به قلم : دکتر معصومه مرادی - متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی
تحریریه زندگی آنلاین : کینوا بانام علمی Chenopodium quinoa یکی از گیاهان تیره تاج‌خروس است. خواص کینوا مربوط به دانه‌های آن است. دانه‌های کینوا سرشار از پروتئین، چربی و فیبر است. پروتئین موجود دردانه‌های کینوا بسیار بیشتر از پروتئین جو، ذرت، چاودار، برنج و نزدیک به میزان پروتئین گندم است. میزان کربوهیدرات، فیبرهای مغذی و محلول دانه‌های کینوا نیز نزدیک به میزان این ترکیبات در گندم است. اگرچه میزان چربی آن بیشتر از این غلات بوده و می‌تواند به‌عنوان یک منبع غنی از چربی استفاده شود. همچنین دانه‌های کینوا غنی از انواع ویتامین مانند ویتامین E، ویتامین C، ریبوفلاوین (B2)، پیریدوکسین (B6) است. علاوه بر این، دارای کلسیم، منیزیم، آهن، مس و روی نیز است.با توجه به غنی بودن این گیاه از ترکیبات مؤثر و مفید، در این مقاله به 6 مورد از فواید و خواص کینوا اشاره می‌کنیم.
بیشتربخوانید:
آشنایی با خواص کینوا این دانه شگفت انگیز
1- فعالیت آنتی‌اکسیدانی
یکی از مهم‌ترین فواید کینوا، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی بالای آن است. تحقیقات علمی نشان داده است که پلی ساکاریدهای موجود در کینوا دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی و تقویت‌کننده سیستم ایمنی بدن می‌باشند. از طرفی دیگر، وجود برخی از ترکیبات فلاونوئیدی مهم مانند کوئرستین و کامفرول به افزایش ظرفیت آنتی‌اکسیدانی این گیاه کمک کرده است. زمانی که بدن با انواع مختلف تنش و استرس‌های محیطی مواجه می‌شود، در بدن ترکیباتی به نام رادیکال آزاد تولیدشده که برای بدن مخرب هستند. در این شرایط بدن با افزایش فعالیت آنتی‌اکسیدانی خود به مقابله با این ترکیبات برمی‌خیزد. همان‌طور که گفته شد، کینوا به علت داشتن ترکیبات آنتی‌اکسیدانی قوی در رفع شرایط تنش و افزایش توانایی بدن برای مقابله با عوامل مخرب بسیار کمک‌کننده است.
2- کنترل قند خون
همان‌طور که می‌دانید کسانی که به دیابت مبتلا هستند، باید رژیم غذایی کم کربوهیدرات و کم‌چربی را رعایت کنند. به‌این‌ترتیب که غذاهایی که مصرف می‌کنند، باید دارای شاخص گلایسمیک 55 یا پائین تر باشد. یکی از خواص کینوا شاخص گلایسمیک پایین آن است. به این معنی که قند خون را به‌سرعت افزایش نمی‌دهد. علت نیز وجود مقادیر بالای پروتئین و فیبر در این گیاه است که روند هضم غذا را کند می‌کند. جالب اینکه بیشتر غلات دارای تمام اسیدهای آمینه ضروری بدن نیستند. اما کینوا تمام آن‌ها را داراست. مقادیر فیبر موجود در کینوا به نسبت دیگر غلات بیشتر است. درنتیجه کینوا می‌تواند یک غذای مفید به‌خصوص برای افراد مبتلابه دیابت باشد. انجمن دیابت آمریکا توصیه می‌کند که افراد مبتلابه دیابت از غلات دارای بیشترین ارزش غذایی در رژیم خود استفاده کنند. در این زمینه کینوا گزینه مناسبی است.
بیشتر بخوانید:
آشنایی با خواص خاویار گیاهی یا کینوا
3- فاقد گلوتن و مناسب برای افراد مبتلابه سلیاک
سلیاک نوعی بیماری ارثی گوارشی است که در افراد مبتلا با مصرف گلوتن (پروتئینی که در گندم، جو و چاودار وجود دارد) التهاب روده ایجادشده و جذب مواد غذایی به‌درستی انجام نمی‌گیرد. در این بیماران مصرف غلات حاوی گلوتن باعث ایجاد عدم تحمل و آلرژی می‌شود. کینوا فاقد گلوتن است، بنابراین مصرف آن در افراد مبتلابه این بیماری بلامانع بوده و می‌تواند پروتئین لازم را برای آن‌ها تأمین کند.
4- جلوگیری از پوکی استخوان
گفته می‌شود که منیزیم و پتاسیم دو ماده معدنی مهم در جلوگیری از پوکی استخوان هستند. خبر خوش اینکه کینوا یک منبع غنی از منیزیم و پتاسیم بوده و مصرف 1 پیمانه از آن برای تأمین 30 درصد پتاسیم بدن کافی است. بنابراین برای جلوگیری از پوکی استخوان کینوا مصرف کنید.
5- کاهش وزن
از دیگر خواص و فواید کینوا نقش آن در کاهش وزن اصولی است. متخصص تغذیه ممکن است در رژیم لاغری از کینوا استفاده کند. البته کینوا به شکل مستقیم باعث کاهش وزن نمی‌شود، اما می‌تواند این فرایند را آسان‌تر کند. به دلیل فیبر و پروتئین فراوانی که در کینوا وجود دارد، مصرف آن می‌تواند به کاهش گرسنگی کمک کند. از طرف دیگر، وجود فیبر باعث کاهش کلسترول بد خون شده و همچنین در تحریک روده بزرگ برای دفع سموم بدن تأثیر دارد. نتایج یک بررسی در سال 2015 نشان داده است که استفاده از کینوا به کاهش وزن و چربی خون می‌انجامد. گفته می‌شود که دانه‌های کینوا سبب کاهش جذب چربی و افزایش مصرف انرژی شده و در بهبود متابولیسم گلوکز مؤثر است. این به این معنی است که کینوا می‌تواند به شما در سوزاندن کالری بیشتر و افزایش متابولیسم بدن کمک کند.
بیشتر بخوانید:
آشنایی با دانه کینوا یا خاویار گیاهی و خواص آن
6-محافظت از پوست
از دیگر خواص و کاربرد کینوا می‌توان به اثرات حفاظتی آن بر روی پوست اشاره کرد. روی یکی از مهم‌ترین مواد معدنی برای مقابله با اثرات نامطلوب اشعه ماورا بنفش است. کسانی که کمبود روی دارند، سریع‌تر از افراد دیگر دچار بیماری‌های پوستی، سرطان پوست و حتی پیری پوست می‌شوند. روی موجود در کینوا سبب می‌شود که این گیاه یک محافظت‌کننده مناسب پوست از عوارض اشعه فرابنفش و از بین بردن زخم‌ها باشد.
