نادیا زکالوند
این مغز شماست که شما را وادارمی کند از کنار میز غذا بلند شوید و متذکر شود که به اندازه کافی غذا خورده اید و یا برعکس به شما اجازه می دهد دوباره برای خود غذا بکشید.
دکتر آمن، عصب شناسی از آمریکا می گوید در ارتباط با پرخوری و اضافه وزن پنج الگوی مشخص وجود دارد. این الگوها نه تنها تعیین می کنند که شما چه غذایی بخورید بلکه روی نحوه وزن کم کردن تان نیز بسیار موثر هستند.
او پس از تحقیقات فراوان در خصوص پرخورهای دارای اضافه وزن به پنج الگوی کاملا مشخص دست یافت: وسواسی، ویری، وسواسی-ویری، احساسی و عصبی. و به همین دلیل است که افراد با یک رژیم غذایی واحد نمی توانند به وزن دلخواه برسند.
مثلا او متوجه شد رژیم غذایی حاوی پروتئین زیاد و کربوهیدرات کم، مناسب بیماران مبتلا به اختلال عدم تمرکزاست.
در تحقیقی دیگر محققان دریافتند ترکیبات ژنتیکی بدن افراد باعث می شود تا آنها به یک نوع رژیم غذایی واکنش مناسب نشان داده و وزن کم کنند.
برعکس افرادی که رژیم غذایی شان سازگار با طبیعت شان نباشد در کاهش وزن چندان موفق عمل نمی کنند. از طرفی بنابرگفته دکتر آمن، هورمون سروتونین که موجب احساس خوب در فرد می شود در برخی از داوطلبان مورد تحقیق بسیار کم بود و همین موضوع باعث می شد آنها برای جبران این احساس مشتاقانه به خوردن کربوهیدرات های ساده مانند پاستا، نان، برنج و شیرینی روی آورند.
در اینگونه مواقع هورمون سروتونین به خوبی افزایش می یابد اما قند خون را هم بالا می برد و درضمن از توانایی شان در کنترل رفتارشان نیز می کاهد. در پایان با افزایش وزن، اندازه و عملکرد مغز فرد نیز پایین می آید. در واقع بنابراعتقاد دکتر آمن رژیم غذایی نامناسب روی عملکرد مغز اثراتی منفی می گذارد.
اگر می خواهید بدنی سالم و وزنی مناسب داشته باشید باید نوع رژیم غذایی تان را براساس طبیعت تان تعیین کنید. اما شما چه نوع پرخوری هستید و اگر اضافه وزن دارید چه نوع رژیم غذایی مناسب تان است؟
نوع اول: پرخور وسواسی
اگر بستنی شکلاتی در یخچال خود نگه می دارید یا عاشق چیپس هستید باید به شما گفت پرخور وسواسی هستید.
شما نمی توانید هنگام غذا خوردن خود را کنترل کنید و کاملا روی غذا ثابت می مانید.
معمولا غذای خاصی را هوس نمی کنید اما دایما به تمام خوراکی ها فکر می کنید و فقط زمانی احساس رضایت می کنید که تقریبا تا خرخره غذا خورده باشید.
اسکن های مغزی نشان داده است که در اینگونه مواقع فعالیت چین سینوسی قدامی مغز افزایش می یابد و توانایی تغییر عملکرد مغز کم شده و نمی تواند افکار منفی را از خود دور کند.
فعالیت بیش از حد این بخش از مغز می تواند فرد را مبتلا به اختلال های غذایی کاملا برعکس پرخوری یعنی بی اشتهایی نماید.
هشدار
یکی از بدترین رژیم های غذایی برای این دسته از افراد رژیم سرشار از پروتئین است.
این نوع رژیم غذایی بدون اینکه میزان سروتونین را برای آرام سازی مغز افزایش دهد تمرکز و توجه فرد را تحریک کرده و بالا می برد و رفتار وسواسی فرد درخوردن کنترل نشده باقی می ماند.
همچنین کافئین، قرص های رژیمی و هرنوع داروی تحریک کننده دیگر نیز مضر است.
چه باید کرد؟
برای اینکه بتوان به طور طبیعی سطح سروتونین را افزایش داد باید کربوهیدرات های پیچیده و غذای مناسب مغز انتخاب کرد. غذاهایی مانند موز، برنج قهوه ای، پنیرکاتج، ماهی چرب، تخم آفتابگردان و بوقلمون.
پرخورهای وسواسی همچنین باید بعد از شام غذا نخورند و به بدن خود چربی اضافه نکنند.
هرگاه در خصوص غذا خوردن در یک زمان کوتاه بیش از سه بار فکر کردند باید از جای خود برخاسته و کاری دیگر انجام دهند تا حواس شان پرت شود.
نوع دوم: پرخورهای ویری
پرخورهای ویری دایما به غذا فکر نمی کنند، اما وقتی غذایی می بینند هوس خوردن پیدا می کنند. حتی اگر واقعا گرسنه نباشند، می توانند یک برش دیگر از کیک را حریصانه قورت دهند.
هنگام خرید مواد خوراکی، سبد خریدشان را با هرچیزی که درست همان لحظه چشم شان را گرفت پر می کنند.
اسکن مغز آنها فعالیت کمی در قشر قدامی مخ شان نشان می دهد. این بخش مربوط به قضاوت و همدردی است. بنابراین جای تعجبی ندارد که این افراد معمولا دچار اختلال عدم تمرکز هستند.
هشدار
این دسته از افراد نباید مواد حاوی کربوهیدرات مصرف کنند. این مواد خوراکی موجب می شود که مغز، آنها را وادار به ویری انتخاب کردن غذا نماید.
چه باید کرد؟
باید غذاهایی مصرف کنند که میزان دوپامین – نوعی انتقال دهنده عصبی – را افزایش داده و عملکرد بخش قدامی مخ را بهبود بخشد.
غذاهایی مانند جوجه بدون پوست، تخم مرغ یا سفیده تخم مرغ، جودوسر، بوقلمون و ماست.
غذاهای سرشار از پروتئین که کربوهیدرات های ساده را به حداقل می رساند مناسب این افراد است.
ورزش مرتب می تواند میزان دوپامین را در آنها افزایش دهد. نوشیدن چای سبز نیز توصیه می شود.
نوع سوم: پرخور وسواسی- ویری
این نوع از افراد پرخور مانند قماربازها که هم معتاد به بازی هستند و هم نمی توانند خود را کنترل کنند، ممکن است تمام فکر و ذکرشان پر شود از لازانیا اما بلافاصله هوس خوردن غذای دیگری که به آنها پیشنهاد شده است را هم بکنند.
پرخورهای وسواسی-ویری نیز دچار اختلال غذای " جوع البقر " هستند. جوع البقر نوعی بیماری است که فرد مبتلا زیاد می خورد اما سیر نمی شوند.
اسکن مغزی، نشان داده است که سطح سروتونین و دوپامین این افراد بسیار کم است و فعالیت چین سینوسی قدامی مغزشان بسیار فعال است و در عوض فعالیت بخش قدامی مخ شان بسیار کم شده است.
هشدار
این نوع افراد پرخور باید از مصرف مکمل های افزایش دهنده سروتونین یا دوپامین بدون تجویز پزشک اجتناب کنند چراکه این کار مشکل را بدتر می کند.
چه باید کرد؟
برای افزایش میزان طبیعی سروتونین و دوپامین، باید از رژیم غذایی متعادل کربوهیدرات های پیچیده و پروتئین اندک پیروی کنند و 70 درصد از ظرف غذایشان پر از میوه و سبزی باشد.
برای افزایش انرژی و تولید دوپامین ، باید بسیار ورزش و با چهار بار پیاده روی 45 دقیقه ای در هفته شروع کنند. باید به طور منظم با کارشناسان تغذیه در ارتباط باشند ومشاوره بگیرند.
چای سبز مقدار دوپامین را افزایش می دهد. در کنار آن باید مکمل هایی تحت نظر کارشناس تغذیه برای افزایش سروتونین مصرف کنند.
نوع چهارم: پرخور احساسی
چه افسردگی باشد، چه کسالت، تنهایی یا درد، پرخور احساسی ، احساس می کند برای برطرف کردن بخش تهی وجود خود باید هرطور شده خود را به بیسکویت و یا خوراکی های نمکی برساند.
مغز آنها فعالیت قابل توجه ای در دستگاه لیمبیک عمیق در هسته مغز نشان می دهد که موجب عدم انگیزه، فعالیت و عزت نفس و افزایش احساس گناه و ناامیدی در فرد می شود.
هشدار
این افراد نباید از اجتماع ، دوستان و خانواده دوری کنند. بی خوابی برایشان مضر است. افکار منفی را باید از خود دور کنند زیرا موجب می شود به سراغ پرخوری بروند و در نتیجه گرفتار اضافه وزن شوند.
چه باید کرد؟
ورزش منظم و سخت جریان خون را بالا می برد و موجب تولید انتقال دهنده های عصبی بهبود روحیه خوب می شود.
تامین اسیدهای چرب امگا-3 با خوردن ماهی های چرب و مصرف گردو، آووکادو و سبزی های سبزرنگ در این افراد توصیه می شود.
برای اینکه بتوانند جلوی افکار منفی را بگیرند سعی کنند هر روز به پنج موضوع خوشایند فکر کنند.
محیط خود را از بوهای مطبوع طبیعی مانند عطر گل سنبل پر کنند تا به کاهش سطح هورمون کورتیزول اضطراب آور کمک کند و به آنها آرامش ببخشد.
همچنین باید ویتامین دی بدن شان کافی باشد.
نوع پنجم: پرخورعصبی
پرخور عصبی وجودش چنان پر از ترس و درد و رنج است که معمولا گرفتگی عضلانی، تپش قلب، کوتاهی تنفس و سردرد دارد.
پرخورهای عصبی وقتی احساس ناراحتی می کنند به غذا خوردن روی می آورند.
اسکن های مغزی آنها نشان داده است که درآن قسمت از مغزشان که معمولا افکار واحساسات را به حرکت ماهیچه های ربط می دهد، تحریک بیش از حد صورت می گیرد.
زمانی که میزان انتقال دهنده های عصبی کم شود این بخش از مغز، بیش فعال شده و موجب احساساتی چون تنش و اضطراب فراوان می شود
هشدار
تحریک کننده هایی مانند کافئین، الکل و شکر بیشتر موجب تولید انرژی عصبی در پرخورهای عصبی می شود و از مصرف این مواد باید جلوگیری کرد.
چه باید کرد؟
پرخورهای عصبی باید غذاهای مناسب مغز مانند ماهی چرب، سبزیجات سبزرنگ، گردو، بروکلی، مرکبات، عدس، جودوسر، اسفناج مصرف کنند.
درمان هایی که از اضطراب می کاهد مانند ورزش های ملایم و تنفس عمیق بسیار مناسب هستند. مصرف مکمل هایی مانند ویتامین B6 ، منیزیم نیز توصیه می شود.
اگر بدانید چه نوع پرخوری هستید با انتخاب رژیم غذایی مناسب می توانید وزن تان را کنترل کنید و به مقدار دلخواه برسانید.
