زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

حسین خادم سبحانی

زخم معده

زخمی است که در دیواره معده بوجود می‌‌آید و نشانه عمده آن درد سوزنده در ناحیه معده می‌‌باشد. بیشتر مواقع هنگامی این درد به وجود می‌‌آید که معده خالی باشد در این موقع فرد با احساس درد باید به پزشک متخصص مراجعه کند.

مراقبت‌های تغذیه‌ای در زخم معده 

در اوایل قرن گذشته، رژیم غذایی نقش مهمی را در درمان بیماری زخم پپتیک ایفا می‌کرد. بدین منظور برای بیماران رژیم غذایی بلاند تجویز می‌‌شد و بیماران به کاهش در حجم وعده‌های غذایی و افزایش در تعداد وعده‌ها تشویق می‌شدند.

به‌منظور اجتناب از تحریک مکانیکی زخم یا زخم‌های در حال التیام‌، غذاهای پوره شده توصیه می‌شده است. شیر جزء اصلی‌ترین مواد غذایی در این رژیم‌ها بوده است.

تجویز چنین رژیم‌هایی بر مبنای تجربیات بالینی که نشان ‌می‌دادند غذا خوردن باعث برطرف کردن درد زخم می‌شود و همچنین آندسته از یافته‌ها آزمایشگاهی که نشان می‌دادند غذا، بویژه غذاهای پرپروتئین، باعث خنثی‌سازی اسید معده می‌گردد، بوده است.

اگر چه غذاهای پروتئینی باعث خنثی‌سازی موقتی ترشحات معدی می‌گردند، ولی آنها ترشح گاسترین و پپسین را نیز تحریک می‌کنند. با اینکه چنین رژیم‌هایی بطور گسترده‌ای در طول چندین دهه استفاده می‌شده است، ولی هیچ مبنای علمی برای تایید آنها وجود نداشته است.

کارآزمایی‌های کنترل شده در سالهای 1950 نشان دادند که این رژیم‌ها در مقایسه با رژیم‌های غذایی عادی هیچ مزیتی در تسریع التیام زخم یا رفع علائم بیماری ندارند.

 فرد مبتلا به زخم معده باید از خوردن غذاهای سرخ کرده و ادویه‌دار و همچنین غذاهای پرحجم خودداری نماید و از موادی مانند شیر بیشتر استفاده نماید تا با برنامه غذایی مناسب در راه درمان سریعتر اقدام کرده باشد.

نظر مبتلایان به زخم معده در مورد بعضی از مواد غذایی که موجب افزایش درد معده در آنها می‌شود.

بسیاری از مبتلایان به زخم‌های پپتیکی اظهار می‌دارند که غذاهای خاصی باعث ایجاد ناراحتی در ناحیه اپی‌گاستر آنها می‌شود. قهوه و کافئین هر دو باعث تحریک ترشح اسید می‌گردند و ممکن است فشار اسفنکتر تحتانی مری را نیز کاهش دهند.

با این حال، به‌جز افزایش ترشح اسید و احساس ناراحتی بعد از مصرف آنها، هیچکدام عامل ایجاد بیماری زخم پپتیک نمی‌باشند. بعضی از ادویه‌ها، به‌ویژه فلفل سیاه و قرمز، می‌توانند باعث فرسایش سطحی مخاط گردند.

مصرف مقدار زیادی الکل نیز ممکن است باعث آسیب مخاطی سطحی شود و باعث تشدید بیماری با ایجاد اختلال در درمان آن گردد.

با این وجود بنظر نمی‌رسد که مصرف مقادیر متوسط الکل باعث ایجاد بیماری زخم پپتیک شود، مگر اینکه بطور همزمان عوامل خطر دیگر بیماری وجود داشته باشند.

با این حال، با توجه به اینکه بعضی مشروبات الکلی (مانند شراب و آبجو) حتی در مقادیر متوسط نیز باعث افزایش شدید در ترشح اسید معدی می‌شوند، پرهیز از مصرف آنها در بیمارانی که علائم بیماری زخم پپتیک را نشان می‌دهند، لازم می‌باشد.

اسیدیته غذاهای مصرفی در مبتلایان به زخم‌های پپتیک اهمیت زیادی ندارد مگر اینکه بیمار علاوه بر زخم پپتیک دچار ضایعات و زخم‌هایی در دهان یا مری نیز باشد. اسیدیته بسیاری از غذاها بطور قابل توجهی پایین‌تر از PH آب پرتقال و آب گریپ‌فروت مابین 3/2 تا 3/6 بوده و PH نوشابه‌های معمولی نیز تقریبا بین 2/8 تا 3/5 می‌باشد.

از این رو بنظر نمی‌رسد که PH آب میوه‌ها و نوشابه‌ها باعث ایجاد زخم پپتیکی شود یا اینکه اختلال قابل ملاحظه‌ای در التیام زخم‌ها بوجود آورد. بعضی از بیماران با مصرف غذاهای اسیدی احساس ناراحتی می‌کنند ولی چنین پاسخی در تمام بیماران دیده نمی‌شود و ممکن است این علائم تا حدودی با سوزش سر دل مرتبط باشند...

برای خواندن بخش دوم -توصیه های تغذیه ای در زخم معده- اینجا کلیک کنید.