هنگامی كه فردی با پای عفونی به بیمارستان مراجعه میكند چه اقدامی انجام میشود؟
زخم باید سریعا شستشو داده شود، سپس بافت مرده را برداشته، ترشحات چركی را خارج كرده و آنتیبیوتیك مناسب تجویز شود.
اگر این كار انجام نشود، عفونت به سرعت پیشرفت میكند و با توجه به اینكه در افراد دیابتیك عفونتهای بیهوازی وجود دارد و این عفونتها خطرناك و جدی میباشند هرگونه تاخیر در درمان ممكن است به قطع عضو و یا سپتیسمی (عفونت خون) منجر گردد و كلیه، قلب و مغز را از كار بیندازد.
در افراد دیابتی كه قند خون بالایی ندارند، تشخیص به موقع صورت گرفته و پیگیری بیماری به طور منظم انجام میشود، علل به وجود آمدن نوروپاتی چیست؟
با توجه به اینكه دیابت یك سندرم بوده و فرد مبتلا به دیابت نوع II آثار بالا بودن قندخون، نوروپاتی، واسكولوپاتی و... را حتی در صورت كنترل مناسب به همراه دارد، ولی روند پیشرفت این موارد بسیار كند بوده و منجر به ضایعات شدید نمیشوند.
ولی در موارد عدم كنترل مناسب قندخون، این حالات شدیدتر بوده، به خصوص روی اندام تحتانی اثرات تخریبی بیشتری بر جای خواهد گذاشت.
پس در بیمارانی كه قندخون و وزن به خوبی كنترل میشود، از تغذیه مناسبی استفاده مینمایند، به طور منظم به پزشك مراجعه میكنند و داروهای تجویز شده را به طور صحیح مصرف مینمایند، عوارض شدت نمییابد.
مهمترین نكات در پیشگیری از مشكلات پای دیابتیك كدامند؟
مهمترین نكته جهت پیشگیری، داشتن اطلاعات خوب و صحیح میباشد.
برای پیشگیری از به وجود آمدن پای دیابتی كه قطع انگشت و عضو را به دنبال دارد به موارد زیر توجه نمایید
1- هر روز پای خود را بررسی كنید. شایعترین محل شروع زخم، كف پا، لای انگشتان و بستر ناخنها میباشد، بنابراین رعایت بهداشت كف پا از اهمیت بالایی برخوردار است.
2- حداقل هر 6 ماه یك بار علاوه بر مراجعه به چشمپزشك و...، به پزشك متخصص غدد و جراح عروق مراجعه نمایید تا بررسیهای عروقی و عصبی لازم انجام گیرد. در صورت مراجعه منظم، پزشك جراح وضعیت عروقی پا را مشخص میكند.
3- اشخاص دیابتیك، از پوشیدن كفش تنگ و نوك تیز كاملا خودداری كنند و از كفشهای نوك گرد و راحت استفاده كنند.
4- ممكن است افراد دیابتی نوع II، به دلیل ابتلا به رتینوپاتی و دید كم چشم، نتوانند به راحتی پای خود را بررسی كنند و یا به طور صحیح قادر نباشند ناخنهای پای خود را بگیرند. این افراد بدون هیچگونه رودربایستی باید از دیگران تقاضای كمك كنند و هرگز ناخنها را پایینتر از گوشت سرانگشتان نگیرند. همینطور هنگام گرفتن ناخن، دور نزنند و ناخنها را صاف كوتاه كنند و گوشه آنها را نچینند.
گرچه رعایت موارد فوق ساده به نظر میرسد ولی بسیار ضروری و حایز اهمیت میباشند، زیرا در صورت عدم رعایت، با شروع زخم و مشكلات بعدی همراه خواهند بود.
اگرچه انجام حركات موزون انگشتان پا تا حدی كمك كننده بوده و به گردش خون بهتر پا منجر میشود ولی مهمترین موارد، رعایت نكات فوق میباشد.
توصیههای كاربردی برای بیماران چیست؟
مهمترین موارد، رعایت نكات مذكور و رعایت بهداشت پا بوده، این افراد میتوانند با مراجعه به پزشك و گرفتن جزوههای آموزشی اطلاعات بیشتری كسب كنند. بیماران دیابتی باید قندخون خود را به خوبی كنترل كنند و مرتب تحت نظر پزشكان با تخصصهای مختلف باشند و هرگز شستشوی روزانه پا (2 بار در روز) با آب گرم و صابون را فراموش نكنند.
بیماران صرفا به مصرف دارو یا انسولین اكتفا نكنند و حتما كنترل وزن و رعایت رژیم را در نظر داشته باشند (بسیاری از بیماران به تصور اینكه از انسولین استفاده مینمایند، با خیال آسوده هر غذایی كه تمایل دارند را مصرف میكنند).
ضمنا داروهایی كه توسط متخصصین غدد جهت مشكلات نوروپاتی تجویز میشود، صرفا حمایت كننده میباشد. ضمن توصیه به مصرف منظم آنها باید توجه داشت كه این داروها، درمان قطعی نبوده، بلكه به صورت كمكی مانع از پیشرفت مشكل میشوند.
افراد دیابتی در صورت مشاهده هر نوع قرمزی، پینه یا ترك سریعا به پزشك مراجعه كنند. حتی در مواردی به طور پیشگیرانه و بنابر تشخیص پزشك ضرورت مییابد كه بعضی از استخوانچههای كف پا برداشته شوند تا فشار اضافی وارد شده به نسوج كاهش یابد. این كار فقط با یك جراحی كوچك امكانپذیر است و برداشتن استخوان متاتارس، مانع از افزایش شدت بیماری میشود.
فراموش نكنید افزایش وزن، بدتر شدن مشكلات پا را به دنبال دارد، بنابراین با ورزش روزانه و رعایت رژیم مناسب غذایی از بروز چاقی جلوگیری كرده و فشارهای وارده به كف پای خود را كاهش دهید و به این ترتیب تا آخر عمر با پای خود حركت كنید.
برای خواندن بخش اول - پای ديابتيك و نحوه پيشگيری از عوارض - اینجا کلیک کنید.