زهرا گرجی؛ دانشجوی کارشناسی ارشد تغذیه
سرطان پوست
سرطان پوست شامل تغییراتی در سلولهای طبیعی سازنده و فعال بافتهای مختلف پوست و تبدیل آنها به سلولهایی با رشد بسیار سریع و بیرویه است که در مصرف ذخایر حیاتی بدن با سلولهای طبیعی رقابت میکنند. سرطان پوست انواع مختلفی دارد که شایعترین آنها نوع غیر ملانومی (کارسینوم سلولهای پایه (BCC) و کارسینوم سلولهای سنگفرشی (SCC) و ملانوم بدخیم (CMM)) میباشند، متداولترین نوع سرطان پوست BCC میباشد و معمولا با سن بیمار و مدت مواجهه با آفتاب نسبت مستقیم و با مقدار رنگدانههای ملانین نسبت عکس دارد. علت اصلی سرطان پوست قرار گرفتن در معرض آفتاب است و افزایش سرطان پوست در سالهای اخیر احتمال دارد به دلیل تغییر در روش زندگی مردم و تمایل به گرفتن حمام آفتاب و فعالیتهای در زیر آفتاب باشد.
سلنیوم
منابع عمده غذایی سلنیوم شامل غذاهای دریایی، جگر، غذاهای گوشتی، ماکیان و غلات کامل میباشند. از این منابع غذایی در رژیم غذاییتان استفاده کنید، زیرا تحقیقات نشان دادهاند سلنیوم به شکل L سلنیوم توسط پوست جذب شده و نقش حمایتی در برابر سرطان پوست دارد.
ویتامین A (رتینوییدها)
هویج، اسفناج، آبپرتقال، سیبزمینی شیرین و طالبی از غنیترین منابع ویتامین A هستند. سبزیجات سبز برگی شکل و سبزیجات و میوهجات زرد و نارنجی نیز حاوی کاروتنوییدها (پیش ساز ویتامینA) میباشند. مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین A پوست شما را در برابر سرطان پوست محافظت میکند. مکانیسم عمل ویتامین A مشخص نیست، ولی در حفظ رشد و تمایز اپیتلیال ضروری میباشد. چندین مطالعه نشان دادهاند که فعالیت رتینوییدها مرحله آخر ایجاد سرطان پوست را مختل میکند. یاد بگیرید رژیم غذایی خود را تغییر دهید و اهداف واقع بینانهای را برای خود قرار دهید. پس سعی کنید شرایط زندگی خود را عوض کنید و آن را بهبود ببخشید.
سیر
یک خبر خوش هم برای طرفداران سیر وجود دارد. سیر محتوی فلاوونوییدها، ترکیبات فنولی، چندین آنتیاکسیدان و ساپونین است و با افزایش سطح آنتیاکسیدانها که با کاهش بروز پاپیلوما همراه است نقش حمایتی در برابر سرطان پوست دارد.
چای سبز
چای سبز آنتیباکتریال، آنتیاکسیدان و آنتیتومور (ضد تومور) میباشد. اپیگالوکاتچینگالات که 30-40 درصد وزن چای خشک را تشکیل میدهد، جزء موثر در مهار تومورزایی UVB میباشد. پس بیایید از امروز استفاده از چای سبز را بجای چای سیاه امتحان نمایید.
تاثیر تغذیه
تعدادی مواد غذایی وجود دارند که سبب بروز سرطان پوست یا پیشرفت آن میشوند و این عوامل ممکن است جزء تشکیلدهنده غذا بوده و یا بعدا به غذا اضافه شده باشند و همینطور گروهی از مواد غذایی هستند که در پیشگیری از سرطان پوست نقش دارند، بنابراین با شناختن این عوامل و بکارگیری آنها در رژیم غذایی میتوانید به داشتن پوست سالم کمک کنید.
رژیم پرچرب
اشعه ماوراء بنفش باعث بروز پاسخ التهابی در پوست میشود که در نهایت ممکن است ایجاد سرطان پوست کند. این پاسخ التهابی توسط رژیم پرچرب تحت تاثیر قرار میگیرد و رژیم پرچرب از طریق مکانیسمهایی مانند افزایش نفوذپذیری لکوسیتها، افزایش تولید سیتوکینها، افزایش تکثیر سلولی و مهار آپوپتوزیز (مرگ سلولی) پاسخ التهابی را افزایش میدهد، بنابراین از مصرف غذاهای پرچرب، سرخکردنیها و فستفودها اجتناب کنید.
سویا
سویا یک ماده غذایی سالم است و دارای ارزش غذایی بالایی است. همچنین سویا حاوی مقادیر زیادی جنستئین میباشد که جزء فیتوکمیکالهای آنتیاکسیدانی است که بطور طبیعی در گیاهان موجودند. این ایزوفلاوون فیتواستروژنی مشابه استروژن انسانی است و نقش حمایتی در برابر سرطان پوست دارد. بنابراین سویا را همراه با دیگر پروتئینها در رژیم غذاییتان مصرف کنید. شما میتوانید به سالاد، سوپ و خورش خود سویا بیفزایید و با این کار موجب بالا بردن ارزش غذایی و خوشطعم کردن آنها شوید.
عصاره هسته انگور
حاوی 9 ترکیب پلیفنلی میباشد که خاصیت آنتیاکسیدانی دارند و مهمترین آنها پروآنتوسیانیدین است. تحقیقات نشان دادهاند این ترکیبات از طریق کاهش بروز تومور، تکثیر و اندازه تومور نقش حمایتی در برابر سرطان پوست داشتهاند. علاوه بر آن انگور از آن دسته میوههایی است که حاوی مقادیر قابل توجهی آنتیاکسیدان میباشد و یک ضدسرطان قوی بشمار میرود.
اسیدهای چرب امگا- 3
این ماده مغذی را میتوانید در انواع آجیل مانند بادام، گردو، ماهیهای چرب مانند قزلآلا، تن، دانههایی مانند کتان و نیز تخممرغ بیابید. اسید چرب امگا- 3 از طریق اثر روی مسیرهای لیپواکسیژناز و سیکلواکسیژناز عمل میکند و باعث کاهش عوامل التهابی میشود و نقش حمایتی در مقابل سرطان پوست ایفا مینماید.
عوامل خطر ابتلا به سرطان پوست
تغییرات لایه اوزون
روشن بودن رنگ پوست و مو
آفتابسوختگی
مواجهه با آلایندههای شیمیایی
سن بالا
ژنتیک
تضعیف سیستم ایمنی
راههای پیشگیری از سرطان پوست
اجتناب از قرار گرفتن غیرضروری در معرض آفتاب
استفاده از مواد حفاظتی (مانند کرمهای ضد آفتاب) بر روی پوست
افزایش مصرف مواد غذایی حاوی آنتیاکسیدانها (ویتامینهای A،E ،C و کاروتنوییدها)