گوشت پرندگان؛ كدام بهتر است؟
گوشتها بخش مهمی از رژیم غذایی را به دلیل تامین پروتئین و برخی از املاح معدنی از جمله آهن، روی و منیزیم تشکیل میدهند. مصرف گوشتهای سفید (ماهی و پرندگان) نسبت به گوشت قرمز (گاو، گوسفند و...) میتواند در حین تامین نیازهای بدن، رژیم غذایی سالمتری را ایجاد کند و سبب کاهش احتمال خطر ابتلا به بسیاری از بیماریهای مزمن نظیر بیماریهای قلبی- عروقی شود.
امروزه شاهد عرضه گوشت پرندگان متنوعی در بازار هستیم که آشنایی با خواص غذایی آنها میتواند ما را در انتخاب گوشت مناسبتر یاری رساند. در ادامه به ذكر خواص برخی از گوشت پرندگان (کبک، بوقلمون و بلدرچین) میپردازیم.
کبک
کبک از خانواده ماکیان است که خصوصیات پرندگان وحشی شکاری را دارا میباشد. میزان پروتئین موجود در گوشت این پرنده در مقایسه با دیگر پرندگان ۵ تا ۱۰ درصد بیشتر است و انواع اسید آمینه ضروری در آن به وفور یافت میشود، به همین دلیل است که پزشکان در برخی از نقاط دنیا برای بیماریهایی چون ضعف اعصاب، ناراحتیهای روانی و بیخوابی مصرف این گوشت را توصیه میکنند.
گوشت کبک به دلیل چربی و کلسترول پایین میتواند از بروز بیماریهای قلبیـ عروقی پیشگیری کرده و به دلیل غنی بودن از پتاسیم، مصرف به اندازه آن برای افراد با فشار خون بالا مفید است.
گوشت کبک میتواند نیاز بدن به فسفر، منیزیم، آهن و گوگرد را تامین کند، به تقویت حافظه و قوای جنسی بیفزاید و ضعف عمومی بدن را هم برطرف کند. در هر صد گرم گوشت کبک به طور متوسط۴ گرم چربی وجود دارد.
گوشت کبک برای همه افراد جامعه به خصوص کودکان و سالمندان، میتواند استفاده شود. گوشت کبک کمتر از سایر گوشتها تولید اسیداوریک میکند، با این حال باید مصرف آن در بیماران مبتلا به نقرس محدود شود.
در طب سنتی گوشت کبک را برای افرادی که تب دارند مفید میدانند، چرا که معتقدند گوشت کبک میتواند سبب قوت بدن شود و تب را قطع کند.
بلدرچین
بلدرچین پرندهای پرجنب و جوش از خانواده ماکیان و زیر خانواده کبکسانان بوده که دارای گوشت بسیار لذیذی میباشد. تحرک زیاد این پرنده سبب افزایش میزان گلیکوژن در ماهیچهها شده و طعم گوشت را بهتر و لذیذتر میکند. چربی موجود در گوشت بلدرچین بسیار کم است و از پروتئین بالاتری نسبت به گوشتهای قرمز برخوردار است. حدود 80 درصد پروتئین ران بلدرچین را پروتئین تشکیل میدهد. بیشتر انواع اسیدهای آمینه کمیاب در گوشت این پرنده یافت میشوند. گوشت بلدرچین حاوی مقادیر بالایی از ریز مغذیها از جمله نیاسین، فسفر، مس، روی، آهن، سلنیوم و ویتامینهای B1, B2, B6 است.
گوشت این پرنده برای بیماریهایی مانند آسم، تشنج، فشار خون، ضعف اعصاب، عقبافتادگی جسمی و بیخوابی مفید شناخته شده است و در سالمندان سبب تقویت قوای جسمیمیشود.
در قرآن و طب سنتی اسلامی از گوشت بلدرچین به نیکی یاد شده است. گوشت بلدرچین میتواند به ترمیم سلولهای آسیب دیده در سالمندان کمک کند.
بوقلمون
بوقلمون گونه بزرگی از پرندگان است که در راسته ماکیان قرار دارد. گوشت بوقلمون از بخش روشن و تیره تشکیل شده است. سینه که دارای گوشت روشنتری است و ران گوشت تیرهتری دارد و با وجود چربی بیشتر نسبت به سینه از میزان بالاتری آهن تشکیل شده است. گوشت سینه بوقلمون بدون پوست، به طور طبیعی حاوی پروتئین بالا و چربی پایینی (کلسترول و اسیدهای چرب اشباع کمتری) است، حدود 1 گرم چربی در هر 30 گرم گوشت است، لذا کسانی که دارای بیماریهای قلبی- عروقی و چربی خون بالایی هستند و یا میخواهند خود را از بیماریهای مزمن مصون دارند، میتوانند گوشت بوقلمون را در رژیم غذایی خود بگنجانند. میزان کلسترول گوشت بوقلمون بعد از ماهی، کمترین میزان را در میان گوشتهای سفید دارا میباشد.
150گرم گوشت بوقلمون حدود نیمی از اسید فولیک مورد نیاز روزانه را تامین میکند. همچنین منبع خوبی از پروتئین و املاح معدنی نظیر سلنیوم، روی، پتاسیم و فسفر است. میزان فسفر موجود در 100 گرم گوشت بوقلمون حدود 4 برابر 100 گرم میگو است، بنابراین برای کودکان بسیار مفید میباشد. از ویتامینهای موجود در بوقلمون میتوان به ویتامینهای B1، B3، B6 و B12 اشاره کرد.
اسید آمینه تریپتوفان در گوشت بوقلمون بیشتر از سایر گوشتها است. این اسید آمینه در بدن به عنوان پیشساز یکی از انتقال دهندههای عصبی بنام سروتونین استفاده میشود. سروتونین در بدن سبب شادابی و بهبود وضعیت خواب شده و اثرات آرامبخشی را به دنبال دارد. از طرفی تریپتوفان سبب فعالیت سلولهای T در سیستم ایمنی میشود، بدین ترتیب میتواند بدن را از ابتلا به سرطان مصون نگه دارد.
گوشت بوقلمون سبب افزایش ترشح هورمون تستوسترون (هورمون مردانه) در آقایان میشود.
به دلیل وجود تریپتوفان بالا این گوشت برای بیماران مبتلا به ام. اس. میتواند مفید باشد و علائم بیماری آنان را تخفیف دهد.
گوشت بوقلمون میتواند از تجمع سرب و جیوه در بدن جلوگیری کرده و سبب دفع این مواد از بدن شود.
از دیگر خواص گوشت بوقلمون میتوان به اثرات پیشگیری کننده از سرطان سینه و پروستات اشاره کرد.
گوشت بوقلمون دارای پورین است، لذا مبتلایان به نقرس باید مصرف این گوشت را در رژیم غذایی خود محدود کنند.
میزان کیوتن (Q10)گوشت بوقلمون نسبت به گوشتهای دیگر بیشتر است. این ماده به عنوان آنتیاکسیدان عمل میکند و پیری سلولها را به تعویق میاندازد.
به دلیل وجود میزان کمی چربی میان بافتی در بوقلمون، حجم آن پس از پخت حدود 85 درصد میزان خام میرسد، در صورتی که گوشت مرغ و گوشت قرمز پخته به ترتیب حاوی 55 و 60 درصد حجم گوشت خام هستند.