دكتر محمدحسین صالحی سورمقی؛ متخصص فارماکوگنوزی
كرفس گیاهی است با نام علمی Apium graveolens كه با نام عمومی Celery و یا Wild Celery در جهان مشهور است. گیاه كرفس به خانواده جعفری (Umbelliferae) تعلق دارد.
اثرات درمانی كرفس
اثر ضد نقرس: مواد موجود در كرفس دارای خاصیت كاهش اسید اوریك هستند.
اثر ادرارآور: كرفس دارای خاصیت دیورتیك یا به اصطلاح ادرارآور خوبی است و میتواند در دفع بعضی از سنگهای مجاری ادرار مؤثر باشد.
اثر ضد نفخ: كرفس به علت دارا بودن اسانس (رایحه) دارای خاصیت ضدنفخ و محرك هضم غذا میباشد.
اثر مسكن و آرامبخش: تركیباتی از جمله متیل فتالاید كه در كرفس وجود دارند، دارای خاصیت كاهش اسپاسم، آرامبخش و مسكن هستند.
اثر ضد احتباس آب در بدن: كرفس دارای خاصیت خروج آب اضافی در بدن است. از این خاصیت كرفس میتوان در جلوگیری از چاقیهایی كه به علت احتباس آب در بدن به وجود آمده است (ادم)، استفاده كرد.
اثر افزایش شیر: یكی دیگر از خواص كرفس ازدیاد شیر مادران شیرده پس از وضع حمل است.
از خواص دیگر كرفس میتوان اثر كاهش فشار خون و تا حدی ضد روماتیسم بودن آن را نام برد.
تذكر
نكاتی كه به عنوان احتیاط باید در نظر داشت این است كه افراد مبتلا به تورم كلیه باید از مصرف زیاد كرفس خودداری كنند. همچنین زنان حامله در خوردن دانه كرفس باید مواظب باشند، چون مصرف مقدار زیاد دانه كرفس باعث تحریك رحم میشود. همچنین افراد حساس به نور باید از خوردن بیش از اندازه دانه كرفس خودداری نمایند، زیرا ممكن است باعث بروز درماتیتهای پوستی در آنها شود. با توجه به اینكه دانه كرفس دارای خاصیت ضدورم است، از آن در انگلستان بیش از 60 فرآورده ضدورم تهیه میكنند.
چگونگی مصرف کرفس
با توجه به اینكه بعضی از خواص كرفس مربوط به تركیبات موجود در اسانس (رایحه) آن است كه در اثر پختن تا حد زیادی از بین میرود، لذا اثرات كرفس خام به مراتب بهتر از پخته آن است، بنابراین برای كسب اثرات درمانی مذكور، بهتر است از كرفس تازه و یا آب آن استفاده شود. مقدار مصرف كرفس به طور عادی روزانه حدود صد گرم خام و یا یك استكان از آب برگ و ساقه آن است.