زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

به قلم : دکتر شهرام سیدی ؛ متخصص ایمونولوژی بالینی و آلرژی

تحریریه زندگی آنلاین : امروزه آلرژی های پوستی جزو بیماری شایع در بین افراد شده است. به طوری که در اطراف خود دیده و یا شنیده ایم که افرادی با این مشکل روبرو بوده اند. یکی از این موارد درماتیت ناشی از تماس است. درماتیت تماسی می تواند به صورت تحریک، آلرژی و یا حساسیت خود را نشان دهد. این علائم برای بیماران رنج آور است و شاید متوجه نشوند به چه موادی حساسیت داشته اند. در این مبحث قصد داریم در مورد مشکل درماتیت تماسی بیشتر توضیح دهیم و از علائم و درمان آن سخن بگوییم. اگر شما نیز جزو افرادی هستید که با این مشکل روبرو بوده اید با ما همراه باشید.

درماتیت تماسی چیست؟

درماتیت یعنی التهاب پوستی و اگر در تماس با مواد شیمیایی ایجاد شود به آن درماتیت تماسی گفته می شود. این واکنش به صورت التهاب و قرمزی خود را نشان دهد که اصلا واگیردار نیست اما باعث ناراحتی بیمار می شود. این حساسیت تنها سطح پوست را درگیر می کند اما درمان آن ممکن است مدت طولانی زمان ببرد و بهبودی کامل نیز در صورتی میسر است که پوست دیگر در تماس با ماده شیمیایی آلرژی زا قرار نگیرد.

در سطح پوست هر چقدر تماس بیشتری با مواد محرک باشد درگیری پوست بیشتر می شود و سطح خارش دار به شکل سوختگی ایجاد می گردد.

بیشتربخوانید:

درمان آلرژی پاییزی با 9 روش طبیعی

علائم درماتیت تماسی

علائمی که در درماتیت تماسی مشاهده می شود متفاوت است و می تواند با خارش ، قرمزی، پوسته پوسته شدن ، التهاب ، خشکی پوست و … همراه باشد. اگر شدت حساسیت بیشتر باشد علائمی مانند تاول و یا زخم نیز دیده می شود .

درماتیت تماسی آلرژیک نیز نوعی از همین گروه درماتیت است که در مواقعی که ماده آلرژن وجود داشته باشد، ایجاد می گردد و با واکنش ایمنی و التهاب پوست همراه است. این عارضه تنها در قسمتی که با مواد آلرژن در تماس بوده درگیر می شود . این الرژی سال ها طول می کشد که باعث ایجاد حساسیت شود اما نکته مهم این است که در صورت ایجاد شدن، تا پایان عمر همراه فرد است و با کوچک ترین تماس با ماده آلرژن ، مجدد تحریک می شود.

در حالت کلی علائمی که برای درماتیت تماسی در نظر گرفته می شود عبارتند از :

خارش پوستی

قرمزی رو سطح پوست

ترک و پوسته شدن پوست

در شرایط شدید قرمزی پوست زیاد شده که مایع از آن خارج می شود .

علت ایجاد التهاب پوستی

درماتیت تماسی به دو نوع عامل ایجاد کننده این حساسیت تقسیم می شود. یک نوع درماتیت تماسی تحریکی و نوع دیگر درماتیت تماسی آلرژیک.

درماتیت تماسی تحریکی

این نوع درماتیت از شایع ترین مورد التهابات پوستی محسوب می شود که حدود 80 درصد درماتیت ها را به خود اختصاص داده است. عموما این نوع درماتیت از تماس بیش از اندازه با موادی مانند صابون، لوازم آرایشی و … ایجاد می شود که به صورت قرمزی و خشکی پوست در قسمت های مختلف مانند دست ، انگشتان و صورت مشاهده می شود.

تماس با مواد شوینده و سفید کننده ها که اسیدهای قوی دارند باعث از بین رفتن چربی و لایه محافظتی پوست می شود که درماتیت تماسی تحریکی ایجاد می کند. در این شرایط نیز پوست با خارش و التهاب ، تاول، پوسته پوسته شدن و … واکنش خود را نشان می دهد.

بیشتربخوانید:

درمان خشکی پوست با 2 لوسیون خانگی + طرز تهیه

درماتیت تماسی آلرژی

این نوع درماتیت از واکنشی نسبت به یک ماده آلرژن ایجاد می شود که باعث می شود بدن واکنش خود ایمنی نشان دهد. این مواد آلرژن می تواند انواع افت کش ها، لوازم آرایشی، افزودنی های غذایی ، مواد شیمیایی تجاری ، مواد پلاستیک و … باشد که به نوعی حساسیت ایجاد می کند.

این حساسیت و واکنش تنها در قسمتی که در تماس با ماده آلرژن است، دیده می شود. برای اینکه یک درماتیت تماسی آلرژیک ایجاد شود چند سال طول می کشد تا سیستم بدن نسبت به ماده آلرژن واکنش نشان دهد. اما در صورت ایجاد آلرژی تا پایان عمر همراه فرد خواهد بود .

درمان درماتیت تماسی

درمان هایی که برای این حساسیت ها معرفی می شود مختلف است که با توجه به شرایط و بررسی وضعیت بیمار تعیین می شود. اما برخی درمان ها غیر دارویی است مانند اینکه ماده تحریک کننده و آلرژن را تشخیص دهید و از آن دوری کنید یا تقویت سطح پوست و محاظت از پوست، در مواردی که شرایط شغلی محرک پوست دارید.

در مراحل دیگر استفاده از امولینت ها است و بهتر است بدون نگهدارنده باشند که وازلین و پارافین جزو این دسته هستند. درمان دیگر استفاده از دارو است که با تشخیص متخصص آلرژی می تواند موضعی و یا خوراکی باشد. این درمان ها بستگی به وضعیت و شدت بیماری دارد. گاهی با تجویز پماد و دوری کردن از ماده آلرژی زا بهبودی ایجاد می شود.

چگونه از حساسیت پوستی رها شویم؟

از عامل های کلیدی در مقابل درماتیت، جلوگیری از به وجود آمدن آن است. در یک درماتیت تماسی ، تحریک با ماده آلرژن ایجاد می شود و باید تشخیص داده شود که این ماده حساسیت زا چیست تا از برخورد با آن پرهیز کرد. این شناسایی و تشخیص به وسیله تست آلرژی ، روی پوست صورت می گیرد. این تشخیص باعث می شود علائم حساسیت و زمان باقی ماندن آن مشخص گردد.

پیشگیری از درماتیت تماسی

برای پیشگیری از درماتیت راه های ساده ای وجود دارد که با آن ها می توانید پوست خود را ایمن کنید و در مقابل التهابات محافظت نمایید. در ادامه برخی از این موارد ارائه می شود .

در انجام کارهای منزل و تمیز کردن ، زمانی که با سفید کننده ها و مواد شوینده در تماس هستید از دستکش های مناسب استفاده نمایید.

برای استفاده از مواد شیمیایی در دسترس خود از نوع ایمن تر آن استفاده کنید که خطر ابتلا را تا حد قابل توجهی کاهش می دهد.

افرادی که بسته به شغل خود مجبور هستند در ارتباط با این مواد شیمیایی قرار گیرند، بهتر است از لباس آستین بلند و شلوارهای بلند به همراه دستکش مناسب استفاده کنند.

از صابون های ملایم که بدون رنگ و بو هستند استفاده کنید و از حمام رفتن زیاد دوری کنید.

لباس های نخی از تحریک پوست جلوگیری می کنند.

نکته مهم در مورد درماتیت پوستی

این موضوع مهم است که بعد از بروز درماتیت تماسی و مشاهده علائم روی پوست خود از ماده ایجاد کننده دوری نمایید. در این صورت پوست شما بعد از مدتی بهبود می یابد. اما اگر همچنان پوست خود را در معرض تماس با ماده ایجاد و تحریک کننده قرار دهید، این عارضه مزمن می شود و ممکن است نسبت به درمان های بعدی مقاوم شود.

کلام آخر

درماتیت تماسی که یک التهاب پوستی است که بر اثر برخورد با ماده تحریک شونده، با عوارض مختلف خود را نشان می دهد که پیش تر به آن اشاره شد. این عوارض پوستی می تواند برای بیمار آزاد دهنده باشد و بهتر است در صورت مشاهده اولین علائم به متخصص ایمونولوژی مراجعه نمایید تا قبل از رسیدن به مرحله حاد و مزمن درمان مناسب را انجام دهید. در گام های ابتدایی و در برخی التهابات پوستی ، با درمان های خیلی ساده و کم هزینه قابل درمان است.