فواید و مضرات گوشت
گوشت یکی از پرمصرفترین اقلام خوراکی در جهان و البته در ایران است. گوشت فواید بسیاری دارد و منبع غنی از پروتئین هست. جوانب مثبت و منفی برای خوردن گوشت وجود دارد؛ اما به طور کل مصرف گوشت برای بدن لازم است و زیادهروی در خوردن آن مشکلات جدی را در پی خواهد داشت؛ اما به گفته پزشکان باید دقت کرد که گوشت مصرفی چربی اشباع زیادی نداشته باشد. به این دلیل که چربی اشباع در هر ماده پروتئینی از گوشت قرمز گرفته تا انواع لبنیات میتواند تاثیر مخرب و در نهایت ابتلا به دیابت نوع ۲ را در پی داشته باشد.
البته برای بسیاری این سوال وجود دارد که گیاهخوار در برابر گوشتخوار، کدام رژیم برای بدن سالمتر است؟
بر سر مصرف یا عدم مصرف گوشت ابهامات زیادی وجود دارد اما با این وجود نمیتوان از مواد مغذی آن غافل شد گوشت پروتئین بالایی دارد و برای رشد کودکان و بزرگسالان یک مادهی مهم و ضروری به شمار میآید. علاوه بر آن این منبع سرشار از آهن است و موجب اکسیژن رسانی به قلب و مغز میشود. گوشت قرمز با کاهش میزان کلسترول بد، سلامت قلب را تضمین میکند. یکی دیگر از مواد مفید موجود در گوشت قرمز، ویتامینهای گروه B به ویژه گروه B12 است. گوشت گاو منبع غنی فسفر و کلسیم است و باعث تقویت استخوانها و جلوگیری از پوکی استخوان میشود. در انتها از گوشت گاو باید به عنوان یک منبع مفید تامین انرژی نام برد؛ اما سوالی که مطرح میشود آن است که با وجود این مزایا چرا عدهای به گیاهخواری روی میآورند؟
مصرف زیاد گوشت پیامدهای زیادی به عنوان دارد. مضرات مصرف بیش از حد گوشت تنها سلامت انسانها محدود نمیشود. بلکه به محیط زیست نیز آسیب زیادی میزند و آلودگیهای زیادی به دنبال دارد. علاوه بر آن گوشت گاو و گوشت گوساله دارای مقادیر زیادی چربی اشباع شده است که میتواند موجب چاقی شود، افزایش فشار خون و ابتلا به بیماری نقرس از دیگر عواقب مصرف بیش از حد گوشت قرمز است. اختلال در دستگاه گوارش و افزایش فشار خون از دیگر مضرات مصرف گوشت قرمز به شمار میآید. این مادهی غذایی خطر ابتلا به دیابت را افزایش میدهد و بدن انسان را در برابر دارو مقاوم میکند.
باوجود مزایا و معایب مصرف گوشت بهتر است از حذف کامل یا مصرف بیش از حد آن پرهیز کرد. یکی از بهترین راههای کاهش ضرر گوشت قرمز استفاده از گوشتهای ارگانیک است که از مقدار کمتری آنتیبیونیک در تولید دام استفاده میشود، به ویژه در خرید گوشت گاو ارگانیک بودن آن باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد، به همین دلیل یکی از بهترین روشهای تهیه این گوشت به صورت ارگانیک، خرید اینترنتی گوشت گوساله و گاو به قیمت روز از یک فروشگاه معتبر است. پرهیز از گوشت کبابی و استیک نیز میتواند سلامت گوشت را تضمین کند. کبابی کردن گوشت باعث میشود ترکیبهای آسیبزا در آن افزایش یابد.
فواید و مضرات گیاهخواری
حتما در زندگی خود با افرادی مواجه شدید که خود را گیاه خوار یا خام گیاهخوار (وگان) مینامند. رژیم غذایی این افراد به این شکل است که آنها تنها از گیاهان و محصولات لبنی طبیعی مجاز استفاده میکنند و غذاهایی که منشا حیوانی دارند مثل گوشت، تخممرغ، میگو، لبنیات حیوانی و ... استفاده نمیکنند. افرادی که چنین رژیم غذایی را در زندگی خود انتخاب میکنند دلایل متفاوتی دارند. برای بسیاری از افراد انتخاب این نوع رژیم غذایی تنها برای این است که از رنج و آزار حیوانات کم کنند. به اعتقاد این افراد استفاده از گوشت حیوانات کار اشتباهی است و به محیط زیست آسیب میزند. عدهای تنها رژیم گیاهخواری را سالم میپندارند و آن را انتخاب کردهاند تا سبک زندگی سالم و لطیفتری داشته باشند. عدهای از گیاهخواران هم هستند که معتقدند این رژیم غذایی میزان انتشار گازهای گلخانهای را کم میکند.
میوهها، سبزیها، حبوبات و غلات از مواد مورد نیاز و مهم در برنامه غذایی همه افراد است که باید به آن دقت زیادی شود. چرا که همیشه مصرف سبزيها، ميوهها و غلات به ویژه غلات سبوسدار مثل برنج باعث سلامتی و شادابی افراد میشود. علاوه بر این مصرف بهترین انواع برنج ایرانی از جمله برنج هاشمی یا برنج های خارجی، باعث تناسباندام، پاکسازی کبد، جلوگيري از چاقي و بيماريهاي قلبي و عروقي خواهد بود.
اما یکی از بحرانهایی که این رژیم در طولانی مدت برای افراد ایجاد میکند. کمبود و فقر مواد مغذی ضروری مثل آهن، کبالت، کرومیوم، مس، ید، منگنز، سلنیوم، روی و مولیبدن است که بدن تنها از مواد غذایی نشات گرفته از حیوانات به دست میآورد.
گیاهخوار باشیم یا گوشتخوار؟
بیش از دو میلیارد انسان در کل دنیا با مشکل تغذیه نادرست دست به گریبان هستند. گوشتخواران با این تصور که گوشت برای تغذیه بشر حیاتی است بر موضع خود تاکید دارند و از طرفی برای گیاهخواران حذف گوشت از رژیم غذایی مهم است. در واقع همیشه سر این موضوع بحث و نقدهایی بوده است که حق با کدام گروه است.
رژيم گياهخواري به خودی خود با برنامهریزی و زیر نظر پزشک در زمان کوتاه مشکلی ندارد. چون باعث كاهش وزن، پايين آمدن اوره، كلسترول و چربي خون و از بین رفتن سموم بدن میشود. این رژیم به دلیل استفاده نکردن چربی و میزان زیاد فیبر در تغذیه روزانه در جلوگیری از سرطان و یبوست کمک میکند؛ اما بسیاری از پزشکان و کارشناسان تغذیه بر این باورند که اگر همه انسانها به گیاهخواری روی بیاورند، مشکلات جدی و بزرگی برای میلیونها نفر در سراسر جهان به وجود میآید.
به عقیده بسیاری از پزشکان رژیم غذایی گیاهی 6 تا 10 درصد از احتمال مرگ و میر افراد را کاهش میدهد. ما مسئلهی مهمی که همچنان به قوت خود باقی است اهمیت مواد مغذی است که در فرآوردههای حیوانی از جمله گوشت وجود دارد. پس افرادی که قصد دارند گیاهخوار شوند باید این توصیه را جدی بگیرند که حتما جایگزین مهمی برای فرآوردههای حیوانی در رژیم غذایی خود داشته باشند.
در آخر باید این نکته را به افرادی که میخواهند سلامت جسم خود را بیش از پیش جدی بگیرند و به آن برسند گفت که بدن انسان یا بهتر بگوییم جسم او به غذایی که میخورد وابسته است و این غذا بر روح و سلامت روان هم تاثیر مستقیم دارد. برای تامین انرژی و حفظ تداوم حیات خوردن تمام گروههای غذایی از ویتامین گرفته تا پروتئین، کربوهیدراتها، چربیها، آب و املاح مورد نیاز است. پس رژیم غذایی سالم آن رژیمی است که نیازهای بدن را تامین و اصل اعتدال در آن رعایت شود.