دكتر سیدضیاءالدین مظهری؛ متخصص تغذیه و رژیم درمانی
تاثیر ساعات خواب شبانه در سلامتی بدن
برخورداری از عادات صحیح غذایی و توجه به زمان خوابیدن و استراحت جهت حفظ سلامتی بدن و توانایی جذب مواد مغذی و دفع مواد زاید از اهمیت بالایی برخوردار است. برای سالم زیستن باید خواب راحت و آرامی داشته باشیم. با توجه به موارد زیر اهمیت خوابیدن برای شما روشن میگردد:
ساعت 9 تا 11 شب زمانی است برای از بین بردن مواد سمی و غیرضروری كه این عملیات توسط آنتیاكسیدانها انجام میگردد. در این ساعات بهتر است بدنتان در حال آرامش باشد. در غیر این صورت بر سلامتی خود اثر منفی گذاشتهاید.
ساعت 11 تا 1 نیمه شب اگر شما در خواب عمیق غوطهور باشید، عملیات از بین بردن مواد سمی در كبد ادامه دارد. ضمنا در این مدت، با فعالتر شدن هورمون رشد و بازسازی، ترمیم بافتهای آسیبدیده و جایگزینی سلولهای از بین رفته صورت میپذیرد.
ساعت 1 تا 3 نیمه شب، عملیات سمزدایی در كیسه صفرا طی یك خواب عمیق به طور مناسب انجام میگیرد.
ساعت 3 تا 5 صبح، عملیات سمزدایی در ریهها اتفاق میافتد. برخی مواقع دیده میشود كه افراد در این زمان به سرفه یا عطسه شدید دچار میشوند.
ساعت 5 تا 7 صبح، ادامه این عملیات در روده بزرگ كاملتر شده و نهایتا به عمل دفع مواد زاید منجر میگردد.
ساعت 7 تا 9 صبح جذب مواد مغذی به بهترین وضع صورت میگیرد، پس بهتر است صبحانه را میل نمایید. افرادی كه بیمار میباشند بهتر است صبحانه را در ساعت 6:30 میل نمایند. لازم به یادآوری است كه در بین وعدههای غذایی صرف صبحانه از اهمیت ویژهای برای سلامتی و نشاط برخوردار میباشد.
كسانی كه میخواهند تناسب اندام داشته باشند، بهتر است ساعت صرف صبحانه برای آنها 7:30 تعیین شود.
كسانی كه اصلا صبحانه نمیخورند، بهتر است عادت خود را تغییر دهند و در ساعت 9 یا 10 صبح صبحانه میل نمایند و از آن پس مشاهده كنند كه چقدر قدرت تحمل و یادگیری آنها افزونتر و خستگی و دلمردگیشان كمتر و كمتر میشود.
دیر خوابیدن و دیر بلندشدن از خواب باعث میگردد كه نه تنها مواد سمی از بدن دفع نشوند، بلكه در روند بسیاری از برنامههای حیاتی ارگانهای مختلف بدن نیز كاستی رخ بدهد.
از نیمههای شب تا ساعت 4 صبح، مغز استخوانها عملیات خونسازی را انجام میدهند.
بسیاری از افراد در ایام تعطیل تا دیروقت بیدار میمانند و بعد از اتمام تعطیلات با خستگی بیشتر به محلكار میروند. چون اعمال بدنشان دچار سردرگمی شده است و نمیداند چه باید انجام دهد. پس همیشه زود بخوابید و خواب آرامی داشته باشید و همواره از عملكرد ساعت بیولوژیكی وجودتان تبعیت نمایید كه همزمان با طبیعت و طلوع و غروب تنظیم گردیده و با فرمانهای خاص آنزیم و هورمونهای متعدد و مختلفی به فعالیت واداشته یا از عملكرد آنها جلوگیری میشود.
كسانی كه به جای خواب شبانه تمام روز را استراحت نموده و در خواب عمیقی فرو رفته باشند، هورمونهای فعال شده جهت كار و حركت و تحكیم بافتهای مختلف بدن به كار گرفته نشده و روز به روز كسلتر و بیحوصلهتر و استخوانهای آنها از مواد معدنی تهیتر میشوند و به دفع كلسیم میپردازند.
هورمون ضدپیری ملاتونین كه بیشتر از ویتامینهای E و C، رادیكالهای آزاد و مهاجم افراد را خنثی میكند و به تقویت سیستم ایمنی بدن مبادرت میورزد، به محض اینكه چشمان خود را بر روی هم میگذاریم و به خواب میرویم، این هورمون از غده اپیفیز مغز شروع به ترشح مینماید و با افزایش سطح هورمون تحت تاثیر خواب عمیق، سیستمهای بدن شروع به سمزدایی و جوانگرایی نموده و روحیه فرد را به نحو چشمگیری بهبود میبخشد.
متاسفانه با فراتر رفتن سن انسان از 6 سالگی به بعد، از میزان تولید این هورمون كاسته میشود و در سنین 45 تا 50 سالگی، از مقدار آن حتی بیش از 50 درصد كاسته میشود و اگر در این سنین افراد دیرتر از حد معمول بخوابند و همزمان خود را از میل نمودن مواد غذایی حاوی تریپتوفان كه یكی از اسیدهای آمینه تشكیلدهنده پروتئینها میباشد امساك نمایند، به كاهش هر چه بیشتر این هورمون مبادرت ورزیدهاند.
گرچه از طریق مصرف شیر و لبنیات، آبزیان و گوشتهای ماكیان، گاو و گوسفند، تریپتوفان تامین میگردد، ولی گفته میشود كه جو دوسر یا یولاف، ذرت و برنج حاوی ملاتونین میباشند. اگر همزمان با مصرف آنها مبادرت به ورزش شود و با استفاده از دمبلهای سبك، حركات موزون ورزشی صورت پذیرد، تولید ملاتونین در بدن افزایش مییابد.
به جای استفاده از دمبل، از كشهای ورزشی خاص نیز میتوان بهرهمند شد. خانوادههایی كه نگران عدم افزایش یا كندی افزایش قد كودكان خود میباشند، باید به جای اضطراب، نگرانی و چارهجویی از افراد غیرمتخصص، كودكان خود را از نظر تغذیه و خواب تحت كنترل قرار دهند و حداقل 10-6 دقیقه آنها را وادار به انجام ورزش نمایند (نه با زور و تهدید، بلكه با ایجاد انگیزه و همراهی كردن با آنها).
اگر شما تمام روز را ساكن و در حال استراحت باشید، هرگز الگوی خوبی برای تغییر و ایجاد رفتارهای مناسب در فرزند دلبندتان نخواهید بود. باور كنید اگر به مدت 45 دقیقه خود و فرزند یا فرزندانمان را به تحرك، نشاط و جست و خیز وادارید، به میزان تولید، ترشح و عملكرد هورمون رشد به نحو قابل ملاحظهای افزوده خواهد شد...
برای خواندن بخش دوم- قد رشید، رویا نیست- اینجا کلیک کنید.