رکسانا خوشابی
عادت به بالاتر دانستن خود!
بعضی از ما تصور میکنیم بهترین، عاقلترین، داناترین، محقترین و با درایتترین مخلوق خداوند هستیم و نوعی فخر فروشی و تکبر نسبت به دیگران در وجود ما ریشه دوانده و در رفتارها و منش اجتماعیمان خود را نشان میدهد. در حالی در این جهان و بین مخلوقات خداوند، دست بالای دست بسیار است و همیشه از ما بهتر نیز وجود دارد.
بر خلاف آنچه مردم تصور میکنند ریشه بالاتر دانستن خود و فخر فروشی، در دانایی حقیقی نیست بلکه برعکس، این احساس حقارت و خود کم بینی درونی و عمیق است که موجب میشود فرد از حالت طبیعی یک انسان که تواضع و فروتنی است خارج شود و با مکانیزم دفاعی «جبران»، با فخر فروشی ظاهری بخواهد خودش را برتر از دیگران نشان دهد. بنابراین وقتی کسی را میبینید که دیگران را تحقیر میکند و به همه تفاخر میکند این احتمال را بدهید که از خود کمبینی و عدم اعتماد به نفس شدیدی رنج میکشد.
عادت بد خود متخصص انگاری!
متاسفانه برخی از ما میخواهیم از هر کاری سر در بیاوریم، و همین باعث میشود که وقت و انرژیمان از حالت متمرکز بیرون بیاید و به هدر برود. بدتر این که عادت کردهایم خودمان را در همه کارها متخصص بدانیم و گمان کنیم همه کارهایم و بخواهیم به هر کاری سر بزنیم. در نتیجه از تخصصگرایی خارج میشویم.
عادت بد بعدی این است که اکثر ما حاضر نیستیم به ندانستن خود اعتراف کنیم و بگوییم «نمیدانم، بلد نیستم، نیاز به تحقیق و مطالعه دارم». حتی وقتی از کسی آدرس میپرسیم، او حاضر نمیشود بگوید بلد نیستم بلکه گاه با دادن آدرسهای اشتباه ما را سر درگم میکند. متاسفانه این عادت بد، ما را در جهل دائمی نگه میدارد و از رشد باز میدارد و انرژیمان را نیز به هدر میدهد.
عادت زشت خرید بیش از حد
یکی دیگر از عادات بد و ناپسند که از نظر آماری، خانمها بیشتر درگیر آن هستند، عادت به خرید و مصرف بیش از حد و مارکگرایی و برند پرستی زیاد است. خارج شدن از جاده اعتدال و میانهروی در هر زمینهای زشت است. خود را اسیر مارکها و برندها کردن، واقعا اتلاف وقت و انرژی است.
منظورم این نیست که هرگز وسیله مارکدار نخرید اما افراط و زیادهروی در این کار بیمار گونه است و معمولاً افرادی که اعتماد به نفس و عزت نفس پایین دارند درگیر آن میشوند تا بلکه در پناه مارکها خود را بزرگ جلوه بدهند. بد نیست بدانید خرید کردن زیاد، و مصرفی بودن بیش از اندازه میتواند علامت بیماری وسواسیا برخی اختلالهای دیگر نظیر اضطراب و حتی افسردگی و احساس حقارت باشد. بنابراین اگر این عادت بد را دارید هر چه زودتر با کمک گرفتن از متخصص از شر آن رها شوید.
عادت همیشه حق با من است!
هر انسانی حق دارد در مسیر احقاق حق خود، تلاش کند. اما کسانی که فقط حق را به خود میدهند و همیشه برای این که نشان دهند درست میگویند، دست به توجیه خود بزنند، در واقع به عادت زشت کوبیدن دیگران و محق نشان دادن خود مبتلا هستند. اقلا با خودمان در خلوت صداقت داشته باشیم و به اشتباهات خود اعتراف کنیم و بهتر آن که برای اشتباهات خود عذر خواهی کنیم و خود را اصلاح کنیم.
شوخییا ساده انگاری در کسب عادات
خیلی از زشتیهای اطراف ما، شوخی شوخی جدی میشود. تمام سیگاریها و معتادان هیچ وقت فکر نمیکردند قرار است در مرداب یک اعتیاد گرفتار شوند. عادات بد را سرگرمی تلقی نکنیم و بدانیم ماهیت عادت طوری است که خیلی زود در وجود ما ریشه میدواند و جاگیر میشود.
عادت بد آلوده کردن محیط زیست و طبیعت
گاهی برخی از ما فراموش میکنیم که طبیعت، امانت و هدیه الهی برای همه نسلهاست. اما بعضی افراد گمان میکنند همه چیز بر اساس منافع آنها تعیین میشود! آنها در کنار دریا، میان جنگل و حتی در کوچه منتهی به خانهشان، نسبت به محیط زیست و طبیعت بیتوجهی به طبیعت و آلودگی زیست محیطی، کاملا بیتفاوتند و خودخواهانه رفتار میکنند.
ریشه این کار بیشتر در عدم حس مسوولیتپذیری نسبت به محیط اطراف و سایر انسانها است. از طرفی کسانی که در عمق وجود، خود را دوست ندارند نمیتوانند انسان و سایر موجودات زنده را هم دوست داشته باشند. گاهی هم این افراد همانها هستند که عادت دارند منافع شخصیشان را مهمتر از منافع جمعی و ملی تلقی کنند.
عادت زشت دروغ گویی
این عادت زشت، یعنی دروغ گفتن، مادر همه عادتهای غلط است. متاسفانه در جامعه ما برای کمترین و بیارزشترین چیزها از قسمهای دروغ، تعارفات دروغین و عبارات کذب استفاده میشود و گاهی دروغ و قریب به عنوان ابزار اصلی فروش و بازاریابی و... تلقی میشود. معلوم نیست چرا انسان صداقت مودبانه و جراتمندانه را رها کرده و میخواهد با دروغ دیگران را گول بزند، یا خود یا کالایی را موجه جلوه بدهد؟! این عادت زشت بر همه ارکان زندگی انسان و حتی طبق تحقیقات جدید بر سلولهای مغز انسان اثر مخرب و دائمی دارد.