زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

به قلم : دکتر مجید کیهانی فرد ، فوق تخصص مغزواعصاب

تحریریه زندگی آنلاین : چرا سرم تیر میکشه؟ این سؤالی است که ممکن است برای هر کسی اتفاق افتاده و به صورت های مختلفی مثل ضربان دار بودن یا سوت کشیدن توصیف شود. از لحاظ زمانی هم ممکن است مداوم بوده یا برای چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد. برای دانستن علل مختلف تیر کشیدن سر و درمان آن ، این که آیا لازم است به دکتر مراجعه کنید و … مقاله زیر را تا انتها بخوانید.

انواع سردرد

در بدن ما گیرنده های درد وجود داشته و مواد شیمیایی مختلف ممکن است حس درد را در ناحیه های خاصی از بدن القا کنند. به علت تنوعی که در سیستم عصبی و گیرنده های آن وجود دارد انواع مختلف سر درد ها هم ایجاد می شود. به طور مثال:

• سر درد های خوشه ای
• سر درد های میگرنی
• سر درد سینوسی
• سر درد های ناشی از تومور و …

جالب است بدانید که یکی از علائمی که در تمامی موارد بالا وجود دارد عارضه ی تیر کشیدن درد در سر است. تیر کشیدن در واقع اصطلاحی برای درد عمق داری است که می تواند دارای محل مشخص یا نامشخص باشد.

بیشتربخوانید:

توصیه مهم به افرادی که مدام سردرد دارند

تیر کشیدن سر بیشتر در چه بیماری هایی اتفاق می افتد؟

     1 – سر درد میگرنی:

به علت های مختلفی ممکن است ایجاد شود( اکتسابی یا ذاتی). نشانه ی اصلی ای که در این نوع سر درد وجود دارد تیر کشیدن سر در یک طرف آن است.همچنین این سر درد ضربان دار بوده و به صورت مقطعی اتفاق می افتد، گویی بعضی اوقات یک قلب ضربان دار در سر در حال تپیدن است و تیر کشیدن سر را القا می کند.

در میگرن رگ های قیمت خاصی از مغز گشاد تر شده و همین عامل باعث رسیدن خون بیشتر و تحریک گیرنده های درد با هر ضربان می شود. پس در این موارد می توان با تسهیل یا پیشگیری از میگرن از تیر کشیدن سر هم جلوگیری کرد.

اگر در خانواده ی شما به صورت ارثی سر درد های میگرنی وجود دارد باید زودتر و با کمک پزشک برای پیشگیری از آن اقدام کنید.

همچنین معمولا بعضی محرک ها در بعضی افراد مثل خستگی، سر و صدا یا نور زیاد پروسه ی میگرن و تیر کشیدن سر را شروع می کنند که می توانید با دوری کردن از آن ها جلوی شروع این اتفاق را بگیرید.

از جمله دارو هایی که ممکن است پزشک برای جلوگیری از شروع میگرن یا تسهیل آن برایتان تجویز کند دارو های شاخصی مثل سوماتریپتان یا بتا بلاکر هایی مثل پروپرانولول جهت کاهش ضربان قلب است. چون همان‌طور که گفته شد درواقع سر درد و تیر کشیدن ضربان داری که در میگرن احساس می شود حاصل هجوم مقدار زیادی خون پر فشار به مغز می باشد.

 بهتر است اگر سردرد آزارتان می دهد و دنبال راه حل فوری برای درمان سردرد شدید هستید؛ این مقاله را بخوانید.

بیشتربخوانید:

کمبود این ویتامین‌ها باعث سردرد می‌شود

    2 – سر درد های سینوسی:

در جمجمه حفره هایی استخوانی به نام سینوس تعبیه شده است که مخاط در آن ها جریان دارد. اگر به هر دلیلی، ژنتیکی یا اکتسابی، فردی مستعد ابتلا به آن باشد این حفره ها عفونت کرده و ترشحات زیادی خواهند داشت. فشاری که این ترشحات وارد می کند می تواند باعث سر درد، سرگیجه و تیر کشیدن سر شود.

این سر درد ها معمولا هنگام خوردن باد سرد به پیشانی یا بالا کشیدن مخاط به جای خارج کردن آن، آبریزش بینی یا سرماخوردگی شدید و … ایجاد می شوند که در نتیجه ترشحات در حفرات سینوسی جمع شده و فشار ایجاد می کنند.

از آن جایی که سینوزیت نوعی التهاب ناشی از عفونت می باشد پزشک ممکن است با آنتی‌بیوتیک هایی مثل سفکسیم از آن جلوگیری کرده و یا با مسکن ها درد آن را تخفیف دهد.

در صورتی که دچار سینوزیت هستید می توانید با پوشاندن پیشانی خود در هوای سرد و خصوصا بعد از استحمام از شروع سر درد و تیر کشیدن سرتان جلوگیری کنید. البته کسانی هم هستند که به علت های مختلفی مثل پیشانی برجسته، سابقه ی خانوادگی، رشته های ورزشی خاصی مثل شنا و … بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری هستند که می توانند با گرم و خشک نگه داشتن سرشان ،خصوصا در هوای سرد و بارانی، از شروع آن جلوگیری کنند.

   3 – سر درد های خوشه ای:

این نوع سردرد به صورت ناحیه ای و خوشه خوشه در سر ایجاد می شود و اسم آن هم از همین ویژگی اش گرفته شده است. علائم این نوع سر درد ممکن است با سر درد های میگرنی هم اشتباه شود؛ اما مشخصه ی اصلی آن این است که فرد دچار خستگی فراوان روانی یا جسمی است و در نتیجه ی این فشار دچار سر درد شده است. پس با برطرف کردن خستگی و تنظیم کردن زمان خواب می توان از تیر کشیدن سر هنگام بروز این نوع سر درد جلوگیری کرد. درباره این نوع سردرد می توانید در مقاله “سردرد خوشه ای” مطالعه کنید.

   4 – سر درد های ناشی از تومور یا کیست در مغز:

سر دردی است که حتی با دارو خوردن هم بهتر نشده، توسط گیرنده های درد در مغز در نتیجه ی ایجاد فشار پردازش شده، و ممکن است محل مبهمی داشته باشد. با سی تی اسکن و ام آر آی می توان آن را تشخیص داد . در مواردی پزشک برای تشخیص مقدار آسیب مغزی از نوار مغز استفاده می کند. جهت درمان آن با دارو درمانی و جراحی اقدام می کنند تا تیر کشیدن سر هم خاتمه یابد.

5 – سکته ی مغزی:

در نتیجه ی خونریزی یا انسدادی که در عروق مغزی ایجاد شده است فشار داخل مغز بیشتر شده و درد به صورت های مختلف ایجاد می شود. این مورد باید به سرعت تشخیص داده و درمان شده تا از مشکلات ناتوان کننده ی آتی جلوگیری شود. سکته های مغزی را می توان ابتدا با علائمی که بروز می دهد و سپس با سی تی اسکن و ام آر آی تشخیص داد. درباره سکته های مغزی شدید، اینجا بخوانید.

   6 – سر درد تنشی:

محدوده ی این نوع سر درد در طیف خفیف تا متوسط می باشد، بیشتر در بزرگ‌سالان و حتی می تواند 3 تا 4 بار در روز هم اتفاق بیفتد. از علائم سر درد تنشی این است که فرد احساس می کند دو طرف سرش در حال فشار آوردن به یکدیگر هستند، درد در شانه و گردن و همچنین درد عضلانی و مفاصل هم دارد. در اغلب اوقات این سر درد از 20 دقیقه تا یک ساعت طول کشیده و از بین می رود. این نوع سردرد در حالت استرس به وجود می آید. (به مقاله استرس و اضطراب مراجعه کنید.)

   7 – سر درد های ناشی از خوردن خوراکی های سرد:

احتمالا این سر درد را هنگام خوردن بستنی تجربه کرده اید به طوری که حسی همانند فرو بردن چیز نوک تیزی در سر یا همان تیر کشیدن را ایجاد می کند. اغلب به سرعت این درد از بین می رود اما این احتمال هم هست که این درد ناشی از تومور بوده و ما اشتباها احساس کردیم که ناشی از خوردن خوراکی سرد است.

    8 –  عفونت دندان:

اعصابی که در دندان هستند به مغز نزدیک بوده و گاهی اوقات به علت عفونت، دندان دردی بروز پیدا می کند که منجر به سر درد هم می شود. پس با از بین بردن عفونت دندان می توان درد سر و تیر کشیدن آن را تسکین داد.

9 – عفونت گوش:

گاهی اوقات هم به علت نزدیک بودن اعصاب گوش به مغز، عفونت های ایجاد شده در گوش و در نتیجه التهاب اعصاب آن باعث سر درد های مبهم اما تیر کشنده می شود. این سر درد معمولا در ناحیه ی گیجگاهی بروز پیدا کرده و سرما یا حرکت کردن سر محرک های آن می باشند. با از بین بردن عفونت گوشتان می توانید به سر درد خود خاتمه دهید.

   10 – سر درد های ناشی از عوارض دارویی:

معمولا پس از 10 تا 15 روز از مصرف دارو ایجاد شده و تشخیص آن با پزشک است.

  11 – آرتریت سلول های غول پیکر:

این بیماری به علت بروز التهاب در پوشش شریان های موجود در مغز ایجاد شده و با ایجاد فشار سر درد، حتی از نوع تیر کشنده ایجاد می کند. درد خصوصا هنگام جویدن، تب کردن، کوری و حتی کاهش وزن از سایر علائم این بیماری است.

   12 – نورالژی عصب سه قلو:

باعث ایجاد درد تیز و تیر کشنده شدیدی در سمت چپ سر و فک شده و حالتی مثل شوک الکتریکی در صورت است. عصب سه قلو عصبی است که سه شاخه بوده، از گوش شروع شده و تا فک را عصب دهی می کند.

این درد عصبی بیشتر در افراد مسن و در افراد ام‌اسی که دچار التهاب اعصاب هستند بروز پیدا می کند.

به نقل از Mayoclinic برای درمان نورالژی اعصاب سه قلو پزشک شما معمولا دارو هایی تجویز می کند تا باعث کاهش یا بلوک سیگنال های دردی که به مغز فرستاده شده شود.

دارو هایی مثل دارو های ضد صرع، دارو های ضد اسپاسم و تزریق بوتاکس از این موارد هستند.

   13 – نورالژی اعصاب پس سری:

اعصاب پس سری از بالای نخاع تا سطح پوست کنترل دارند و اگر دچار التهاب یا آسیب شوند باعث ایجاد درد تیر کشنده و نورالژی در پس سر خواهند شد.‌ اغلب ممکن است با میگرن اشتباه گرفته شده و به علت ارتباط با نخاع، درد به آن هم سرایت خواهد کرد.

این درد شدید اغلب به همراه علائمی مثل فرو کردن سیخ در پشت سر یا درد در گردن یا حتی ترکیبی از هر دو، درد در پشت کاسه ی چشم، حساسیت شدید به نور و لمس و … می باشد.

   14 – سر درد همراه با  فعالیت:

این نوع سر درد با عنوان درد های ضربان دار انفجاری هم توصیف شده، هنگام فعالیت و با افزایش ضربان قلب اتفاق افتاده و می تواند با تپش قلب هم همراه باشد. حتی سر درد های ناشی از بیماری سینوسی یا خونریزی زیر عنکبوتیه هم می تواند باعث ایجاد آن شوند اما لزوما عامل ایجاد آن نیستند. ولیکن اگر در این باره نگران هستید یا سر درد ضربان دار شدیدی دارید بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

همان‌طور که دیدید تیر کشیدن سر می تواند علل مختلف و در نتیجه درمان های مختلفی هم داشته باشد. اما نکته ی بسیار مهم این است که سر درد های تیر کشنده یکی از علائم اصلی بیماری های خطرناکی مثل تومور مغزی هستند پس اگر احساس می کنید تیر کشیدن غیر عادی ای در سرتان دارید، خصوصا اگر با علائم هشدار دهنده ی دیگری همراه شده است، حتما به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.