیا برده شد.
شــلیـل
شلیل که هلوی بدون کرک نیز نامیده میشود معمولاً شیرین تر از هلو است و بافت سخت تری نسبت به هلو دارد و میزان آب آن نیز کمتر است. پوست شلیل رسیده معمولاً درخشان بوده و رنگ زرد طلایی متمایل به سرخ دارد. شلیل از خانواده Rosaceae بوده و نام علمی آن Prunus persica var. nectarina میباشد. بیش از 150 گونه متفاوت از این گیاه شناخته شده است. شلیل بومیآسیا است. از آسیا و از طریق اروپا به آمریکا آورده شده است. نام لاتین شلیل نکتارین (Nectarine) است و به نظر میرسد که این نام از اسم یکی از خدایان یونانی به نام نکتار (Nektar) گرفته شده و آب این میوه به اسم «نوشیدنی خدایان» معروف بوده است.
کنترل فشارخون
هلو و شلیل یکی از منابع غنی از پتاسیم محسوب میشوند. تحقیقات انجام گرفته در سالهای اخیر تاثیر پتاسیم را در کاهش فشارخون نشان دادهاند. با توجه به اینکه هلو و شلیل حاوی سدیم کمیمیباشند مصرف متعادل آنها در کنترل فشارخون موثر است.
كمك به دفع راحتتر و سریعتر
یکی دیگر از ترکیبات قابل توجه در این میوهها فیبر است. فیبرها سبب کاهش سرعت جذب مواد مغذی خصوصا قندها شده و در عین حال میزان حساسیت به انسولین را نیز افزایش میدهند، بنابراین مصرف هلو و شلیل میتواند در کنترل قند خون موثر باشد. یکی از شناخته شده ترین خواص فیبرها نقش آنها در پیشگیری از یبوست است.
فیبر سبب حجیم شدن مدفوع و دفع راحتتر و سریعتر میشود. همچنین فیبرها میتوانند سبب افزایش رشد و تکثیر باکتریهای مفید روده شوند که این امر مانع از رشد باکتریهای مضر در داخل روده میگردد، در عین حال بر اثر تخمیر فیبر در داخل روده اسید بوتیریک تولید میشود که منشا انرژی برای سلولهای روده است و به این ترتیب به حفظ سلامت دستگاه گوارش کمک مینماید.
منابع خوب آنتیاکسیدانها
هلو و شلیل از منابع خوب آنتیاکسیدانها هستند. این میوهها حاوی مقادیر مناسبی ویتامین C و بتا- کاروتن میباشند که با اثر آنتیاکسیدانی خود رادیکالهای آزاد اکسیژن را خنثی مینمایند و مانع اکسیداسیون چربیها در بدن میشوند. چنانچه چربیها در بدن اکسیده شوند، وارد دیواره رگ شده و سبب گرفتگی عروق میگردند که این فرآیند عامل اصلی بیماریهای قلبی- عروقی است.
در عین حال رادیکالهای آزاد سبب تخریب DNA میشوند که میتواند عامل ایجاد سلولهای سرطانی باشد. یکی دیگر از مضرات رادیکالهای آزاد اکسیژن افزایش احتمال بروز التهاب میباشد. نظر به اینکه هلو و شلیل منشا خوبی از ویتامین C و بتا- کاروتن هستند، مصرف آنها میتواند در پیشگیری از بروز بیماریهای قلبی- عروقی، سرطان و بیماریهای التهابی نظیر استئو آرتریت، آسم و آرتریت روماتوئید نقش موثری داشته باشد.
نتیجهگیری
با توجه به مطالب فوق میتوان نتیجهگیری نمود که مصرف هلو و شلیل با جلوگیری از افزایش فشار خون، کنترل قند خون، پیشگیری از بروز بیماریهای قلبی- عروقی، سرطان و بیماریهای گوارشی نقش بسزایی در سلامت انسان دارد.