زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

به قلم : رؤیا ایمانی‌فرد ؛ دانشجوی کارشناسی ارشد تغذیه بالینی ، دانشگاه علوم پزشکی ایران

زیر نظر: د ‌کتر فرزاد ‌ شید ‌فر ؛ متخصص تغذیه ، استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران

تحریریه زندگی آنلاین : پیروی از برنامه غذایی سالم جهت حفظ و بهبود سلامت بدن در تمام شرایط ضروری است و ایام عید نوروز نیز از این قاعده مستثنی نمی‌باشد. با توجه به تعطیلات این ایام و فرهنگ دید و بازدید و در دسترس بودن بیشتر تنقلات و انواع شیرینی‌جات و برگزاری مهمانی‌ها، مطلوب است که برخی نکات تغذیه‌ای مورد توجه قرار گیرد تا از این ایام ضمن حفظ سلامتی، بهترین بهره را نیز ببریم.

شیرینی‌جات

با توجه به اینکه شیرینی‌جات حاوی مقادیر زیادی قند ساده و چربی می‌باشند، مصرف بی‌رویه آنها می‌تواند منجر به افزایش قند خون، چربی خون، تضعیف سیستم ایمنی بدن و مشکلات دهان و دندان گردد. این عوارض به ویژه در افراد دارای بیماری زمینه‌ای مانند دیابت، بیماری‌های قلبی و عروقی، بیماری‌های کبدی و ضعف سیستم ایمنی اهمیت دو چندان دارد، بنابراین بهتر است در مصرف آن زیاده‌روی نشود، همچنین شیرینی‌های کوچک‌تر، کم‌شیرین و بدون خامه و شکلات و ژله استفاده شود.

آجیل

استفاده از میوه و آجیل در حد اعتدال به جای مصرف شیرینی‌جات توصیه می‌گردد. آجیل حاوی چربی‌های مفید مانند امگا 3، فیبر غذایی و املاح و ویتامین‌های مورد نیاز بدن می‌باشند. بدیهی است که آجیل به علت مقادیر بالای چربی کالری بالایی دارند، به طوری که هر 100 گرم از آن 500 تا 600 کیلوکالری انرژی دارد و در صورت مصرف بی‌رویه می‌تواند منجر به افزایش وزن گردد. رعایت این نکته نیز ضروری است که از آجیل‌های بدون نمک استفاده شود، چرا که نمک موجب افزایش فشار خون شده و این عارضه در افراد دارای فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی و کلیوی خطرات بیشتری به همراه دارد.

بیشتربخوانید:

بهترین رژیم غذایی در مسمومیت غذایی چیست؟

میوه‌ها

میوه‌ها حاوی ویتامین‌های A، C، B و املاحی مانند منیزیم، پتاسیم و آنتی‌اکسیدان و فیبر فراوان هستند و جایگزین مناسبی برای شیرینی‌جات بوده و می‌توانند بخشی از نیاز بدن به ویتامین و املاح، فیبر غذایی و آب را تأمین کنند.

عوارض مصرف شیرینی و آجیل زیاد

به طور کلی نیز باید توجه داشت که مصرف زیاد شیرینی و آجیل در این ایام علاوه بر عوارض ذکر شده، موجب کاهش تمایل افراد به مصرف وعده‌های غذایی اصلی گردیده و باعث به هم خوردن توازن برنامه غذایی، کاهش دریافت منابع پروتئینی، لبنیات و سبزیجات می‌گردد و این نکته به ویژه در کودکان و مادران باردار اهمیت بیشتری دارد. همچنین هنگام صرف ناهار و شام در مهمانی‌ها بهتر است که از سالاد و یا سبزی تازه استفاده شده و در صورتی که چند نوع غذا سرو می‌شود فقط به یک نوع آن بسنده شود تا از دریافت اضافی کالری جلوگیری گردد.

فعالیت بدنی

فعالیت بدنی نیز از دیگر مواردی است که نباید از آن غافل گردید و توصیه می‌شود که افراد از این فرصت استفاده کرده و با انجام ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، کوهنوردی، دوچرخه‌سواری و غیره در طبیعت زیبای فصل بهار، به حفظ سلامتی خود کمک کنند.

رعایت بهداشت مواد غذایی در مسافرت

همچنین در زمان مسافرت توجه به بهداشت مواد غذایی نیز ضروری بوده و بهتر است که مواد غذایی از مکان‌های معتبر تهیه گردیده و ترجیحاً در زمان مصرف غذا در رستوران‌ها از مصرف سالاد و سبزی خوردن به دلیل عدم اطمینان از شستشوی صحیح و احتمال آلودگی‌های انگلی پرهیز شود، همچنین شرایط درست نگهداری مواد غذایی در طول سفر رعایت گردد.

بیشتربخوانید:

در صورت مسمومیت غذایی این نکات را رعایت کنید

سحر و افطار

با توجه به همزمانی عید نوروز با ایام ماه مبارک رمضان، رعایت نکاتی در خصوص تغذیه صحیح در این ماه نیز اهمیت دارد. در وعده سحری رژیم غذایی کم‌نمک، کم‌چرب، کم‌شیرین و با حجم کم توصیه می‌شود. مصرف سبزیجات و میوه‌ها در وعده سحری علاوه بر تأمین ویتامین‌ها و املاح، از تشنگی و کم‌آب شدن بدن در طول روزه‌داری جلوگیری می‌کند. مصرف مقادیر زیاد غذاهای شیرین در وعده سحری منجر به افزایش سطح انسولین بدن شده که موجب افت قند خون و گرسنگی متعاقب آن خواهد شد. مصرف غلات به ویژه انواع سبوس‌دار در کنار سبزیجات، مغزهای بدون نمک و پروتئین کافی مانند انواع گوشت و تخم‌مرغ احساس سیری بیشتری ایجاد کرده و از افت شدید قند خون در طول روز جلوگیری می‌کند. همچنین بهتر است که وعده افطار با غذای سبک و حاوی گلوکز شروع شده تا کاهش قند خون در طی زمان روزه‌داری را جبران کند، لذا مصرف شیر گرم یا چای کمرنگ همراه با خرما یا عسل در ابتدا توصیه می‌شود. مصرف غذاهای پرچرب و با حجم زیاد به علت احتمال ایجاد مشکلات گوارشی توصیه نمی‌شود. غذاهایی مانند آش کم‌چرب و با حبوبات کم، حلیم کم‌چرب، نان و پنیر و سبزی، فرنی و سوپ گزینه‌های مناسبی برای وعده افطار می‌باشند. در صورت تمایل به مصرف شام بعد از وعده افطار، بهتر است که از پرخوری و مصرف غذای پرچرب و سنگین پرهیز شود. مصرف حداقل 8 لیوان آب، میوه و سبزیجات بین وعده افطار تا سحر جهت حفظ آب بدن ضروری است. زولبیا و بامیه حاوی مقادیر زیادی قند و چربی به ویژه اسید‌های چرب ترانس بوده که برای سلامتی مضر است و مصرف آن باید محدود گردد.