زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

به قلم : دکتر علیرضا واعظ شوشتری ، متخصص پوست، مو و زیبایی

تحریریه زندگی آنلاین : یکی از اختلالات پوستی مسری به نام زرد زخم که در نوزادان و کودکان ۲ تا ۵ ساله شایع می باشد، اما با این وجود می‌تواند در هر سنی دیده شود. زرد زخم معمولاً به صورت زخم‌های قرمز روی صورت، به ویژه در اطراف بینی و دهان کودک و در دست و پا ظاهر می‌شود. سپس زخم‌ها گسترش یافته و پوسته‌های عسلی رنگ را تشکیل می‌دهند. این عفونت‌ها معمولاً به دلیل ویروس‌های مختلف ایجاد می ‌شوند که در ادامه بیشتر به برسی علت، علائم و راه های درمان زرد زخم می پردازیم.

زرد زخم چیست؟

زرد زخم که با نام علمی Impetigo شناخته می‌شود یکی از عفونت‌های رایج و مسری پوستی می باشد که بیشتر اوقات به ‌دلیل باکتریایی، به‌خصوص باکتری «استافیلوکوک اورئوس» یا «استاف»، بروز می‌کند. این زخم ها بیشتر در اطراف بینی و دهان و در دست و پا ظاهر می شود.همچنین نام ‌گیری زرد زخم به این دلیل می باشد که بعد از بروز بیماری، زخم می‌ترکد و پوسته روی آن به رنگ زرد در می‌ آید.

بیشتربخوانید:

درمان زخم های مزمن با پلاسما

انواع زرد زخم

زرد زخم غیر تاولی

این نوع زخم شایع‌ ترین شکل زرد زخم بوده که توسط باکتری استافیلوکوکوس اورئوس به وجود می‌آید. ۷۰% بیماران به این نوع عفونت مبتلا می‌شوند. معمولاً این بیماری با زخم‌های قرمز و خارش‌ دار در اطراف بینی و دهان شروع شده که شبیه دانه های پوستی هستند. زخم‌ها به ‌مرور باز می‌شوند. پوست قرمز و تحریک شده و سپس پوسته زرد مایل به قهوه‌ای ایجاد می‌شود.

زرد زخم تاولی

این نوع عفونت نیز توسط باکتری استافیلوکوکوس اورئوس ایجاد می ‌شود. معمولاً در اثر این زخم تاول‌های بزرگی بر روی پوست تشکیل می‌ شود که با مایع شفاف پر شده‌اند. تاول‌ها به‌ مرور تیره ‌تر و کدر می‌شوند. بعد از مدتی تاول باز شده و زخم زردرنگ و پوسته ‌داری در ناحیه تاول به وجود می‌آید.

اکتیما

عفونت اکتیما بسیار جدی ‌تر بوده، اما کمتر شایع می باشد. در این مرحله زرد زخم به عمق پوست نفوذ کرده و شدت گرفته است. در صورتی که در مراحل خفیف، بیماری درمان نشود، ممکن است اکتیما ایجاد شود. این نوع عفونت باعث ایجاد تاول‌های دردناک روی پوست باسن، ران، ساق پا یا مچ پا می‌شود. تاول‌ها به ‌مرور به زخم‌های چرکی با پوسته‌ای ضخیم تبدیل می‌شوند.

علت زرد زخم

زرد زخم عفونتی است که در اثر باکتری استافیلوکوک اورئوس یا استاف ایجاد می‌شود. این باکتری می‌تواند از طریق شکاف در پوست از جمله بریدگی، خراش، نیش حشرات یا بثورات وارد بدن شود و پس از ورود به پوست به رشد خود ادامه می‌دهند. این می‌تواند منجر به التهاب و عفونت در لایه‌های بالای پوست فردشود. این بیماری پوستی در کودکان ممکن است با خاراندن چیزی خارش‌دار مانند آبله مرغان یا اگزما، باعث ابتلا به زرد زخم شود زیرا وقتی کودک خود را می‌خاراند شکاف‌هایی در پوست ایجاد شده که ورود باکتری‌ها را آسان می‌کند. بزرگسالان نیز می‌توانند از طریق مشکلاتی مثل عفونت‌های خالکوبی به زرد زخم مبتلا شوند. این بیماری به ‌شدت مسری بوده و در صورت لمس وسایل شخصی فرد مبتلا، باکتری می‌تواند به ‌راحتی منتقل شود.

بیشتربخوانید:

علائم زخم های گوارشی و چگونگی تشخیص

علائم زرد زخم

زخم‌ های قرمز خارش دار روی پوست که اغلب در اطراف بینی و لب ظاهر می شود.

زرد شدن زخم‌ ها پس از ترکیدن تاول‌ ها

درد در اطراف زخم‌ ها

تاول‌های چرکی به ‌خصوص در ناحیه پوشک نوزادان

تب

تفاوت سالک با زرد زخم

بیماری سالک نوعی بیماری می باشد که از طریق انگلی به نام لیمونشیاز ایجاد می شود، این انگل در داخل بدن پشه خاکی ماده زندگی می کنند. بیماری سالک پس از نیش حشره ایجاد می‌شود. در این بیماری معمولا زخم‌های بدون درد روی پوست به وجود می‌آید. و علاوه بر ایجاد ضایعات پوستی ممکن است شخص دچار آبریزش بینی، خون دماغ و تنفس دشوار شود. اما در بیماری زرد زخم چنین علائمی وجود نداشته و عامل باکتریایی تنها باعث بروز زخم می‌شود.

تفاوت زرد زخم و تب‌ خال

تب ‌خال هم مانند زرد زخم نوعی تاول است که در اطراف دهان یا بینی ایجاد می‌شود. اما عامل ایجاد آن ها با هم متفاوت می باشد. همان‌ طور که پیش تر گفتیم زرد زخم بر اثرعوامل باکتریایی مانند استافیلوکوکوس اورئوس ایجاد می شود. اما تب‌خال توسط ویروس هرپس منتقل می ‌شود. ویروس هرپس سیمپلکس دو نوع بوده که هرکدام می‌توانند تب ‌خال معمولی و تب‌خال تناسلی را ایجاد کنند.

بهترین درمان برای زرد زخم

ازمهم‌ ترین و موثر ترین بخش درمان زرد زخم میتوان به رعایت بهداشت شخصی و تمیز بودن محیط اشاره کرد. در مراحل خفیف بیماری از پماد آنتی‌بیوتیک استفاده می‌شود. اما اگر عفونت شدید باشد یا گسترش پیدا کند، پزشک آنتی‌بیوتیک خوراکی تجویز می‌کند. احتمالا بیمار برای یک هفته یا بیشتر از آموکسی‌سیلین استفاده کرده و زخم بهبود پیدا می‌ کند.

درمان زرد زخم در کودکان

پزشک برای درمان زرد زخم در کودکان آنتی بیوتیک‌های موضعی را برای اعمال مستقیم روی پوست کودک تجویز می کند. اما در صورتی که زخم‌ها ناحیه وسیعی از پوست یا چند قسمت بدن کودک را پوشانده باشد، درمان‌ زردزخم در کودکان ممکن است شامل آنتی‌بیوتیک خوراکی نیز باشد.

توجه داشته باشید که مراقبت از پوست می‌تواند به رفع سریعتر عفونت زرد زخم در کودکان موثر باشد. اقدامات مراقبتی که می‌توانید برای خلاص شدن سریع از عفونت زرد زخم انجام دهید شامل موارد زیر است:

به نواحی آلوده پوست بدون مالش، آب گرم و صابون بزنید تا پوسته‌ها با ملایمت جدا شود.

آنتی بیوتیک تجویز شده را به شیوه‌ای که پزشکتان توصیه کرده استفاده کنید.

روی ناحیه عفونی بانداژ بگذارید. این کار به بهبودی کمک کرده و از گسترش عفونت جلوگیری می‌کند.

بیشتربخوانید:

مروری بر زخم پای دیابتی (1)

درمان زرد زخم در بزرگسالان

درمان زرد زخم نیز مانند بسیاری از بیماری‌ها به نوع و شدت بیماری بستگی دارد. زرد زخم غیرتاولی به وسیله شستشو با صابون‌های ضد باکتری و استفاده از پمادهای موضعی آنتی بیوتیکی ، به سادگی قابل درمان می باشد. وعفونت طی 2 تا 3 روز از بین می‌رود، اما در مورد بیماری زرد زخم تاولی و همچنین نوع منتشر شده آن، استفاده آنتی بیوتیک‌های خوراکی و در موارد شدید حتی تزریق توصیه می‌ شود.

تقریبا 24 ساعت بعد از شروع مصرف داروها، دیگر این بیماری مُسری نخواهد بود. بعد از حدود 3 روز هم تاول‌ها کم کم شروع به خوب شدن می‌کنند. توجه داشته باشید که برای جلوگیری از عود بیماری و جلوگیری از مقاومت باکتری به آنتی بیوتیک حتما باید دوره درمانی خود را تکمیل کنید.

همچنین پزشک برای تمیز کردن پوست و ترشحات و کم کردن تعداد باکتری‌ها (به منظور کاهش سرایت بیماری) داروهای ضدعفونی کننده موضعی مثل بتادین یا کلروهگزیدین تجویز می کند. ملحفه، حوله، لباس‌ها و سایر چیزهایی را که با زخم در تماس بوده اند جداگانه بجوشانید، بیمار را از خاراندان تاول‌ ها منع کنید و پس از بهبود زخم‌ها، ناحیه را با کرم نرم کننده مرطوب سازید.

عوارض جانبی زرد زخم

سلولیت : این عفونت بالقوه جدی بر روی بافت‌های زیر پوست شما تاثیر می‌گذارد و در نهایت می‌تواند به گره‌های لنفاوی و جریان خون شما گسترش یابد. سلولیت بدون درمان به سرعت می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد. در سلولیت پوست قرمز و ملتهب شده و احتمالا همراه با تب و درد نیزهمراه خواهد بود.

مشکلات کلیوی : یکی از انواع باکتری‌هایی که باعث زرد زخم می‌شوند نیز می‌تواند به کلیه‌ها نیز آسیب برساند.

گلومرولونفریت پس از عفونت استرپتوکوک : عفونت عروق خونی کوچک در کلیه‌ها می‌تواند برای بزرگسالان کشنده باشد. این عارضه زرد زخم بسیار نادر است. از علائم آن می توان به ادرار تیره رنگ و فشار خون بالا اشاره کرد.

باکتریمی یا سپسیس : یک عفونت باکتریایی خون که منجر به تب، تنفس احتمالا سریع، استفراغ، گیجی و سرگیجه می شود. این عفونت تهدید کننده زندگی است و مستلزم بستری شدن فوری می باشد.

تب مخملک : این عفونت باکتریایی نادر ناشی از استرپتوکوک پیوژن است. علائم آن شامل راش‌های صورتی رنگ در سراسر بدن و احتمالا حالت تهوع، استفراغ و درد است.

پسوریازیس : پلاک‌ های قرمز و پوسته دار از پوست ملتهب در تمام قسمت‌های بدن ایجاد می‌ شود. این عارضه غیر عفونی است و ممکن است در کودکان و نوجوانان پس از یک عفونت باکتریایی، به ویژه یک عفونت گلو ایجاد شود.

ایجاد زخم : از اصلی ترین عارضه های جانبی زرد زخم می توان به بروز زخم اشاره کرد.