زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دکتر نیاز محمدزاده هنرور؛ متخصص تغذیه بالینی و رژیم شناسی، استاد‌یار دانشگاه تهران

چاقی که به همراه تمایل به مصرف مواد غذایی شیرین یکی از معضلات امروز جامعه ما می‌باشد، چرا که تحقیقات بیانگر این واقعیت است که اعتیاد به مواد شیرین می‌تواند طول عمر افراد را 11 تا 20 سال كاهش دهد که قسمت عمده این امر بدلیل  ابتلا به بیماری‌های مزمن نظیر دیابت، بیماری‌های قلبی- عروقی و.. می‌باشد.

تمایل  به مصرف مواد شیرین تا حدی در برخی افراد افزایش می‌‌یابد که رنگ و بوی اعتیاد را به خود می‌‌گیرد برای مقابله با این مشکل اولین قدم بررسی علل این رفتار می‌‌باشد،  به نظر می‌‌رسد تمایل به مصرف مواد شیرین در افراد دارای وجوه مختلف نظیر وجه فیزیولوژیک، وجه اجتماعی و حتی وجه روانی می‌‌باشد، در توضیح رویکرد فیزیولوژیک به نظر می‌‌رسد تغییر در برخی مواد مترشحه در بدن نظیر کاهش سروتونین منجر به افزایش تمایل به شیرینی می‌‌گردد، کاهش در این نوروترانسمیتر با ایجاد حالت‌های افسردگی همراه می‌‌باشد که بدنبال مصرف مواد شیرین و ترشح اندروفین‌‌ها به نظر می‌‌رسد تاثیر مثبتی در بهبود این شرایط در فرد رخ می‌‌دهد، اصولا  استفاده از موادی مانند حلوا، خرما و... در مراسم عزاداری بر پایه این تغییر بنا نهاده شده است، وجه اجتماعی این رفتار به تجربه‌‌های دلپذیر و یا مصرف مواد شیرین بهمراه دوستان رخ می‌‌دهد و با تکرار این رفتار مصرف مواد شیرین به عنوان بخشی از عادات غذایی فرد تلقی می‌‌گردد. 

به هر حال بدون در نظرگرفتن علت ایجاد چنین رفتار نادرست غذایی باید راهکارهای عملی زیر را برای کاهش و از بین بردن این رفتار بویژه در افراد چاق رعایت نماییم:

مواد شیرین را از دسترس خارج کنید و مواد غذایی طبیعی بخورید

بهترین اقدام برای کاهش مصرف هر نوع ماده مضری از دسترس خارج کردن آن می‌‌باشد: برای مثال روش عملی برای این رفتار این است که در یخچال خانه به جای شکلات، شیرکاکائو، دسرهای شیرین و...  مواد غذایی با ارزش تغذیه‌ای بالا نظیر میوه‌‌ها، سبزیجات تازه، لبنیات کم چرب وجود داشته باشد

با یک برنامه از پیش تعیین شده خرید کنید

تجربه ثابت می‌‌کند تهیه لیستی از مواد غذایی با ارزش تغذیه‌ای بالا و سالم می‌‌تواند بهترین و عملی‌ترین راهکار برای کاهش دسترسی به مواد مضر و غیر سالم باشد

آب مورد نیاز بدنتان را تامین کنید

مصرف کافی مایعات در طول روز یکی از راهکارهای کاهش تمایل به مصرف مواد شیرین می‌‌باشد، چرا که با کاهش حس تشنگی تمایل به مصرف نوشیدنی‌‌های شیرین نیز در افراد کاهش می‌‌یابد

وعده‌‌های غذایی کوچک و مکرر داشته باشید

کاهش حجم و افزایش تعداد وعده‌‌های غذایی از افت قندخون پیشگیری کرده و از تمایل فرد به مصرف غذاهای شیرین می‌‌کاهد این رفتار در تنظیم متابولیسم بدن و رسیدن به وزن طبیعی نیز بسیار موثر می‌‌باشد

در وعده غذایی صبحانه مقدار مشخصی مواد پروتئینی مصرف کنید

مصرف ماده غذایی پروتئینی مانند تخم‌مرغ، عدسی، پنیر در صبحانه منجر به تاخیر در ایجاد حس گرسنگی در افراد شده و لذا از میزان دریافت مواد شیرین می‌‌کاهد.

فعالیت بدنی کافی و خواب منظم داشته باشید

خواب منظم در تنظیم هورمون کورتیزول و فعالیت بدنی در ایجاد حس شادابی و کاهش حالت‌های افسردگی در افراد  بسیار مؤثر می‌‌باشد و لذا در رسیدن به هدف تنظیم وزن و عادات صحیح غذایی بسیار کمک کننده خواهد بود.

در پایان بهتر است بعنوان جمع‌بندی به این نکته اشاره نمایم که طعم‌‌هایی که ما امروز دوست داریم، نتیجه آموزش طعمی است که ما در دوران کودکی حتی جنینی داشته‌ایم لذا برای کاهش بار بیماری‌ها و خطرات مرتبط با آن لازم است کاهش مصرف مواد شیرین نظیر قند و شکر از همان دوران آغاز نماییم که تضمین کننده سلامت یک نسل باشیم.