یائستگی مرحله ای از زندگی است که همه زنان آن را در میانسالی تجربه می کنند و در این دوران به لحاظ فیزیولوژیکی و روانی دچار مشکلات زیادی می شوند.با تغییر سن زنان نوسان میزان هورمون های استروژن و پروژسترون امری معمول است اما در دوران یائسگی این نوسانات باعث ایجاد عوارضی مانند کج خلقی، کاهش میل جنسی، گر گرفتگی و ضعف حافظه می گردد.
زنانی که در مرحله یائسگی قرار دارند همواره مترصد یافتن راهکاری جهت حفظ نیروی جوانی، قوای جنسی و ظرفیت های ذهنی خویش هستند. مدت های مدیدی روش های هورمون درمانی به عنوان تنها درمان این مشکلات شناخته می شد.
اما تحقیقات و مطالعات بسیاری کارایی و ایمنی این روش را زیر سوال می برد اما خوشبختانه امروزه عملکرد گیاهان دارویی برای کاهش علائم یائستگی شناخته شده است و همه خانم ها ترجیح می دهند به جای استفاده از هورمون درمانی به درمان های طبیعی برای کاهش عوارض یائسگی روی آورند.
اگرچه همواره برای پیشگیری یا حتی درمان علائم یائسگی ، تاکید اصلی بر استفاده از رژیم های غذایی و ورزش است.
شبدر قرمز
شبدر قرمز سرشار پروتئین، کلسیم، منیزیوم، مواد معدنی، ویتامین ها و ترکیبات مشابه استروژن است و به طور طبیعی حاوی هر چهارنوع ایزوفلاون های استروژن زای اصلی می باشدو به عنوان جایگزین هورمون استروژن در بدن در دوران یائسگی که این هورمون کم است رواج زیادی دارد.
شبدر قرمز حاوی فیتواستروژن (استروژن گیاهی) است که از سیستم غدد داخلی در برابر مواد شبه استروژن زیان آور خارجی محافظت می کند و سیستم هورمونی را تنظیم می کند. مصرف عصارهٔ بدون الکل ایزوفلاون های شبدر قرمز که حاوی حداقل 40 میلی گرم ایزوفلاون باشد را به صورت کپسول های گیاهی در زنان یائسه برای تنظیم هورمون های زنانه توصیه میشود.
استفاده از شبدر قرمز به شکل عصاره حاصل از تخمیر به شکل قابل توجهی موجب توقف گُرگرفتگی و سایر علائم یائسگی می شود. این عصاره به شکل از تسریع از بین رفتن استخوان ها در دوره یائسگی پیشگیری می کند . مصرف عصاره شبدر قرمز تاثیر شگرفی بر کاهش تعداد دفعات و شدت گر گرفتگی ها داشته است.
شبدر قرمز در طب سنتی نیز برای پیشگیری از نفخ معده، بی نظمی قاعدگی، فیبروم، یائسگی و نازایی کاربرد دارد . هنگام بارداری از شبدر قرمز استفاده نکنید، زیرا بر جنین اثر گذار است.
کوهوش سیاه
کوهوش سیاه اثرات بسیار مفیدی در درمان نشانگان یائسگی به خصوص گر گرفتگی دارد زیرا ایزوفلاون های موجود در کوهوش سیاه با مسدود کردن جایگاه گیرنده استروژن ، آنزیم های عامل ایجاد جسم زرد در تخمدان که علت اصلی گر گرفتگی هستند، را کاهش می دهد.مصرف این گیاه سندرم پیش از قاعدگی را نیز درمان می کند . مصرف شش ماهه این داروی گیاهی می تواند خانم ها را برابر عوارض یائسگی بیمه کند.
این داروی گیاهی به شکل های مختلف مانند قرص، کپسول و دم نوش قابل استفاده است. برای تهیه دم نوش ریشه خشک گیاه را داخل آب بریزید و بجوشانید و 20 تا 30 دقیقه روی حرارت بگذارید تا دم نوش تان آماده شود.
مصرف این داروی گیاهی برای بیماران مبتلا به مشکلات کبدی ، خانم های تحت هورمون درمانی در دوران یائسگی هستند توصیه نمی شود.
دونگ کوئی
دونگ کوئی از سالیان پیش برای درمان سلامت زنان استفاده می شود. این گیاه برای درمان بی نظمی قاعدگی ، درمان کم خونی و تقویت سیستم خونسازی بدن مفید است اما بهتر است در دوران بارداری و پریودهای طولانی مصرف نشود.
گیاه پنج انگشت
از مفید ترین گیاهانی که در درمان عوارضی مانند گر گرفتگی، احتباس مایعات و افسردگی مفید است ، گیاه پنج انگشت می باشد . با بهبود ترشحات هورمونی از میزان عوارض حین یایسگی کم می کند و علی الخصوص از گرگرفتگی می کاهد. با افزایش ترشح پروژسترون به استروژن باعث بهبود عملکرد تخمدان می گردد لذا اختلالات پریود را کاهش می دهد.
سیب زمینی شیرین وحشی
سیب زمینی شیرین وحشی یک گیاه ریشه ای خوراکی است که برای درمان نازایی، تاخیر در قاعدگی و عوارض یائسگی مفید است. ترکیبات طبیعی در سیب زمینی شیرین شبیه به استروژن و پروژسترون است. قرص و کرم ساخته شده از گونه های خاصی از سیب زمینی وحشی جایگزینی محبوب به جای هورمون درمانی برای یائسگی است.
عصاره تمشک قرمز
عصاره تمشک قرمز به «شربت حیات زنانگی» مشهور است. از عصاره برگ های این گیاه، شرابی می توان تهیه کرد که در تعادل کارکرد رحم موثر است.این گیاه در تعادل کارکرد مفاصل رحم بسیار موثر است و موجب تسهیل زایمان، کاهش خونریزی پس از زایمان و غنی سازی آغوز می شود.
جنسینگ
انواع مختلف جینسنگ ممکن است به بهبود کیفیت زندگی در دوران یائسگی کمک کند. جینسینگ کمکی به رفع علائم فیزیکی یائسگی مثل گرگرفتگی نمی کند، اما مصرف آن سبب تنظیم خواب و بهبود خلق و خوی می گردد.
بذر کتان برای تعریق شبانه
وجود انواع لیگنان ها و اسید چرب امگا3 و تخم کتان را به یکی از مهم ترین مکمل های توصیه شده در دوران یائسگی تبدیل می کند. بذر کتان یا روغن آن به دلیل داشتن ترکیباتی به نام «لیگنان» سبب تعادل هورمونی بدن در دوران یائسگی می شود و از تعریق شبانه در این دوران می کاهد. لیگنان ها مانند استروژن عمل می کنند و عوارض یائسگی را کاهش می دهند.
ریشه ی قاصدک
باتوجه به اینکه کبد نقش مهمی در تنظیم هورمون ها، به ویژه هورمون استروژن دارد و این هورمون را تولید و حذف می کند پس باید کبد را برای حفظ متابولیسم و حذف این هورمون با مصرف ریشه قاصدک، تقویت کرد. ریشه قاصدک، را به مدت 15 دقیقه با حرارت ملایم بجوشانید و میل کنید یا از تنتور آن استفاده کنید.
مخمر سنت جان
مخمر سنت جان برای درمان افسردگی و بهبود خلق و خو برای زنان در دوران یائسگی مفید است .
توت مار
این گیاه بومی امریکا و کانادا خواص ضد التهابی دارد و به صورت تنتور ، قرص، یا گیاه خشک شده برای درمان علائم همراه با یائسگی استفاده می شود.
سویای تخمیرشده
سویای تخمیرشده برای درمان گر گرفتگی دوران یائسگی مفید است . فراورده های سویای تخمیر شده مانند میسو، ناتو ، تمپه (بهترین موارد برای مصرف هستند.
روغن گل مغربی
این گیاه برای درمان گر گرفتگی استفاده می شود، هرچند هیچ مدرک علمی برای تایید آن وجود دارد. استروژن موجود در برخی از داروهای گیاهی بر روی هورمون جنسی زنان تاثیر داشته و باعث افزایش و کاهش تعدادی از هورمونها در زنان و کاهش عوارض یائسگی می شود.
البته این گیاه عوارض جانبی مانند تورم، مشکل در انعقاد خون و سیستم ایمنی بدن، تهوع و اسهالنیز دارد. افراد مبتلا به شیزوفرنی نباید از این گیاه استفاده کنند.
ریشه ی ماکارو
غده ی ماکارو شبیه به تربچه است و تنظیم کننده ی هورمون طبیعی است که برای تسکین علائم یائسگی از جمله گر گرفتگی و تعریق شبانه، نوسان خلقیات، بی خوابی، خستگی مفرط، انرژی کم، حساسیت سینه، خشکی واژنو کمبود میل جنسی مفید می باشد.
ریشه ی ماکارو به صورت پودر یا کپسول وجود دارد که شما می توانید آن را با آب، چای و دمنوش، و اسموتی ترکیب کنید یا در ماست یا بلغور جوی دو سر بریزید. ماکارو را در آغاز روز مصرف کنید زیرا مصرف آن در شب سبب بی خوابی می شود. ماکارو را به مدت یک یا دو ماه مصرف کنید و سپس یک هفته مصرف نکنید، و دوباره تکرار کنید.
دمنوش نسترن
نسترن، سرشار از ویتامین C و آنتوسیانین است که به کاهش تعریق و گرگرفتگی، موثر است . 5-7 عدد میوه نسترن را با یک لیوان آب جوش به مدت 20 دقیقه دم کرده و آن را مصرف کنید.
کرفس، کنگر، کدو، بامیه
استفاده از هر یک از گیاهان فوق و یا مصرف آن سبب کاهش گرگرفتگی در زمان یائسگی می شود.
مریم گلی
مریم گلی در کاهش گرگرفتگی موثر بوده و در زنان در شرف یائسگی که به علائمی مشابه سندروم پیش از قاعدگی مبتلا هستند، موثر است.
میوه های قرمز
میوه های قرمز رنگ مانند شاه توت، گیلاس، آلو و... مانند دمکرده گیاهان خانواده زالزالک، قره قاط، برگ درخت انگور و کاسنی و برگ چنار تعریق را کاهش می دهند.
رژیم غذایی و ورزش
رژیم طبیعی (ارگانیک) که شامل سبزیجات برگوار تیره و اسیدهای چرب مانند امگا3 می باشد در درمان عوارض یائسگی موثر است . استفاده از سبزیجات و مواد غذایی ارگانیک به علت تجمع مواد خارجی و سموم و باقیمانده علف کش ها و آفت کش های موجود در آنها باعث تجمع بسیار حائز اهمیت است.
این ملکول های سرطان زا در جایگاه های گیرندهٔ هورمون های استروژن قرار می گیرند و مشکلاتی مانند سندرم پیش از قاعدگی، ناباروری و سرطان رحم، یائسگی و سایر بیماری های زنانه ایجاد می کنند .
پس باید در نحوه سبک زندگی و خوردن غذاهای ارگانیک دقت کنید و برنامه غذایی سرشار از سبزیجات داشته باشید . روغن دانه بذرک (تخم کتان) ، سویا به عنوان تنظیم کنندهٔ استروژن شناخته می شود و از بیماری های سرطان و سایر بیماری های بدخیم پیشگیری می کند.
بیشتر بخوانید:
نسخه طب سنتی برای درمان کیست تخمدان
