زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

به قلم : دکتر آزیتا حکمت دوست ، استاد علوم تغذیه ، دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی ، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

تحریریه زندگی آنلاین : پولیپ کیسه صفرا ضایعات خوش‌خیمی هستند که از مخاط منشأ می‌گیرند. پولیپ‌ها معمولاً بی‌ضرر هستند، اما مواردی با قطر بیش از 1 سانتی‌متر و ویژگی‌های آدنوماتوز به دلیل احتمال ابتلا به سرطان از اهمیت بالینی برخوردار هستند. میزان ایجاد سرطان از پولیپ‌ها 0 تا 27 درصد گزارش شده است.

در یک سوم بیماران هیچ علامت بالینی وجود ندارد. در نیمی از موارد، بیماران ممکن است با شکایات سوء‌هاضمه‌ای که با درد شکم، تهوع و استفراغ ظاهر می‌شود، به کلینیک مراجعه کنند.

پولیپ‌های کلسترولی معمولاً علائم بالینی ندارند. اگر هر علامتی رخ دهد، بیشتر آنها شبیه التهاب کیسه صفرا هستند. آن‌ها ممکن است گاهی باعث درد شکم شوند. پولیپ‌های ساقه‌دار به ندرت پاره می‌شوند و دردهای کولیک مانند، زردی و التهاب ایجاد می‌کنند.

درمان این بیماری از طریق برداشتن کیسه صفرا زمانی توصیه می‌شود که بیماران دارای درد و قولنج به عنوان علائم بالینی باشند و پیگیری با سونوگرافی اندوسکوپیک در مواردی که شکایات سوء‌هاضمه دارند توصیه می‌شود. امروزه در بین جراحان، از آنجایی که ضایعات با قطر بیشتر از 10 میلی‌متر بیشتر بدخیم هستند، رویکرد جراحی به عنوان یک اولویت در درمان پذیرفته شده است. عود موضعی معمولاً در 30 تا 50 درصد مواردی که تحت کوله سیستکتومی لاپاراسکوپی قرار گرفته‌اند و در معاینه پاتولوژیک بدخیمی تشخیص داده شده است، در عرض 6 ماه مشاهده می‌شود.

در موارد بالای 50 سال، قطر پولیپ بیش از 10 میلی‌متر، ضایعات جامد گسترده و همزمانی با سنگ کیسه صفرا، جراحی توصیه می‌شود. برداشتن کیسه صفرا در مواردی با رشد سریع اندازه پولیپ بین دو سونوگرافی اندوسکوپیک، با پولیپ بدون پایه (بر پایه پهن) و با پولیپ بیش از سه میلی‌متری توصیه می‌شود.

محققان دریافتند افرادی که از رژیم غذایی مدیترانه‌ای و رژیم DASH پیروی می‌کنند، خطر ابتلا به بیماری سنگ کیسه صفرا را کاهش می‌دهند. هر دو برنامه غذایی بر پروتئین بدون چربی و غلات کامل، میوه‌ها و سبزیجات، و محدود کردن قندهای افزوده تمرکز دارند. رژیم مدیترانه‌ای شامل غلات کامل و چربی‌های سالم است و غذاهای فرآوری شده و غلات تصفیه شده را محدود می‌کند. رژیم DASH همچنین بر روی غلات کامل تمرکز دارد، اما به طور خاص سدیم، گوشت‌های چرب و چربی را محدود می‌کند.

بیشتربخوانید:

چه کسانی مبتلابه سنگ کیسه صفرامی شوند؟

سبزیجات، میوه‌ها و غلات کامل

خوردن یک رژیم غذایی سالم و متعادل پر از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل و مصرف محدود روغن‌های سالم مثل روغن زیتون، کلزا و ماهی یک راه عالی برای بهبود و محافظت از سلامت کیسه صفرا است.

 میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل حاوی مواد مغذی و فیبر مفیدی هستند. مطالعه‌ای روی رژیم‌های گیاه‌خواری و خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا نشان داد که فیبر با کوتاه‌تر کردن زمان صرف غذا در روده‌ها به هضم کمک می‌کند، که ممکن است خطر ابتلا به بیماری سنگ کیسه صفرا را کاهش دهد.

خوردن یک رژیم غذایی غنی از غذاهای زیر ممکن است به حمایت از سلامت کیسه صفرا و سلامت کلی شما کمک کند:

* میوه‌ها و سبزیجات کامل دارای فیبر بالا مانند سبزیجات چلیپایی، انواع توت‌ها و مرکبات

* غلات کامل مانند برنج قهوه‌ای، کینوا، جو دوسر و محصولات گندم کامل

* چربی‌های سالم و به میزان مورد نیاز شامل آجیل و بادام‌زمینی، روغن زیتون، اسیدهای چرب امگا 3 از منابعی مانند ماهی یا مکمل‌های روغن ماهی

* تا حد امکان وعده‌های غذایی خود را با برنامه منظم بخورید و از فاصله زیاد بین وعده‌های غذایی خودداری کنید.

* همچنین می‌توانید سعی کنید وعده‌های غذایی مکرر و کوچک‌تر را در طول روز بخورید.

* خوردن یک وعده غذایی باعث خالی شدن کیسه صفرا می‌شود و زمانی که این اتفاق به طور منظم رخ می‌دهد، ممکن است کمتر احتمال داشته باشد که منبع مورد اعتماد شما دچار سنگ کیسه صفرا شود.

بیشتربخوانید:

بهترین رژیم غذایی برای افراد مبتلا به سنگ کیسه صفرا

غذاهای مضر

در حالی که برخی از غذاها به طور خاص باعث مشکلات کیسه صفرا نمی‌شوند، رژیم غذایی فاقد مواد مغذی ضروری مانند فیبر و ویتامین C، اما سرشار از قند و چربی‌های ناسالم ممکن است بر سلامت کیسه صفرا تأثیر منفی بگذارد. این می‌تواند شامل یک رژیم غذایی باشد که حاوی مقادیر زیادی از مواد زیر باشد:

* قندهایی مانند فروکتوز

* کربوهیدرات‌های تصفیه شده، مانند آنهایی که از محصولات پخته شده، دسرها و شیرینی‌ها تهیه می‌شوند.

* فست‌فود و غذاهای فوق فرآوری شده

* چربی‌های ناسالم به ویژه چربی‌های اشباع شده و چربی‌های ترانس که ممکن است در برخی از غذاهای سرخ شده یافت شوند.

* چربی‌های ترانس ممکن است با افزایش سطح تری‌گلیسیرید در خون، عملکرد منظم کیسه صفرا را مختل کنند. آن‌ها همچنین ممکن است بر عملکرد کیسه صفرا تأثیر بگذارند.

* اگر سنگ کیسه صفرا دارید، خوردن غذاهای پرچرب می‌تواند خطر عوارض دردناک ناشی از قولنج صفراوی را افزایش دهد. قولنج صفراوی زمانی اتفاق می‌افتد که سنگ کیسه صفرا مجرای صفراوی را مسدود می‌کند و می‌تواند باعث درد شدید شود.

چربی رژیم غذایی ممکن است باعث انقباض و تخلیه کیسه صفرا شود که در صورت داشتن سنگ کیسه صفرا می‌تواند آزاردهنده باشد.