تحریریه زندگی آنلاین : سکته گرمایی وضعیتی است که از گرم شدن بیش از حد بدن ناشی میشود و معمولاً در نتیجه تماس طولانی مدت یا فشار فیزیکی در دماهای بالا رخ میدهد. این جدیترین شکل آسیب گرما است که میتواند در صورتی رخ دهد که دمای بدن شما به 104 درجه فارنهایت (40 درجه سانتیگراد) برسد. این وضعیت در ماههای تابستان بسیار رایج است. سکته گرمایی نیازمند درمان اورژانسی است سکته گرمایی میتواند به سرعت به مغز، قلب، کلیهها و ماهیچه آسیب برساند آسیبهایی که درمان طولانیتر را خراب میکند، به تأخیر میافتد و خطر مشکلات جدی و یا مرگ را افزایش میدهد.
بیشتربخوانید:
علائم سکته گرمایی:
علائم و نشانههای سکته گرمایی عبارتاند از:
دمای بالا بدن:دمای هسته بدن 104 درجه فارنهایت (40 درجه سانتیگراد)و یا بالاتر، با یک دماسنج مقعد دما را بگیرید نشانه اصلی سکته گرمایی است.
تغییر حالت روانی و یا ذهنی :گیجی، آشفتگی، بیان غلط، عصبانیت، هذیان، تشنج و کما بیش از همه میتواند ناشی از گرمازدگی باشد.
تغییر در عرق :در اثر سکته گرمایی ناشی از هوای گرم، پوست احساس گرما و خشکی میکند با این حال در اثر سوختگی ناشی از ورزش شدید، پوست ممکن است خشک و یا کمی مرطوب باشد.
تهوع و استفراغ :ممکن است حالت تهوع و یا استفراغ داشته باشید.
پوست قرمز :پوست شما ممکن است قرمز شود چون درجه حرارت بدن افزایش مییابد.
تنفس سریع :تنفس ممکن است سریع و سطحی شود.
ضربان قلب :ممکن است ضربان قلب شما به میزان قابل توجهی افزایش پیدا کند، زیرا فشار گرما باعث فشار فوقالعاده بر روی قلب شما برای کمک به خنک کردن بدن میشود.
سردرد :ممکن است سردرد شدیدی بگیرید.
بیشتربخوانید:
احساس کردن این درد در بدن را جدی بگیرید
علائم مهم سکته قلبی را بشناسید
سکته گرمایی چه نشانههایی دارد؟
اگر فکر میکنید ممکن است فرد گرمازده شده باشد به دنبال کمک فوری پزشکی باشید تماس با 115یا شماره خدمات اورژانس محلیتان داشته باشید زیرا سکته گرمایی در اثر گرمازدگی شدید رخ میدهد. اقدام فوری برای خنک کردن فرد گرمازده در هنگام انتظار برای درمان اورژانسی در نظر بگیرید.
فرد را به سایه و یا در داخل خانه ببرید.
لباسهای اضافی او را درآورید.
این فرد را با هر وسیله ممکن در دسترس خنککنید او را در یک وان خنک از آب و یا یک حمام با دوش سرد قرار دهید و یا بستههای یخ و یا کمپرس یخ سرد و مرطوب روی سر فرد، گردن، زیر بغل و کشاله ران قرار دهید.
علل سکته گرمایی:
سکته گرمایی میتواند در نتیجه مواردی رخ دهد که در ادامه گفتهایم :
قرار گرفتن در یک محیط داغ :
یک نوع از گرمازدگی به نام گرمازدگی (کلاسیک)که قرار گرفتن در یک محیط داغ منجر به افزایش دمای بدن میشود. این نوع گرمازدگی معمولاً بعد از قرار گرفتن در معرض هوای گرم، مرطوب به ویژه برای دورههای طولانی مدت رخ میدهد این بیماری اغلب در بزرگسالان مسنتر و افراد با بیماریهای مزمن رخ میدهد.
بیشتربخوانید:
فعالیت شدید :
گرمازدگی ناشی از افزایش دمای بدن است که با فعالیت فیزیکی شدید در هوای گرم به وجود میآید. هر کسی که در هوای گرم کار میکند یا ورزش میکند میتواند ناشی از گرمازدگی باشد، اما به احتمال زیاد در صورتی رخ میدهد که به دماهای بالا عادت نداشته باشید.
در هر دو نوع گرمازدگی، وضعیت شما میتواند به صورت زیر باشد:
پوشیدن لباسهای اضافی که مانع از تبخیر شدن و خنک شدن بدن میشود
خشکی بدن با ننوشیدن آب کافی برای پر کردن مایعات از دست رفته از طریق عرق کردن
عوامل خطر و افرادی که در معرض سکته گرمایی هستند
هر کسی میتواند ریسک سکته گرمایی را با چندین عامل بالا ببرد که شامل:
سن :
توانایی شما برای مقابله با گرمای شدید بستگی به قدرت سیستم عصبی مرکزی شما دارد. در جوانی، سیستم عصبی مرکزی کاملاً رشد نکرده است و در بزرگسالان بالای 65 سال، سیستم عصبی مرکزی وخیمتر میشود که باعث میشود بدن کمتر قادر به مقابله با تغییرات دمای بدن شود. هر دو گروه سنی معمولاً به سختی مرطوب باقی میمانند و این کار ریسک را نیز افزایش میدهد.
فعالیت شدید در هوای گرم :
آموزش نظامی و مشارکت در ورزش، مانند مسابقات فوتبال و یا دویدن در مسافت دور در شرایط آبوهوای گرم از جمله موقعیتهایی هستند که میتواند منجر به سکته گرمایی شود.
بیشتربخوانید:
احساس کردن این درد در بدن را جدی بگیرید
قرار گرفتن ناگهانی در معرض هوای داغ :
ممکن است بیشتر در معرض بیماریهای مرتبط با گرما قرار بگیرید اگر در معرض یک افزایش ناگهانی درجه حرارت قرار داشته باشید، از این قبیل در طول یک موج گرمای تابستان و یا سفر به جو گرمتر. حداقل چند روز فعالیت خود را محدود کنید تا به خودتان اجازه دهید با این آب و هوا عادت کنید.
نبود تهویه مطبوع :
پنکه ممکن است باعث شود احساس بهتری داشته باشید، اما در طول آبوهوای گرم، تهویه هوا مؤثرترین راه برای خنک کردن و پایین بودن رطوبت است.
داروهای خاص :
برخی داروها بر توانایی بدن برای مرطوب ماندن و واکنش به گرما تأثیر میگذارند. مخصوصاً در هوای گرم مراقب باشید اگر داروهایی را مصرف کنید که رگهای خونی شما را محدود میکنند ، فشار خون خود را با مسدود کردن آدرنالین ، یا کاهش علائم روانی (داروهای ضد افسردگی یا داروهای ضد روانپریشی)کاهش دهید.
اختلال کم توجهی و بیش فعالی و محرکهای غیرقانونی مانند آمفتامینها و کوکائین نیز شما را نسبت به گرمازدگی حساس میکنند.
بیماری خاص :
برخی بیماریهای مزمن، مانند بیماریهای قلبی یا ریوی، ممکن است خطر گرمازدگی را افزایش دهند بنابراین میتواند چاق و بیحرکت باشند و سابقه گرمازدگی قبلی داشته باشند.
عوارض سکته گرمایی :
سکته گرمایی میتواند منجر به مشکلات متعددی شود که بستگی به این دارد که درجه حرارت بدن چقدر بالا است. مشکلات شدید عبارتاند از:
آسیب اندام ضروری :بدون واکنش سریع به دمای بدن، سکته گرمایی میتواند باعث شود که مغز و یا دیگر اندامهای حیاتی تورم یابد و ممکن است منجر به آسیب دائمی شود.
مرگ. بدون واکنش سریع و کافی، سکته گرمایی میتواند مهلک باشد.
پیشگیری از سکته گرمایی:
سکته گرمایی قابل پیشبینی و قابل پیشگیری است. این گامها را بردارید تا از گرمازدگی ناشی از هوای گرم جلوگیری کنید:
لباسهای سبک و نخی بپوشید : پوشیدن لباسهای اضافی و یا لباس تنگ باعث میشود که بدن به درستی خنک نشود.
از آفتاب سوختگی محافظت کنید: آفتاب سوختگی بر توانایی بدن برای خنک کردن تأثیر میگذارد، بنابراین با یک کلاه لبه پهن و عینک آفتابی از خودتان محافظت کنید و از کرم ضد آفتاب با SPF حداقل 15 استفاده کنید. از کرم ضد آفتاب مکرر استفاده کنید، و هر دو ساعت یک بار، یا بیشتر در صورتی که شنا میکنید و یا عرق میکنید، از آن استفاده کنید.
مقدار زیادی مایعات بنوشید: مرطوب ماندن به بدن کمک میکند تا بدن عرق کند و دمای بدن معمولی را حفظ کند.
نسبت به خوردن داروهای خاص احتیاط بیشتری کنید: اگر داروهایی میخورید که بر توانایی بدن برای مرطوب ماندن و پراکندگی گرما تأثیر میگذارند، مراقب مشکلات مربوط به گرما باشید.
هرگز کسی را در یک اتومبیل پارک شده رها نکنید : این یکی دیگر از دلایل شایع مرگ ناشی از گرمازدگی در کودکان است. وقتی زیر نور خورشید پارک میکنید، درجه حرارت اتومبیل شما میتواند در عرض 10 دقیقه 20 درجه فارنهایت (بیش از 6.7 درجه سانتیگراد) افزایش یابد . ایمن نیست که فردی را در یک اتومبیل پارک شده در هوای گرم رها کنید، حتی اگر پنجرهها باز یا خودرو در سایه باشد.
بیخیال فعالیت در گرمترین ساعات روز شوید :اگر نمیتوانید از فعالیت شدید در هوای گرم اجتناب کنید، مایعات را بنوشید و به طور مرتب در یک نقطه خنک استراحت کنید. سعی کنید ورزش و یا نیروی کار فیزیکی را برای بخشهای خنکتر روز مانند صبح زود یا عصر برنامهریزی کنید.
زود عادت کنید :زمان را برای کار کردن یا ورزش کردن در گرما محدود کنید تا زمانی که به آن عادت کنید افرادی که به هوای گرم عادت ندارند، به ویژه در معرض بیماریهای مرتبط با گرما قرار دارند میتواند چندین هفته طول بکشد تا بدنتان خود را با آبوهوای گرم تطبیق دهد.
اگر در خطر هستید مراقب باشید:اگر دارو مصرف میکنید و یا شرایطی دارید که خطر مشکلات مربوط به گرما را افزایش دهد، از گرما جلوگیری کنید و اگر علائم بیش از حد را دیدید سریعاً عمل کنید اگر در یک رویداد ورزشی شدید و یا فعالیت در هوای گرم شرکت میکنید، مطمئن شوید که در صورت بروز وضعیت اورژانسی، خدمات پزشکی در دسترس شما قرار دارد.
رژیم غذایی سالمی را انتخاب کنید :در تابستان به دلیل هوای گرم رژیم غذایی سالم و خنک را انتخاب کنید مثلاً ماست و سبزیهایی که ویتامین ث بالایی دارند گزینههای خوبی هستند و از غذاهای سنگین اجتناب کنید به جای آن وعدههای غذایی را 3 یا 4 بار در روز بخورید و چنانچه نمناک توصیه کرده از غذاهای داغ و تند و همچنین غذاهای چرب و سرخ شده اجتناب کنید.
تشخیص سکته گرمایی:
این معمولاً برای پزشکان واضح است اگر دچار سکته گرمایی شده باشید، اما تستهای آزمایشگاهی میتوانند تشخیص را تائید کنند، عوامل دیگری را برای نشانههای شما بیان کرده و آسیب اندام را ارزیابی کنند. این تستها شامل موارد زیر هستند:
با استفاده از دماسنج مقعدی میتوان دمای بدن را بررسی کرد :دمای مقعد آخرین روش برای تعیین دمای هسته بدن است و دقیقتر از دمای دهان یا پیشانی است.
آزمایش خون برای بررسی میزان سدیم و یا پتاسیم و محتوی گازها در خون است تا ببینید آیا آسیبی به سیستم عصبی مرکزی شما وارد شده است یا نه.
تست ادرار برای چک کردن رنگ ادرار به این دلیل تیرهتر است که شرایط مربوط به گرمازدگی را دارید و عملکرد کلیه را چک کنید که میتواند ناشی از سکته گرمایی باشد.
تستهای عملکرد ماهیچه برای بررسی آسیبهای جدی به بافت ماهیچه (rhabdomyolysis).
ایکس ری و دیگر تستهای تصویری برای کنترل آسیب به اندامهای داخلی
درمان سکته گرمایی:
مراکز درمانی سکته مغزی برای خنک کردن بدن شما به یک دمای عادی برای جلوگیری و یا کاهش آسیب به مغز و اندامهای حیاتی بدن شما کمک میکنند. برای انجام این کار، ممکن است پزشک این مراحل را انجام دهد
فرد را در آب سرد فرو ببرید:ثابت شده است که یک حمام آب سرد و یا یخ مؤثرترین راه برای کاهش سریع دمای بدن است. هرچه سریعتر آب سرد دریافت کنید، خطر مرگ و آسیب اندام کمتر میشود.
از تکنیکهای خنک کننده تبخیر استفاده کنید:اگر غوطهوری آب سرد در دسترس نباشد، کارکنان مراقبتهای بهداشتی ممکن است سعی کنند درجه حرارت بدن خود را با روش تبخیر کاهش دهند. هوای سرد بر روی بدن مرطوب است در حالی که هوای گرم بر روی بدن شما باد میزند و باعث تبخیر و خنک شدن پوست میشود.
خود را با ملحفههای یخی و سرد بسته بندی کنید:یک روش دیگر این است که فرد را در یک ملحفه خنک بپوشانید و بستههای یخ را به کشاله ران، گردن، زیر بغل اعمال کنید تا دمای بدن را کاهش دهید.
داروهایی تجویز شود تا جلوی لرزش را بگیرند:اگر درمان برای کاهش دمای بدن باعث لرزش بدن میشود، ممکن است پزشک شما بنزودیازپان بدهد لرزش دمای بدن را افزایش میدهد و درمان را کمتر مؤثر میکند.
توصیهها و اقدامات احتیاطی برای سکته گرمایی:
همیشه هنگام بیرون رفتن از منزل سر خود را با یک روسری، کلاه یا یک چتر بپوشانید.
مقدار زیادی آب را به خصوص در طول ماههای تابستان بنوشید آب بدن شما را مرطوب نگه خواهد داشت و دمای آن خنک خواهد شد یک بطری آب با خود بردارید!
لیموناد یا دوغ بنوشید تا گرمای اضافی بدن را دور نگه دارید.
لباسهای گشاد را در شرایط آبوهوای مرطوب بپوشید.
با لباسهای روشن در تابستان داغ، سعی کنید گرمای کمتری را جذب کنید.
هر روز 6 تا 8 ساعت خواب داشته و یک رژیم متعادل و سالم بخورید. این کار تضمین میکند که بدن شما به خوبی استراحت کرده و مقدار مناسبی از ویتامین، مواد معدنی و پروتئینها برای عملکرد سالم دارد.
مقایسه گرمازدگی و سکته گرمایی :
در پاسخ به سؤال شما کاربران از بخش سلامت نمناک باید بگوییم که علائم هشدار سکته گرمایی که در ابتدای این مقاله ذکر شد، مانند حالت تهوع، ضعف، گیجی و گرفتگی عضلات، همه نشانههای گرمازدگی هم هستند وقتی این علائم مراقبت و درمان نشود، منجر به سکته گرمایی خواهد شد.
اثر طولانی مدت سکته گرمایی چگونه است؟
تشنج
کما
نارسایی شکم
سقط جنین در زنان باردار
تغییرات دراز مدت در ویژگیهای شخصیتی فرد
نارسایی قلبی
مرگ
غذاهایی که باید برای جلوگیری از سکته گرمایی از خوردن آن اجتناب کنید:
غذای سرخ شده
ادویههایی که دمای بدن را بالا میبرد مثل فلفل، سیر، میخک، دارچین، پاپریکا و زنجبیل
سبزیها که برای بدن مثل ، تربچه و سبزی خردل گرم هستند
گوشتهای بدون چربی
کافئین موجود در چای، قهوه و شکلات
چه چیزی برای سکته گرمایی بد است؟
زمان بهبود فردی که مبتلا به سکته گرمایی شده چگونه است؟
از زمانی که به بیمارستان مراجعه میکنید، 1 تا 2 روز طول میکشد تا بهبود حاصل شود. بهبود کامل میتواند بسته به اینکه علائم چقدر شدید بوده و چگونگی سرعت درمان متفاوت است.