چهار سال و نیم طول كشید كه میكلآنژ، نقاشی سقف نمازخانه سیستین را تمام كند. او هر روز به پشت دراز میكشید و روی گچ نمناك سقف، نقاشی میكرد و بدین ترتیب، شاهكاری بزرگ به جهانیان عرضه شد.
خیلی از ما، حتی برای نوشتن یك نامه ساده، ساعتها وقت صرف میكنیم، اما آیساك آسیموف بیشتر از صد كتاب نوشته كه برخی از آنها كاملاً علمی هستند. او گاهی در یك سال، چندین كتاب مینوشت، آن هم نه كتابهای ساده و مختصر. كسانی كه كتب آسیموف را خواندهاند با داستانهای علمی، معمایی و پلیسی آن آشنا هستند؛ داستانهایی كه ذهن خواننده را كاملاً به خود مشغول میكند.
شما در روز چند ساعت كار میكنید؟ آلبرت الیس، بنیان گذار مؤسسه مطالعات پیشرفته در زمینه روان درمانی ذهنی ـ عاطفی، از 9 صبح تا 11 شب یكسره كار میكند و تنها دو وقفه كوتاه، برای ناهار و شام در برنامه روزانه او به چشم میخورد. او تاكنون بیش از سی كتاب و 200 مقاله علمی در مورد روان درمانی و مشاوره ازدواج، نوشته است. برویم سراغ افرادی كه خیلی هم معروف نیستند.
وینفیلید اورتون فرانكلین، پیرمردی هفتاد وپنج سالهای است كه از پنجاه و هشت سال پیش تاكنون حتی سرما هم نخورده است. او هر روز هنگام سحر بیدار میشود و هفتهای پنجاه مایل میدود حتی یك بار بدون استراحت، 5000 بار، نشست و برخاست در جا، انجام داده است! وینفیلد هر وقت میخواهد كمی پیشرفت كند، فقط اندكی بیش از حد تحمل، به خودش فشار میآورد. یعنی هیچ وقت خود را خسته نمیكند چون میزان انجام این كارها را چنان به تدریج افزایش میدهد كه تقریباً نامحسوس است.
مردی در كالیفرنیا در طول یك سال در 20 مسابقه دو ماراتن شركت كرد. او انگشت، پاشنه و كف پا نداشت!
بالاترین ركورد شوت از راه دور به درون دروازه، متعلق به مردی است كه انگشتان پایش را از دست داده است!
یك شناگر المپیك، تنها 2 روز بعد از یك عمل جراحی ریه، موفق به كسب دو مدال طلا و دو مدال نقره المپیك شد!
حالا كه به افرادی اشاره داشتیم كه كارهای به ظاهر عجیبی انجام دادهاند میخواهیم به این سؤالات پاسخ دهیم:
چرا اكثر ما بسیار تواناتر از آن هستیم كه فكر میكنیم؟ چرا این تواناییها در بیشتر ما هرگز شكوفا نمیشوند؟ چرا گمان میكنیم اكثر افراد توانمند، به یكباره و به طرزی معجزهوار و بدون تلاش و كوشش، به هدف خود میرسند؟ چه كنیم تا توانمندیهای خودمان، فرزندانمان و جوانان جامعهمان بیش از پیش شكوفا شوند؟
محققان و صاحبنظرانی كه برای یافتن پاسخ این سؤالات تلاش كردهاند سرانجام به این نتیجه رسیدند كه هر چه انسان بتواند بیشتر و بیشتر خود را مهار كند، استعدادهایش شكوفاتر خواهد شد. منظور آنها از مهار كردن، داشتن انضباط و پشتكار است، این كه بتوانیم سختیها را تحمل كنیم، با دشواریهای كار روبرو شویم و فرار نكنیم، و حتی در حالت بیحوصلگی هم بتوانیم كار كنیم. ادیسون معتقد بود نبوغ عبارتست از ده درصد استعداد و نود درصد تلاش و پشتكار. مطالعه روی افراد موفق و كسانی كه به نظر خودشان به موفقیت دلخواهشان نرسیدهاند نشان داده كه تفاوت این دو دسته، در میزان مهار خود، ایجاد نظم و انضباط در خود (برای رسیدن به هدف)، پیگیری در كارها و اشتیاق و تمركز بر هدف است. به همین دلیل در این جا برخی از عوامل تأثیرگذار در مهار خویشتن را با هم مرور میكنیم.
نترسید، ریسك كنید
ترس، غالباً ما را از كار و تلاش بازمیدارد چون تا زمانی كه به دلیل ترس، حاضر به انجام و آزمایش كاری نباشیم، بدیهی است كه هرگز نتوانیم آن را انجام دهیم. وقتی از انجام كاری میترسیم معمولاً با دو باور غلط سرو كار داریم كه باید بر آنها غلبه كنیم. باور اول این است كه پرداختن به یك كار ترسناك، یك فاجعه است، و باور غلط دوم این است كه خودداری از انجام یك كار دشوار، سادهتر از روبهرو شدن با آن است! این باورهای غلط را در خود و در آستانة انجام كارها، ردیابی كنید.
پاداش
كار را كه تمام كردید، به خود پاداش دهید، نه قبل و نه در حین آن!
یعنی برای خود اهدافی تعیین كنید و تا به آنها نرسیدهاید، به خود پاداش ندهید.
كارهای بزرگ را ذره ذره انجام دهید
اهداف بزرگ خود را به هزاران هدف كوچكتر خرد كنید و هر بار یكی از آنها را دنبال كنید. چون یكی از بزرگترین موانع افراد برای ادامه یك كار این است كه از دیدن بزرگی و عظمت آن كار، از انجامش ناامید میشوند!
پلهای پشت سر خود را خراب كنید!
وقتی باید كاری را انجام دهید، پلهای پشت سرتان را خراب كنید تا نتوانید برگردید. آن وقت چارهای جز جلو رفتن نخواهید داشت! استالین این كار را در نبرد بین روسیه و آلمان انجام داد. او راستی راستی پلهای پشتسر ارتش را خراب كرد و نیروهایش مجبور شدند مقاومت كنند و برای حفظ جان خود بجنگند می دانید نتیجه چه شد ؟ روسها در این نبرد پیروز شدند.
تحمل شكست را داشته باشید
نوعی توانایی ذهنی و فكری در خود ایجاد كنید كه به وسیله آن بتوانید درد، رنج، غم و هر نوع شكست را اگر پیش آمد تحمل كنید. اگر هر بار از آنچه پیش میآید ناخشنود شویم و دست از تلاش برداریم و با هر اندك ناراحتی و دشواری، عقبنشینی كنیم، وسط راه رسیدن به هدف، درمانده و متوقف میشویم.
با آدمهای منظم و منضبط معاشرت كنید
هیچ چیز بیشتر از معاشرت با كسانی كه همیشه تسلیم لذتطلبی میشوند (و شما را وسوسه میكنند از مبارزه دست بردارید) در نابود كردن عزم شما مؤثر نیست. برعكس اگر افراد هم هدف با خودتان را كه با نظم و پشتكار باشند دور هم جمع كنید میتوانید با انرژی و حمایتی كه از هم دریافت میكنید راحتتر به هدف برسید.
اول كار، بعد تفریح
همیشه اول كارتان را تمام كنید و بعد به سراغ تفریح بروید. این شیوه، دو فایده دارد. اولاً كار به موقع انجام میشود، ثانیاً شما میتوانید بدون احساس گناه و این فكر آزار دهنده كه باید به سراغ كار ناتمام خود بروید، از تفریح لذت ببرید.