دكتر الهام امیرآذر
چگونه طب سوزنی باعث كاهش درد كمر می‌شود؟
1- كاهش درد از طریق تحریك اعصاب كه در عضلات و سایر بافت‌ها قرار دارد. از طریق این تحریك طب سوزنی می‌تواند باعث ترشح اندروفین- انكفالین و بتا اندروفین‌هایی شود كه مانند مرفین اثر تسكین دهنده درد را دارند. این فاكتورها از نخاع- مغز میانی- هیپوفیز و هیپوتالاموس ترشح می‌شوند.
2- كم كردن التهاب از طریق ترشح فاكتورهای مربوطه یكی دیگر از كارهای طب سوزنی است، كه این مكانیزم اثر قرص‌های ضدالتهاب (مثل ایندومتاسین) هم می‌باشد.
3- كاهش انقباض عضلات و بهبود حركت مفاصل كه به وسیله افزایش جریان خون ایجاد می‌شود؛ این مكانیزم اثر طب سوزنی می‌تواند باعث كاهش ادم، تورم و كبودی هم بشود.
انواع كمردرد از دیدگاه طب سوزنی
از دیدگاه طب سنتی چین (طب سوزنی) كمر درد می‌تواند به دلایلی ایجاد شود از جمله: حمله باد سرد، رطوبت، ضعف كانال كلیه، كاهش جریان خون و انرژی در منطقه كمر و ركود خون در اثر تروما و یا ضربه به كمر.
چگونه طب سوزنی باعث كاهش درد كمر می‌شود؟
1- حمله سرما و رطوبت به ناحیه كمر
علائم: احساس سنگینی در كمر- احساس سرما در ناحیه كمر كه در اثر رطوبت (مثلا سفر به شمال ایران و یا در موقع بارندگی) بدتر می‌شود. درد بیمار معمولاً در اثر كمی گرما بهبود می‌یابد، و از مشخصات دیگر اینكه درد كم و زیاد می‌شود و با خوابیدن در بستر بدتر می‌شود.
علت: معمولا در افرادی ایجاد می‌شود كه بعد از تعریق (مثلاً بعد از ورزش) در معرض باد (مثل باد كولر) قرار می‌گیرند. یا كسانی كه در محیط‌های مرطوب زندگی می‌كنند و مرتباً از باد كولر و پنكه برای خنك كردن محیط استفاده می‌كنند در درمان این بیماران سعی می‌شود كه سرما و رطوبت بیماری‌زا از بدن خارج شود. به همین منظور نقاطی از كانال مثانه و كانال دوو (DU) (كانال‌های فرعی طب سوزنی) استفاده می‌شود.
2- ضعف كانال كلیه
در كسانی ضعف كانال كلیه ایجاد می‌شود كه یا از لحاظ ساختار بدنی ضعیف هستند (ضعف بدنی ذاتی دارند) و یا اینكه در اثر بیماری‌های مزمن و طولانی ضعیف شده‌اند. 3- در افراد مسن هم به تدریج كانال كلیه ضعیف می‌شود. 4- كار زیاد 5- فعالیت جنسی زیاد نیز به تدریج باعث ضعف كانال كلیه می‌شوند.
علائم: احساس ضعف، سستی و درد در ناحیه كمر- معمولاً درد زانوها هم به همراه كمر وجود دارد، در افراد مسن بیشتر دیده می‌شود و با استراحت بهتر می‌شود (برخلاف گروه قبل كه با استراحت بدتر می‌شد)، گاه با تكرر و یا عفونت ادرار همراه است. در درمان این بیماران سعی بر آن است كه انرژی كانال كلیه تقویت شود به همین منظور نقاطی از كانال‌های مثانه- كلیه و دوو استفاده می‌شود.
3- ركود خون
علل دیگر كمردرد از دیدگاه طب سوزنی ركود خون می‌باشد كه علت آن تروما و ضربه به كمر است. معمولاً در كسانی ایجاد می‌شود كه بار سنگین را ناگهان بلند كرده‌اند و یا در اثر تصادف ضربه به كمر آنها وارد شده است. از علائم آن درد خنجری و تیر كشنده است كه اغلب در یك نقطه fix است و با فشار بدتر می‌شود. از علائم دیگر اینكه درد در طول روز ممكن است بهتر و در طول شب بدتر شود. در طی معاینه می‌توان عضله منقبض شده را پیدا كرد. متد درمان بر افزایش جریان خون ناحیه استوار است تا با از بین رفتن ركود درد كاهش یابد.
نگاه كل‌نگر طب سوزنی به درد كمر
به هر حال طب سوزنی در درمان كمردرد مانند تمام بیماری‌های دیگر نگاهی كل‌نگر دارد و به بیمار می‌نگرد و نه به بیماری. برای درمان 5 نفر مبتلا به كمردرد برخلاف طب مرسوم كه یك نسخه پیچیده می‌شود- نقاط مورد استفاده و درمان متفاوت است. از مزایای دیگر طب سوزنی این است كه وقتی بیماری به طور ریشه‌ای و اساسی درمان می‌شود بیمار شاهد این است كه علاوه بر درد كمر، سایر مشكلات جانبی‌اش هم بهبود یافته است. مثلا شب‌ها خواب عمیق‌تری دارد، احساس نشاط و شادابی می‌كند و انرژی بیشتری دارد و ...
روش درمان و تعداد جلسات
معمولاً 10 تا 12 جلسه درمان به صورت هر هفته 2 بار لازم است. بعد از 12 جلسه درمانی كه یك كورس محسوب می‌شود (گاه بعضی از بیماران بسته به سن و مزمن بودن بیماریشان دارد) نیاز به درمان نگهدارنده نیز دارند كه ممكن است هر 4 هفته یا هر ماه یكبار باشد. گاه در 3-4 جلسه اول ممكن است علائم بیماری تشدید یابد و یا به اصطلاح بیرون‌ریزی داشته باشید كه به مرور و با ادامه جلسات در تمام درمان‌های طب مكمل وجود دارد و مخصوص همه افراد نمی‌باشد. هر جلسه درمانی بین نیم تا یك ساعت طول می‌كشد.
اگر به همراه طب سوزنی از بادكش درمانی و یا ماساژ استفاده شود اثر درمان به مراتب بیشتر می‌شود استفاده از یك گیاه چینی به نام «موكسا» نیز برای بعضی بیماران كه احساس سرما در ناحیه كمر می‌كنند بسیار لذت‌بخش و مفید است. به هر حال طب سوزنی به تمام افرادی كه از درد كمر رنج می‌برند توصیه می‌شود چون همانطور كه گفته شد بدون عارضه جانبی است، مقرون به صرفه بوده و بسیار راحت و بدون درد است.
