كمر بند ایمنی ویژه نوروز
فرا رسیدن سال نو همواره با اندیشه‌ها و نگرش‌های جدید به زندگی و رفتار و اخلاق فردی و اجتماعی همراه بوده است. بیایید انگیزه و تلاش امسالمان را تلاش در جهت ارتقاء سلامتی قرار دهیم.
همانطور كه می‌دانیم تغذیه نقش ثابت شده‌ای در حفظ سلامتی دارد و رعایت نكردن اصول صحیح تغذیه زمینه را برای بروز بسیاری از امراض فراهم می‌سازد. پس بیایید امسال بهترین هدیه الهی را كه همان سلامتی است با تغذیه صحیح حفظ نموده و تندرستی را به خود و خانواده‌مان هدیه كنیم.
در آغازین روزهای سال و با شروع دید و بازدیدها و مسافرت‌ها ممكن است تغییراتی در برنامه غذایی و الگوی تغذیه تمامی خانواده‌ها رخ دهد. در همین رابطه باید نكاتی را مدنظر داشت تا شیرینی سال نو را با عوارض ناشی از تغذیه نادرست تلخ نكنیم. در ادامه به برخی از مشكلات رایج تغذیه‌ای در ایام نوروز پرداخته می‌شود:
غذاهای از شب‌مانده را دور بریزید
یكی از مشكلات رایج در مسافرت‌های نوروزی مسمومیت‌های غذایی می‌باشد. مصرف غذاهای از شب‌مانده منجر به این مشكل می‌شود، بنابراین سعی كنید از مصرف این غذاها خودداری نمایید و در صورت نیاز از غذاهای سبكی مانند نان و پنیر كه راحت‌تر در دسترس می‌باشند، استفاده كنید.
پرخوری در نوروز ممنوع!
به‌طور طبیعی در طول مسافرت اشتهای انسان زیاد می‌شود و میل به مصرف تنقلات و شیرینی‌جات و حتی چند وعده غذایی اضافی افزایش می‌یابد و ممكن است به جای سه وعده، پنج وعده غذا با حجم بیشتر مصرف شود، به علاوه استفاده از نوشابه‌های گازدار و عدم كنترل رژیم‌غذایی روزمره (مصرف چربی‌ها، غذاهای آماده، سوسیس، كالباس و…) در طول سفر (مخصوصاً در ایام تعطیل نوروز) بیشتر شده و اغلب منجر به افزایش فشار خون، چربی خون، بالا رفتن كلسترول مضر (LDL) و در نهایت چاقی می‌گردد.
برای جلوگیری از چاقی و اضافه وزن و بیماری‌های ناشی از آن، مسافران باید مصرف آجیل، تخمه، شیرینی و شكلات را به حداقل برسانند و در طول سفر از مصرف بی‌رویه نوشابه، چیپس، پفك، سوسیس، كالباس، پیتزا و به طور كلی غذاهای آماده یا فست‌فود بپرهیزند. مخصوصاً افرادی كه مبتلا به فشار خون بالا هستند، باید انواع آجیل و تخمه نمك سود شده را مصرف نكنند، چون نمك آنها باعث افزایش فشار خون و تشدید بیماری‌های قلبی خواهد شد. بهتر است در دید و بازدیدهای عید مصرف شیرینی‌جات كمتر گردد و بیشتر به میوه‌جات توجه شود.
تنقلات سالم مصرف كنید
جایگزین كردن تنقلاتی مانند چیپس و پفك در این ایام به جای وعده‌های اصلی غذایی به هیچ‌وجه صحیح نمی باشد، زیرا این مواد افراد را بیشتر بی‌اشتها كرده، سیری كاذب ایجاد می‌نمایند و فاقد ارزش غذایی كافی می‌باشند. در چنین شرایطی استفاده از مغزهای خام، نخودچی، كشمش و انواع برنجك مطلوب‌تر است.
مصرف فست‌فودها را به حداقل برسانید
مصرف انواع اسنك‌ها ممكن است تهدیدی برای سلامتی محسوب شود، زیرا مواد تشكیل دهنده آنها معمولا سوسیس و كالباس می‌باشد كه امروزه بحث‌های زیادی در خصوص سلامت آنها وجود دارد. عوارضی به شرح زیر برای آنها عنوان شده است:
مصرف زیاد گوشتهای فـرآوری شـده، احتمال ابتـلا بـه سـرطان لـوزالـمعـده و پانكراس را افزایش میدهد.
مصرف سوسیس و كالباس باعث جهش ژنی می‌شود. همچنین مصرف سوسیس و كالباس به شب‌ادراری در كودكان می‌انجامد، زیرا غذاهای دارای مواد رنگی مصنوعی مانند قهوه، شیركاكائو، شكلات یا دارای ادویه‌های تند مانند سوسیس و كالباس، باعث انقباض شدید مثانه و شب ادراری می‌شوند.
از طرفی نیترات و نیتریت سدیم به عنوان مواد نگهدارنده به سوسیس و كالباس اضافه می‌گردند كه به علت خاصیت ضد باكتریایی مانع رشد باكتری‌های خطرناكی مانند كلستریدیوم بوتولینیوم می‌شوند، اما متأسفانه این دو ماده در بدن به یك ماده سرطانزا به نام نیتروزآمین تبدیل می‌شوند كه این نیتروزآمین‌ها در ایجاد تومورهای بدخیم مؤثرند.
چاقی، اضافه‌وزن، بیماری‌های قلبی- عروقی و اختلالات گوارشی و كبد از عوارض مصرف این مواد است، زیرا این نوع غذاها با كالری، نمك و چربی‌های زیاد به ویژه اسیدهای چرب اشباع بالا در دراز مدت خطر ابتلا به پرفشاری خون را افزایش می‌دهند.
نوشیدنی‌های سالم را جایگزین نوشابه‌های گازدار كنید
نوشابه‌های گازدار نیز حاوی مقادیر زیادی قند هستند و مصرف مداوم آنها می‌تواند به بروز چاقی منجر شود. نوشابه، به دلیل میزان بالای فسفات، جذب كلسیم مواد غذایی را مختل می‌سازد، بنابراین مصرف نوشابه‌های گازدار همراه با غذا مانع از جذب كلسیم غذا شده و به تدریج موجب كمبود كلسیم بدن می‌شود كه در بزرگسالی به پوكی استخوان منجر خواهد شد.
مواد افزودنی و نگهدارنده نوشابه‌ها در برخی كودكان، موجب بروز آلرژی و انواع حساسیت می‌شود. به جای نوشابه، می‌توان از نوشیدنی‌های سالم مثل آبمیوه‌ها، شیر، دوغ كم‌نمك و انواع شربت‌های خانگی كم‌شیرین استفاده كرد. این نوشیدنی‌ها حاوی مواد مغذی مثل انواع ویتامین‌ها و املاح به ویژه كلسیم هستند و حتی اگر هر روز مصرف شوند، مشكلی ایجاد نمی‌كنند.
سس قرمز را جایگزین سس سفید كنید
انواع چاشنی‌ها و سس‌هایی كه همراه با فست‌فودها مصرف می‌شوند، محرك اشتها، ترشح اسید معده و حركات سیستم گوارشی هستند كه این موضوع زمینه را برای پرخوری و بروز چاقی فراهم می‌كند. سس قرمز به مراتب بهتر از سس سفید است. یك قاشق سوپخوری سس قرمز فقط یك گرم چربی دارد، در حالیكه یك قاشق چایخوری سس سفید، پنج گرم چربی دارد. یك مزیت دیگر سس قرمز این است كه دارای ویتامین C می‌باشد، اگرچه در فرآیند فرآوری از ویتامین آن كاسته می‌شود، ولی استفاده از سس قرمز ارجحیت دارد. قابل ذكر است كه انواع سس، رفلاكس معده را افزایش می‌دهند كه می‌تواند به سرطان مری منجر شود.
وعده‌های غذایی اصلی را حذف نكنید
حذف وعده‌های اصلی غذایی می‌تواند منجر به مشكلات بعدی شود. از آنجا كه در ایام نوروز انواع شیرینی‌ها، شكلات و آجیل‌ها در دسترس هستند، حذف یك وعده غذایی، ریزه‌خواری را به دنبال داشته و این ریزه‌خواری ریسك اضافه وزن و چاقی را بیشتر می‌كند، بنابراین وعده‌های اصلی غذایی و میان وعده‌ها نباید به هیچ عنوان حذف شوند.
در انتخاب رستوران دقت كنید
در صورت رفتن به رستوران، همیشه رستوران‌های تمیز و شلوغ را انتخاب كنید. از فروشنده‌های خیابانی هم غذا خریداری ننمایید.
مواد غذایی پرخطر كه احتمال ابتلا به مسمومیت‌های غذایی با آنها بیشتر است، عبارتند از مرغ، تخم‌مرغ، گوشت قرمز، شیر و ماهی. همیشه از سلامت این مواد و خوب پخته بودن آنها مطمئن شوید.
