زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

به قلم : دکتر مجید کیهانی فرد ؛ متخصص مغز و اعصاب

تحریریه زندگی آنلاین : شاید شما نیز جزء افرادی هستید که گاها و در موقعیت‌های خاص یا استرس زا دچار حالت آزار دهنده‌ای به نام وزوز گوش که -گاهی به شکل وزوز گوش ضربان دار – می‌شوید. وزوز گوش حالتی است که فرد صداهایی را می‌شنود که از داخل بدن هستند نه خارج آن؛ یعنی به‌ غیر از خود فرد اطرافیانش آن صدا را نمی‌شنوند.به طور مشخص وزوز گوش یک صدای زنگ مانند، ساییده شدن یا خش خش است که حتی می‌تواند سایکولوژیک باشد، یعنی صدایی باشد که به مسائل روانی فرد مرتبط است. البته برخی از افراد یک حالت خاص و نادر این بیماری را تجربه می‌کنند که وزوز گوش ضربانی یا ضربان دار نام دارد و یک صدای ممتد، منظم و منطبق بر نبض خودشان است.

وزوز گوش ضربانی

اگر فردی در یک یا هر دو گوش خود صدای تپش یا وزوز ممتد و منظم داشته باشد، به این حالت خاص و نادر وزوز ضربانی گفته می‌شود. در این حالت مانند وزوز گوش معمولی، فرد یک صدای ثابت، ولی ممتد و منظمِ تپش مانند را می‌شنود که دیگران آن را نمی‌شنوند.البته احتمال دارد که حین معاینه با گوشی پزشکی پزشک بتواند کمی این صدای ضربانی را حس کند. علاوه بر وزوز ضربانی به آن وزوز موزون، عروقی، یا همزمان با نبض نیز گفته می‌شود.

بیشتربخوانید:

علائم وزوز گوش ضربان دار چیست؟

در واقع علامت اصلی وزوز گوش ضربان دار شنیدن صدایی ضربانی و منظم و ممتد در گوش است که به نظر می رسد با ضربان قلب یا نبض فرد مطابقت دارد، حتی ممکن است فرد بتواند نبض خود را لمس کند و این صدا را با نبضش تطبیق بدهد.

این صدا برای بسیاری از افراد می‌تواند بلند، حواس پرت کننده، و حتی گاهی غیرقابل تحمل باشد. همچنین اگر این وزوز گوش ناشی از افزایش فشار مایع داخل مغزی است، ممکن است علائم حسی- عصبی مختلفی در فرد بروز یابد که شامل موارد زیر هستند:

سردرد

سرگیجه

مشکلات بینایی

از دست دادن شنوایی

علت های ایجاد وزوز گوش ضربانی

وزوز گوش ضربان دار زمانی اتفاق می افتد که گوش از تغییر جریان خون در عروق خونی مجاور، شامل شریان‌ها و ورید‌های گردن، قاعده جمجمه، و خود گوش، آگاه می‌شود.

دلایل اصلی این حالت عبارتند از:

افزایش عمومی جریان خون

هنگامی که خون به سرعت جریان می یابد، مانند افرادی که بطور مزمن فشار خون بالایی دارند (پس از انجام ورزش‌های شدید، حاملگی، کم خونی و پرکاری تیروئید)، به علت سرعت بالا سر و صدای بیشتری ایجاد می‌کند.

افزایش جریان خون به صورت موضعی

گاهی اوقات جریان خون فقط در یک یا یک گروه از عروق افزایش می یابد و برخلاف حالت اول افزایش جریان به صورت سیستمیک در کل بدن نیست. به طور مثال تومورهای سر و گردن پیشرفت کرده، با ایجاد حالتی به نام آنژیوژنز (رگ زایی) می‌توانند منجر به ایجاد عروق خونی غیرطبیعی شوند که حس وزوز گوش ضربان دار را در فرد بیمار ایجاد می‌کنند.

بیشتربخوانید:

وزوز گوش نشانه چیست؟

جریان خون آشفته

تصلب شرایین یا آترواسکلروزیس با ایجاد پلاک‌های چربی در قسمت داخلی عروق سبب تغییر شکل جریان خون از حالت منظم به آشفته می‌شود. این جریان آشفته با برخورد به دیواره عروق نزدیک به گوش صدایی ایجاد می کند که با نبض فرد تطابق دارد.

فشار خون بالای جمجمه

وضعیتی به نام افزایش فشار خون داخل جمجمه خوش‌خیم یا ایدیوپاتیک نیز می‌تواند باعث وزوز گوش ضربان دار و همچنین سردرد و مشکلات بینایی شود. البته علت این بیماری برای پزشکان زیاد واضح نیست، اما زنان و افراد چاق بیشتر در معرض افزایش فشار داخل جمجمه‌ای هستند.

وزوز گوش ضربان دار چگونه تشخیص داده می‌‌شود؟

برای تشخیص، پزشک با گرفتن شرح حال دقیق وزوز گوش شروع کرده و در مورد سایر بیماری‌هایی که ممکن است با این حالت مرتبط باشد از فرد سوال می‌کند. سپس فرد را معاینه کرده و به بررسی فشار خون، عروق گردنی و سلامت ظاهری گوش وی می پردازد.

پزشک از گوشی پزشکی برای گوش دادن به گردن و جمجمه فرد استفاده می‌کند و در صورتی که بتواند از طریق گوشی پزشکی صدای تپنده‌ای بشنود، به آن وزوز گوش ضربانی عینی گفته می‌شود. اما وزوز گوش ضربان داری که توسط پزشک قابل شنیدن نیست، وزوز گوش موضعی نامیده می‌شود.

در کل برای تمام افرادی که با وزوز گوش به مطب نورولوژیست ‌ها مراجعه می‌کنند، پزشک درخواست یک سری آزمایشات شنوایی و تصویر برداری می‌کند و در این مورد فرقی بین نوع ضربانی و نوع عادی وزوز گوش وجود ندارد.

شایان ذکر است که تصویر برداری از بافت خود گوش و عروق و بافت اطراف آن در سال‌های اخیر به لطف MRI پیشرفت زیادی کرده و در نتیجه کمک زیادی به تشخیص این بیماری می‌کند.

بیشتر بخوانید:

نشانه های وجود جرم در گوش

مهم‌ترین روش‌های عکس برداری در وزوز گوش

ام آر آی

سونوگرافی

سی تی اسکن

آنژیوگرافی

وزوز گوش ضربان دار چگونه درمان می شود؟

به علت اینکه این بیماری اکثرا به علت یک بیماری زمینه‌ای دیگر ایجاد می‌شود، پس درمانش با رفع علت زمینه ای است.

به طور مثال فشار خون بالا و آترواسکلروز شریانی معمولاً با ترکیبی از داروها و تغییر شیوه زندگی قابل درمان است، از جمله:

رژیم کم نمک

ورزش منظم

قطع مصرف سیگار

کاهش استرس

اگر با تغییر لایف استایل و دارو درمانی مشکل عروقی و فشارخون فرد برطرف نشد، ممکن است برای بیمار جراحی انجام شود. به طور مثال گاهی یک لوله مش منعطف که استنت نام دارد، در یک شریان مسدود شده قرار می‌گیرد تا آن را باز کرده و جریان خون را بهبود بخشد.

صدا درمانی، یک روش جدید برای درمان وزوز گوش ضربانی

اگر رگ‌های خونی فرد قابل درمان نباشد، می‌توان روش جدید صدا درمانی را امتحان کرد. این درمان شامل پخش سر و صدای پس زمینه، مانند موسیقی ملایم یا “سر و صدای سفید” است تا افکار فرد را از وزوز گوش منحرف کرده یا حساسیت مغز وی را نسبت به این صدا تغییر دهد. همچنین ممکن است از رفتار درمانی شناختی، که یک گفتگوی درمانی برای تغییر دیدگاه فرد در مورد یک مشکل، به منظور تغییر واکنش احساسی او نسبت به آن است، استفاده شود.

چگونه می‌توان از وز‌وز گوش ضربان دار پیشگیری کرد؟

به دلیل اینکه احساس وزوز گوش ضربانی اغلب به دلیل بیماری‌های زمینه ‌ای در افراد ایجاد می‌شود، پیشگیری و کنترل این بیماری‌ها نقش مهمی در پیشگیری از این حالت آزار دهنده دارند.

در اینجا چند مثال از راه‌هایی وجود دارد که با آن ها می‌توانید از این حالت پیشگیری کنید:

پیشگیری و درمان عفونت‌های گوش

دوری از استرس و اضطراب

استفاده از یک محافظ یا هدست برای گوش در موقعیت‌های اجتماعی که صدای بلندی در اطراف وجود دارد.

اصلاح لایف استایل با هدف پیشگیری از فشارخون

استراحت دادن به گوش

عدم استفاده طولانی مدت از هندزفری