ز) ۸۵ درصد مزه غذا به دلیل احساس بوی آ‌ن است. در فضا بدلیل تجمع مایعات در ناحیه سر حس بویایی تا حدی مختل می‌شود. همچنین در فضا به علت عدم جریان‌های گرم بوی غذا متصاعد نمی‌شود. در برنامه‌های جدید فضایی (ایستگاه بین‌المللی) از غذاهای معطر، پرادویه و از غذاهای چینی، هندی، مكزیكی و... استفاده می‌شود.
ح) غذا خوردن در فضا بسیار مشكل است؛ به عنوان مثال گاز یک نوشیدنی گازدار در سطح آ‌ن جمع نمی شود، بلكه در مركز آ‌ن تجمع می‌یابد. حال اگر این نوشابه را باز كنید با فوران آ‌ن به بیرون مواجه خواهید شد.
ط) استفاده از ابزار غذاخوری مثل قاشق، چنگال و... بسیار سخت است و عملا در سال‌های اخیر تا حدی ممكن شده است.
ی) خرده‌های غذا كه در زمین هیچ مشكلی ایجاد نمی‌كنند، در فضا تهدیدی جدی برای فضانوردان و ابزار ایستگاه فضایی است، زیرا دائما به صورت معلق در داخل ایستگاه می‌مانند و ممكن است وارد ریه افراد ویا وارد دستگاه‌های حساس شوند.
به هر دلیلی كه باشد كاهش دریافت غذا منجر به كاهش وزن، تحلیل ماهیچه‌ها، تشدید تحلیل استخوان‌ها و كلا افزایش آ‌سیب‌پذیری افراد و كاهش كارآ‌یی آ‌نها می‌شود.
میزان مواد مغذی توصیه‌شده برای فضانوردان عملا در تمامی موارد بیشتر یا برابر نیاز در روی زمین می‌باشد و شرط لازم برای دریافت این مواد مغذی در درجه اول دریافت حجم و انرژی كافی از غذاست.
۸ – سنگ‌های كلیوی
دفع زیاد كلسیم از ادرار در اثر تحلیل استخوان‌ها، كاهش تمایل به دریافت مایعات به دلیل روان شدن مایعات به سمت سرو تحلیل ماهیچه‌ها كه باعث افزایش دفع اسیداوریک می‌شود، مجموعا باعث افزایش شدید احتمال سنگ‌های كلیوی در فضانوردان می‌گردد. این مشكل در سفرهای طولانی تر به صورت حادتری نمود پیدا خواهد كرد.
تامین غذا در فضا
در اولین سفرهای فضایی غذا را به صورت خالص، بدون فیبر و به صورت خمیر دندان به فضانوردان می‌دادند، ولی خیلی زود معلوم شد این نوع تغذیه مخصوصا در سفرهای طولانی برای فضانوردان به شدت آ‌زاردهنده و غیرقابل قبول است و فقط مغذی بودن كافی نیست، بلكه عوامل متعددی از جمله موارد زیر باید در تغذیه و غذای فضانوردان مد نظر قرار گیرد:
۱. كم حجم و سبک باشد.
۲. ماندگاری بسیار بالایی داشته باشد.
۳. خوشرنگ، خوشبو و خوشمزه باشد.
۴. به گونه‌ای باشد كه بشود آ‌ن را با قاشق یا كارد و چنگال خورد.
۵. ذرات پراكنده در فضا ایجاد نكند.
۶. تغییرات تحمیل‌شده به بدن را كاهش دهد یا حداقل تشدید نكند.
تامین غذایی با این مشخصات كار چندان ساده ای نیست و در حال حاضر ابتدا فضانوردان لیست غذاها و نوشیدنی‌های مورد علاقه خود را روی زمین به تهیه‌كنندگان غذا در فضا ارائه می‌كنند و از روی این لیست غذاها با فرم‌های زیر برای سفرهای فضایی آ‌ماده می‌شوند:
۱. غذاهایی كه با حرارت بالا ماندگاری آ‌نها را افزایش می‌دهند، مثل غذاهای كنسروشده و...(ژحررح ححشخدخچچژژرذزحخث).
۲. لقمه‌های آ‌ماده خوردن. این‌ها غذاهای خشک یا نیمه‌خشک ماندگاری زیادی دارند و به راحتی در دهان خیس می‌خورند و آ‌ماده خوردن هستند.
۳. غذاهای خشک‌شده در محیط سرد كه قابل آ‌بگیری مجدد هستند (ژحررح حدچچزحشخحز ححخزح حشححزء). این نوع غذاها به دلیل ماندگاری زیاد و وزن سبک، بسیار مورد توجه هستند. انواع پودر سوپ‌ها، شیر خشک و... از این نمونه‌اند.
۴. غذاهایی كه به طور طبیعی مناسب شرایط فضا هستند; مثل انواع مغزها(ژژسپ)، تخمه‌ها و....
۵. اگر مقدور باشد توسط سفینه‌های باری میوه تازه هم به ندرت در اختیار فضانوردان قرار می‌گیرد.
حجم لازم از این غذاها طوری برای هر نفر تعیین می‌شود كه كلیه نیازهای وی را تامین كند، ولی معمولا فضانوردان حجم مشخص‌شده را مصرف نمی‌كنند كه یكی از دلایل آ‌ن مشكل غذا خوردن به خاطر عدم جاذبه می‌باشد.
برای خواندن بخش اول- تغذیه و فضانوردی- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش دوم- تغذیه و فضانوردی- اینجا کلیک کنید.
