زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

متخصصان تغذیه انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی ایران، زیر نظر دکتر فروغ اعظم طالبان و دکتر تیرنگ‌رضا نیستانی

گروهی از پادتن‌ها موسوم به ایمونوگلوبولین E با ماده حساسیت زا واکنش می‌دهند و طی فرایند پیچیده‌ای در نهایت از سلول‌های ویژه‌ای (به نام ماست سل) میانجی‌های حساسیت‌زا از جمله هیستامین آزاد می‌گردند كه منجر به واكنش حساسیتی می‌شوند.

تظاهرات حساسیتی بسیار متنوع و شامل خارش بینی و گلو، تهوع، استفراغ، اسهال، بثورات پوستی، تب یونجه، كهیر، آسم، پرفشاری خون، ضعف غیر عادی، یبوست یا بیش فعالی است.

شكل وخیم واكنش حساسیتی موسوم به شوك آنافیلاكتیك كه با ورم حنجره و انسداد راه‌های هوایی همراه است امكان دارد كشنده باشد.

این حالت یكی از فوریت‌های پزشكی است كه می‌باید در اسرع وقت به نحو مقتضی (شامل تزریق آدرنالین) درمان شود.

زمینه ابتلا به حساسیت ممكن است ژنتیكی باشد یا با تنیدگی عاطفی فراهم شود.

انواع بی‌شماری از مواد شیمیایی در محیط ممكن است به عنوان عوامل محرك عمل نمایند.

حساسیت‌زاهای غذایی شایع شامل بادام زمینی، شیر گاو، سویا، سفیده تخم مرغ، گندم و صدف می‌باشند.

دریافت زیاد پروتئین از طریق رژیم غذایی ممكن است با تحریك بیش از حد دستگاه ایمنی، وخامت نشانه‌ها را شدت بخشد.

تنوع غذایی و دریافت كافی از همه گروه‌های غذایی احتمال مواجهه با آلرژن‌های غذایی را كاهش می‌دهد.

آزمون‌های پوستی و خونی ممكن است برای تشخیص عامل آلرژی ضرورت یابند.

آنتی هیستامین‌های تجارتی تنها نشانه‌های حساسیت را تخفیف می‌بخشند و امكان دارد موجبات خواب آلودگی و افسردگی را فراهم آورند، با این حال در موارد حاد ممكن است مصرف آنها ضرورت یابد.

ویتامین C یك آنتی هیستامین طبیعی است. برای كهیر و خارش، افزودن یك فراورده كلوئیدی مانند جو دوسر یا نشاسته ذرت به تشت آب و قرار گرفتن در آن ممكن است نشانه‌ها را بهبود بخشد.

الف) مواد  مغذی توصیه شده در درمان حساسیت

ویتامین سی: 1000-250 میلی‌گرم چند بار در روز، ترشح هیستامین توسط ماست سل‌ها را مهار و به تجزیه آن كمك می‌كند.

بیوفلاوونوئیدها: با ویتامین C اثر هم افزا (Synergistic) دارند.

كورستین 400 میلی‌گرم دوبار در روز، بین وعده‌های غذایی، مصرف آن را 2 هفته پیش از فصل آلرژی شروع كنید و در طول آن نیز ادامه دهید. برای كهیر نیز مفید است.

ب) غذاهای مفید برای حساسیت

غذاهای طبیعی (ارگانیك)؛ ماست كم چربی؛

میوه‌های تازه؛ غلات كامل؛

مركبات؛ برنج قهوه ای؛

سبزی‌های تازه؛ ذرت؛

انواع تخمه؛ گندم سیاه buckwheat؛

مغز دانه‌ها؛ گل تاج خروس؛

غذاهای پروتئینی كم چربی؛ حبوبات.

زنجبیل، سیر، پیاز، فلفل سیاه و نوعی فلفل قرمز (cayenne pepper) –ترشح IgA را تحریك می‌كنند.

نوع ترشحی این پادتن (IgA) پوشش مخاطی دستگاه گوارش را از گزند نفوذ آلرژن حفظ می‌كند.

عصاره‌ها: چغندر؛ هویج؛ كرفس؛ خیار؛

ج) گیاه درمانی مفید برای حساسیت

ریش بز یا ماهوانك (Ephedra) – کپسول‌های 20 میلی‌گرمی، علائم تب یونجه را تسکین می‌دهد.

گون، اكیناسه - عملكرد ایمنی را به حالت طبیعی باز می‌گردانند.

گزنه دو پایه (stinging nettle) – هر 2 تا 4 ساعت، 1 تا 2 كپسول خشك منجمد، علائمی چون التهاب ناشی از حساسیت بینی، كهیر و خارش را فرو می‌نشاند.

سیر- دارای مقادیر بالایی كوئرستین است كه واكنش‌های التهابی‌را تخفیف می‌بخشد.

بابونه - دارو یا آمیزه‌های موضعی برای كهیر و خارش.

بومادران- مر یا انگم خوشبو و تلخ مزه  – بافت‌ها را منقبض می‌كند، تخلیه و ترشحات را كاهش می‌دهد.

همیشه بهار – لوسیون و كمپرس آن، خارش چشم‌ها را آرام می‌كند.

د) سایر درمان‌های مکمل برای درمان حساسیت

رایحه درمانی برای بهبود حساسیت

اسطوخودوس را با روغن‌های گیاهی رقیق كنید و روی قفسه سینه و ناحیه سینوس اطراف چشم‌ها ماساژ دهید.

بابونه آلمانی دارای خواص ضد التهابی قوی است و جوش‌های حساسیتی را بهبود می‌بخشد، سمی نیست و به صورت موضعی و به شكل رقیق نشده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

خِلا یا خلوزید (khella)- گرفتگی‌های ماهیچه‌های صاف برونش‌ها ناشی از التهاب حساسیتی بینی را آرام می‌كند، روی پوست استفاده نكنید.

بابونه مراكشی (moroccan chamomile)- استعمال خارجی یا استنشاق یا دم کرده آن موجب تخفیف واكنش‌های حساسیتی می‌شود.

بادرنجبویه (melissa)- فشارهای عصبی و استرس را آرام می‌کند و واكنش‌های حساسیتی را تسكین می‌دهد.

مورد (myrtle water) – روی پلك‌ها یا درون چشم اسپری كنید، التهاب چشم‌ها و واكنش‌های حساسیتی را بهبود می‌بخشد، به تاریخ انقضای آن توجه کنید.

 نیائولی (niaouli)- یك ضد حساسیت قوی از روغن‌های اساسی

طب چینی

طب سوزنی - سیستم ایمنی را تقویت میكند، پاسخ روی سطح سیستمیك دارد.

طب فیزیكی

طب فشاری- پاسخ‌های حساسیتی را فرو می‌نشاند؛

شیاتسو یا نوعی ماساژ درمانی ژاپنی؛

بازتاب شناسی؛

قطبیت درمانی برای به تعادل درآوردن انرژی‌های الكترومغناطیسی بدن از طریق لمس قطب‌ها یا مراكز انرژی بدن؛

تصویر سازی ذهنی.

درمان ذهنی- جسمی

خواب درمانی یا هیپنوتراپی- در حساسیت زدایی واكنش‌های حساسیتی و كاهش فشار روحی و استرس بسیار مؤثر است.