گفتگو : رضاحسینمرد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی – خبرنگار
تحریریه زندگی آنلاین : از دکتر حسن جمشیدیان کتاب شعر با عنوان « مشق زندگی» حاوی شعر نو و غزل با مقدمه‌ای از مجید انتظامی و نوازندگی سروش انتظامی، تألیف و منتشرشده است. ایشان علاوه بر طبابت و شاعری، صدای دل‌نشینی دارد به همین خاطر گاهی نیز «سه‌تار» می‌نوازد و آواز می‌خواند؛ و بخشی از کتاب شعر خود را با صدای خود و موسیقی متن سروش انتظامی منتشر کرده است.
مقدمه و بیوگرافی:
حسن جمشیدیان، متولد سال 1336 شاهین‌دژ استان آذربایجان غربی در خانواده‌ای فرهنگی است.
مرحوم پدر ایشان در مقاطع مختلفی حسابدار و رئیس آموزش‌وپرورش و مادر ایشان نیز مدیر دبستان و عمو و دو خواهر ایشان نیز مدیر دبیرستان بودند.
تمام برادران و خواهران ایشان به‌جز یکی از برادران وی که در رشته رادیولوژی تحصیل‌کرده و در بیمارستان شریعتی مشغول فعالیت است، همگی در آموزش‌وپرورش خدمت کرده‌اند.
وی چون اغلب به همراه مادر خود به مدرسه می‌رفت و در کلاس‌های مختلف دانش‌آموزان حضور پیدا می‌کرد در سال 1353 یعنی خیلی زودتر از هم سن و سال‌های خود موفق به اخذ مدرک دیپلم شد.
خانم معیری، معلم ایشان یکی از کسانی بود که پی به استعداد و اشتیاق وی برد و شرایط را برای ارتقاء تحصیلی و گذراندن جهشی سال‌های تحصیل فراهم ساخت؛ در سن پنج‌سالگی کلاس اول دبستان بود و در سن شانزده‌سالگی دیپلم متوسطه را اخذ کرد. پس از موفقیت در آزمون اعزام به خارج از کشور و گذراندن یک دوره مقدماتی، سال 1353 برابر با 1974 میلادی به آمریکا عزیمت کرد و دانشجوی مونت گومری کالج و دانشگاه مریلند شد. دوره مقدماتی قبل از ورود به رشته پزشکی را پس از گذراندن دروس "پریمدیسین" طی چند سال با موفقیت پشت سر گذاشت.
بدین ترتیب با معادل‌سازی و انتقال دروس گذرانده خود در سال 1356 از آمریکا به وطن بازگشت و درنهایت به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران منتقل شد. آن سال‌ها مصادف با انقلاب ایران و انقلاب فرهنگی بود؛ دکتر حسن جمشیدیان سرانجام سال 1364 دانش‌آموخته پزشکی رشته عمومی از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی(دانشگاه ملی) شد.
دوران سربازی را طی مدت دو سال و نیم گذراند و طرح خدمت خارج از مرکز خود را نیز به همین ترتیب پشت سر گذاشت و درنهایت سال 1369 پس از موفقیت در آزمون دستیاری تخصص(رزیدنتی) وارد رشته اورولوژی یا همان جراحی کلیه و مجاری ادراری در دانشگاه علوم پزشکی تهران به‌عنوان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مرکز درمانی کشور شد.
وی در سال 1373 دانش‌آموخته تخصص اورولوژی شد و چون نمرات تحصیلی سطح بالایی داشت بلافاصله به‌عنوان عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران پذیرفته شد. دکتر جمشیدیان به مدت یک سال طرح خدمت بعد از دوران تخصص خود را در اردبیل گذراند. در همین زمان بود که به‌عنوان رئیس بیمارستان علوی وابسته به دانشگاه اردبیل نیز مشغول خدمت شد؛ بدین ترتیب هم رئیس بیمارستان و هم جراح کلیه و مجاری ادرار شهر اردبیل بود.
از مهرماه 1374 به‌عنوان عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران به بیمارستان امام خمینی تهران بازگشت و حدود بیست‌وهفت سال به‌عنوان عضو هیئت‌علمی و درمجموع سی‌ودو سال(دوران رزیدنتی و خدمت سربازی) مشغول خدمت در این راستا بود. وی حدود دو سال پیش بازنشسته شد و اکنون در مطب شخصی و بیمارستان خصوصی طبابت می‌کند. وی در طول دوران رزیدنتی دانشگاه تهران موفق شد تا در مقطع فلوشیپ رشته اوروانکولوژی(سرطان‌های دستگاه ادراری و تناسلی) دانشگاه کالیفرنیا پذیرش تحصیلی بگیرد و در شهر ساکرامنتو این دوره را با موفقیت بگذراند.
او معتقد است که تحصیل در این رشته و گذراندن دوره فلوشیپی سرطان‌های دستگاه ادراری و کلیه در روحیه شغلی و سرنوشت حرفه‌ای وی خیلی نقش فراوانی داشته است به همین واسطه از زنده‌یاد دکتر جبل عاملی و زنده‌یاد دکتر باستان حق، خیلی سپاسگزار است که شرایط این بورس تحصیلی را برای ایشان فراهم کردند.
دکتر جمشیدیان طی سال‌های فعالیت خود رئیس هیئت بیمارستان میلاد تهران و مشاور درمان مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی کشور نیز بود؛ همچنین سمت مؤسس و عضو هیئت‌مدیره و ریاست بیمارستان فرمانیه تهران را نیز در کارنامه اجرایی خود دارد.
وی علت گرایش به رشته پزشکی را علاقه خود به طبابت و تمایل قلبی برای کمک به درمان آلام بیماران و نسخه نوشتن از همان کودکی می‌داند. او می‌گوید: وقتی دانش‌آموز بودم به یک سریال تلویزیونی به نام "روزهای زندگی" علاقه شدیدی پیدا کردم. این سریال داستان زندگی یک جراح اعصاب و خانواده او بود که نقش اثرگذاری برایم داشت تا من نیز به جراحی علاقه‌مند شوم.
او می‌گوید: من همیشه مدیون تمام معلمان و استادان خودم هستم. مدیون کسانی هستم که در شهرها و روستاهای کوچک آن‌چنان آموزش می‌دهند که موجب پیشرفت و دانش‌آموزان خود در سطوح بالاتر خواهند شد. مدیون پدرم، مادرم و خواهرم هستم چون آنان مشوق‌های خوبی برای من بودند و در تحصیل کمک‌رسان و راهنمای خوبی بودند. با حقوق معلمی و کارمندی به من کمک کردند تا تحصیلاتم را در آمریکا شروع کنم و به ایران بازگردم.
با این مقدمه به گفتگو با این استاد پیشکسوت دانشگاه نشسته‌ایم.
بیشتربخوانید:
چهار ماده غذایی مفید برای پیشگیری از سرطان روده بزرگ
آقای دکتر لطفاً از مهم‌ترین افتخارات خود طی سال‌های فعالیتتان برایمان بیشتر بگویید.
افتخار من این است که پزشک شدم. افتخار من این است که جراح شدم . افتخار دیگرم اینکه توانستم در یکی از بزرگ‌ترین بیمارستان‌های دانشگاهی(دولتی) و بزرگ کشور در تهران مشغول خدمت به بیماران شوم. مرکز ما مرجع است و دانشجویان خوبی برای آموزش نزد ما می‌آیند. خوشحالم که تا جای ممکن از دانش و علم خودم به این عزیزان حداکثر آموزش را انتقال دادم.
طی این سال‌های خدمت من در دو زمینه اصلی بیشتر کار می‌کردم. یکی پیوند کلیه بود که در خدمت مرحوم استاد جبل عاملی بودم و استاد محسن آیتی که هم دوست و هم استاد من است . کارهای مهم و بزرگی از ایشان آموختیم، البته بعدها باهم همکار شدیم و سال‌ها پیوند کلیه در بیمارستان امام خمینی تهران انجام دادیم. در دانشگاه دوستان و همکاران خوبی مثل دکتر نوروزی و دکتر طاهری داشتیم که بعدها دکتر مؤمنی و دکتر امینی، دکتر اینانلو نیز به این دوستان افزوده شدند.
غیر از پیوند کلیه که به‌اتفاق دکتر آیتی و دکتر طاهری هر سه به‌عنوان یک گروه همکار و مشغول پیوند کلیه بودیم و عمده پیوندها را انجام میدادیم، درزمینهٔ اوروانکولوژی نیز فعالیت می‌کردیم. همچنین من و آقایان دکتر آیتی، دکتر نوروزی و بنیان‌گذار این رشته زنده‌یاد دکتر جبل عاملی نیز درزمینهٔ سرطان‌های کلیه و مجاری ادراری و تناسلی فعالیت می‌کردیم. ما یک هسته علمی و پژوهشی به نام مرکز تحقیقات اوروانکولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران را ایجاد کردیم. اکنون این مرکز به ریاست آقای دکتر محمدرضا نوروزی به‌عنوان یکی از مراکز مهم علمی و پژوهشی کشور محسوب می‌شود. طی حدود دوازده سال تأسیس این مرکز به‌طور ماهانه جلسات مهم علمی داریم و هرسال نیز کنگره‌ای چندروزه در تهران برگزار می‌کنیم که به ارتقاء دانش سرطان‌شناسی در رشته اورولوژی خیلی کمک می‌کند. جمع‌آوری آمار و اطلاعات و کارهای تحقیقاتی پیرامون سزطان های دستگاه ادراری و تناسلی در این مرکز انجام می‌شود. به مدد وجود این مرکز تحقیقات که حاصل تلاش‌های اولیه و بنیان‌گذاری مرحوم دکتر پرویز جبل عاملی بود، اکنون همکاران به تعلیم و آموزش دانش‌آموختگان رشته اورولوژی (کلیه و مجاری ادرار) در حیطه سرطان‌های دستگاه ادراری تناسلی مشغول هستند.
این‌یک دوره حدود دوساله است که سالانه دو تا چهار نفر در این رشته دانش‌آموخته می‌شوند و در مراکز درمانی سراسر کشور مشغول خدمت خواهند شد. اکنون می‌توان گفت که تقریباً در تمام شهرهای ایران حداقل تعداد یکی دو نفر اوروانکولوژیست داریم که کارهای درمانی فوق تخصصی سرطان‌شناسی انجام می‌دهند و هدف تشخیص و درمان به‌موقع سرطان‌های ناحیه تناسلی بدن است.
البته باید از دکتر محمدرضا نوروزی و دکتر محسن آیتی که در ایجاد این شرایط، گردآوری این افراد و هدایت این گروه خیلی فعالیت کردند و نقش مهمی داشته‌اند بسیار یاد کنیم.
درباره خانواده هم بفرمایید که چقدر با شما همراهی کردند و آیا در رشته پزشکی مشغول هستند و راه شمارا ادامه می‌دهند؟
از همسرم سپاسگزارم که با فداکاری و ازخودگذشتگی پیوسته در کنار من بود و شرایطی را فراهم ساخت تا هم در دوران تخصص با حقوق خیلی کم و کار فراوان و هم در دوران طبابت با خیالی آسوده به خدمت مشغول شوم. ما دو فرزند دختر با سه نوه داریم؛ همسرم همه زحمات دخترانم را متقبل شد و از این بابت مدیون ایشان هستم. همسرم لیسانس زبان اسپانیولی دارد و زمان ازدواجمان مشغول کار بود ولی به خاطر مشغله تحصیلی و شغلی من و همچنین تولد فرزندانمان، همان ابتدای زندگی شغل خود را رها کرد و خانه‌دار شد؛ دخترانم در عرصه هنر تحصیل کردند چراکه شرایط تحصیل در پزشکی و مشکلات پیرامون آن را از نزدیک احساس کرده بودند. دختر بزرگم لیسانس هنر از دانشگاه تهران و دختر کوچک‌ترم لیسانس هنر از دانشگاه هنر تهران و فوق‌لیسانس معماری از کانادا دارد. حاصل ازدواج و زندگی دخترانم نوه‌های من، درمجموع دو دختر و یک پسر هستند.
بیشتربخوانید:
نسخه تغذیه برای پیشگیری و کنترل سرطان پوست
باوجود بازنشستگی هنوز هم ارتباط با دوستان قدیمی دانشگاهی دارید؟
من و تعدادی از دوستان ورودی سال 1356 که در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی هم‌دانشگاهی بودیم، هرسال دورهمی داریم و همدیگر را ملاقات می‌کنیم. تعدادی به‌عنوان پزشک عمومی و تعدادی متخصص در رشته‌های مختلف هستند. جمعی بازنشسته شدند، تعدادی به رحمت خدا رفتند ولی گروهی از هم‌کلاسی‌ها که در خارج از کشور هستند را پیدا کردیم و با آنان در ارتباط هستیم. هرچند وقت یک‌بار مرور خاطرات و دورهمی در برنامه‌های ما برقرار است.
سرطان‌های کلیه و مجاری ادراری، تناسلی چقدر در جوامع مختلف شایع و از اهمیت برخوردار است؟ وضعیت ایران چگونه است؟
شایع‌ترین سرطان در دنیا، سرطان پروستات است که عدد بالایی از ابتلا را به خود اختصاص می‌دهد. نکته مهم اینکه سیاه‌پوستان در دنیا درصد بالاتری از ابتلا نسبت به سایرین را دارند. نکته مهم اینکه سرطان در سیاه‌پوستان آفریقایی موسوم به نگرو، نسبت به سیاه‌پوستان آمریکا کمتر است. شیوع این بیماری در مردم کشورهای آسیای دور مانند ژاپن و کره جنوبی کمتر است؛ گفته می‌شود شاید به علت مصرف مواد غذایی سالم‌تر مانند سبزی‌ها و غذاهای دریایی، گوشت کمتر یا عوامل وراثتی باشد. ولی درمجموع نقش وراثت اهمیت بسیار بالایی دارد. از سوی دیگر گفته می‌شود که مصرف مواد دخانی و سیگار نیز تأثیر دارد همچنین فست فودها و غذاهای چرب نیز شاید نقش داشته باشد.
ایران ازنظر آماری دراین‌بین قرار دارد؛ یعنی نه مثل کشورهای غربی آمار بالایی از ابتلا به سرطان پروستات را دارد و نه مانند کشورهای خاور دور آمار پایین‌تری دارد. اصولاً سرطان پروستات یک بیماری شایع است. اگر در کشور آمریکا تعداد صد نفر از افراد بالای هشتاد سال که به هر علتی فوت کرده‌اند را اتوپسی کرده و موردمطالعه قرار دهیم، حدود هفتادتا هشتاد درصد این افراد سرطان پروستات در طول عمر خود داشته‌اند که شاید هم تشخیص داده نشده است. در موارد سنین بالای هفتادسال برای اقدامات غربالگری و تشخیصی یا اقدامات مداخله‌ای مانند جراحی ضرورتی جدی دیده نمی‌شود.
تومورهای پروستات چند نوع هست و چقدر ریسک خطر مرگ‌ومیر پس از ابتلا وجود دارد؟
در مورد تومورهای پروستات باید گفت که این نوع تومورها یا اینکه "لوکالایزه" و محدود به پروستات هستند، یا اینکه "لوکالی ادونس" یعنی از پروستات کمی بیرون زده هستند یا اینکه "متاستاتیک" است و به ارگان‌های دورتر، استخوان یا ریه دست‌اندازی پیداکرده است.
در مواردی که تومور محدود به پروستات است درصورتی‌که سن بیمار خوب باشد و تحمل جراحی متوسط را داشته باشد، حتماً پروستات را به‌طور کامل برمی‌داریم؛ اغلب بیماران با موفقیت درمان می‌شوند. البته برخی بیماران تمایل به جراحی ندارند یا سنین بالایی دارند و یا به دلایلی از جراحی منع می‌شوند که به همین خاطر آنان را رادیوتراپی کرده و یا از اشعه‌های درون پروستاتی که از بیرون بدن تابیده می‌شود استفاده می‌کنیم.
در تومورهای "لوکالی ادونس" یا مواردی که تومور از حدود پروستات بزرگ‌تر است، این اواخر خط اول درمان رادیوتراپی بود و در بعضی مراکز اولویت با جراحی است و رادیوتراپی نیز در برنامه درمان قرار می‌گرفت. گاهی در برخی مراکز درمانی اولویت با رادیوتراپی و سپس جراحی است. در برخی موارد درمان فقط به رادیوتراپی ختم می‌شود و افراد به این تکنیک درمانی نیز پاسخ خوبی می‌دهند.
در بیمارانی که دچار پروستات متاستاتیک هستند و سرطان پروستات آنان به نواحی دیگر ریشه دوانیده است، درمان‌ها به‌صورت سیستمیک است و هورمون درمانی می‌شوند یا اینکه در موارد پیشرفته‌تر علاوه بر هورمون درمانی، شیمی‌درمانی یا درمان‌هایی با استفاده از پزشکی هسته‌ای ازجمله "لوتشیوم تراپی" خواهد بود که بدین شکل دارو را سوار بر ماده هسته‌ای و ناقل دارویی می‌کنند و به ناحیه هدف که همان تومور پروستات است ارسال می‌کنند که به این تکنیک "تارگت تراپی" یا درمان هدفمند میگویند.
بیشتربخوانید:
نشانه های سرطان پوست که نادیده گرفته می‌شوند
درباره سرطان مثانه و سن ابتلا به این عارضه و راه‌های پیشگیری و درمان آن لطفاً توضیح دهید. آیا پیوند مثانه در ایران انجام می‌شود؟ شرایط آن چیست؟
سرطان مثانه در ردیف بعدی ازنظر آمار ابتلا و شیوع بالا قرار دارد. این سرطان در مردها خیلی شیوع دارد بگونه ای که مردان بیش از دو و نیم برابر زنان مبتلا می‌شوند. این سرطان در بالای سن پنجاه‌سالگی و اغلب با علائمی مانند ادرار خونی متظاهر می‌شود. متأسفانه نقش سیگار و دخانیات در ابتلا به این بیماری خیلی بارز و مشهود است. بر اساس آمار شاید بتوان گفت که نیمی از افرادی که سرطان مثانه پیشرفته و شدید دارند سیگاری هستند.
سرطان مثانه هر سنی را می‌تواند گرفتار کند ولی در سنین جوانی نادر است. اگر جوانان به این نوع سرطان مبتلا شوند از نوع کم‌خطرتر یا قابل‌درمان‌تر است. در برخی کشورهای آفریقایی مانند مصر و یا حاشیه جنوب ایران که بیماری شیستوزومیازیس در این کشورها زیاد است، سرطان مثانه بیشتر دیده می‌شود. بیش از نود درصد سرطان مثانه در ایران که در مردان بیشتر از زنان دیده می‌شود از نوع "ترانزیشن سل کارسینوما" است. سیگار و دخانیات و کار کردن در محل‌های آلوده به فلزات سنگین ازجمله سرب همچنین در محل‌هایی که بنزین وجود دارد در میان شاغلان برخی کارخانه‌های ازجمله آلومینیوم‌سازی و تولید مواد شیمیایی موارد ابتلا بیشتر دیده می‌شود. نقش ژنتیک در این بیماری بارز است ولی عوامل محیطی بیشتر نقش دارند.
تومورهای مثانه در بیش از هفتاد درصد موارد، سطحی هستند که معمولاً و نه همیشه از درجه پایینی برخوردار است. بدین ترتیب تومور سرطانی از راه مجرای ادراری با تراشیدن سطح داخلی مثانه برداشته می‌شود.
البته از لیزر هم می‌توان استفاده کرد ولی چون لیزر بافت را می‌سوزاند و در چنین عارضه‌ای نیاز به لیزر نیست به همین خاطر فقط سطح مثانه را با ابزار خاصی تراش می‌دهیم سپس پاتولوژیست‌ها بررسی لازم را انجام می‌دهند و به ما میگویند که سرطان از چه نوع و به چه میزان در بافت پیشرفت کرده است. در ادامه برحسب نیاز از آمپول ب.ث.ژ داخل مثانه استفاده می‌کنیم یا اینکه هیچ اقدام اضافی انجام نمی‌دهیم و چنانچه نیاز شد مجدد تراش می‌دهیم. اگر تومور مثانه، عضله را درگیر کند درجات بالایی از بیماری به شمار می‌رود و خیلی دیر به ما می‌رسند و متأسفانه زمانی به ما می‌رسند که خیلی دیر است. در چنین مواردی یا موضع را تکه‌ای جداسازی می‌کنیم یا اینکه مثانه را به‌طور کامل برمی‌داریم و از روده، مثانه می‌سازیم تا بجای مثانه قبلی محل دفع ادرار باشد. در ایران و جهان از ایلئوم روده کوچک برای ساخت مثانه جایگزین جدید استفاده می‌کنند.
دو نوع مثانه جایگزین توسط جراح اورولوژیست قابل ساخت و تعبیه است. ابتدا قسمتی از ایلئوم روده باریک که عروق آن جداشده است را برداشت می‌کنیم که گاهی مثانه جدید به‌صورت مجرای ادراری از راه پوست تعبیه می‌شود که بیمار باید تا آخر عمر از کیسه ادراری استفاده کند؛ این روش "ایله آل کاندوئیت" نام دارد.
تکنیک جدید دیگر که از دو دهه پیش مرسوم شده، تکنیک "ارتوتوپیک" است که طی آن شصت سانت از روده برمی‌داریم و به‌صورت یک کیسه حبابی درست می‌کنیم که یک سر آن به مجرای ادراری وصل می‌شود و لوله‌های میزنای(رساننده ادرار از کلیه به مثانه) نیز از بالا به این کیسه ادراری که مثانه‌ای جدید محسوب می‌شود وصل خواهد شد. با این امکان بیمار می‌تواند بازور زدن شکمی هر زمان که بخواهد ادرار خود را تخلیه کند. خوشبختانه لطف خدا باعث می‌شود که با این تکنیک حدود هشتاد درصد بیماران بدون نیاز به چندین مرتبه سوند زدن روزانه، خودشان به‌طور اختیاری ادرار کنند. این تکنیک روش معمول و خوبی است ولی افراد چاق یا افرادی که دچار درگیری توده سرطانی در نواحی گردن مثانه هستند نمی‌توانند از این تکنیک بهره‌مند شوند. هر تکنیک بنا به شرایط و نیاز بیمار اتخاذ تصمیم و انتخاب می‌شود.
بیشتربخوانید:
دفع سنگ کلیه با نوشیدنی های خانگی
چه توصیه‌ای برای بیماران کلیه و مجاری ادراری دارید؟
نکته مهم اینکه همه باید بدانند که آب زیاد بخورند. حتی میزان نوشیدن آب درشدت و نحوه بروز هر نوع از بیماری‌های کلیه و مجاری ادرار نقش و دخالت دارد. شیوه زندگی هر چه به سمت دور بودن از چربی‌ها و فست فود ها برود بهتر است. از همه مهم‌تر این است که مردم باید سیگار نکشند. هیچ ظلمی بر خود و اطرافیان، بزرگ‌تر از سیگار کشیدن نیست. سرتا پای بدن را گرفتار می‌کند از لب تا مقعد انسان را درگیر سرطان می‌کند. در میان بیماری‌های اورولوژی نیز ارتباط نزدیکی میان سیگار کشیدن و سرطان پروستات وجود دارد. سیگار، مواد مخدر، انواع مواد دخانی عوامل مهمی در بروز سرطان‌های سیستم اورولوژی است.
توصیه مهم دیگر اینکه از چکاب و بررسی‌های پزشکی و معاینات دوره‌ای نترسید. بدترین بیماری‌ها را اگر در ابتدای بروز شناسایی کنیم به‌راحتی قابل‌درمان است. یک توده اگر زمانی که کوچک است و فقط یک نقطه را درگیر کرده شناسایی شود، خیلی درمان‌پذیرتر از آن است که تمام بدن را درگیر کرده باشد؛ با مشاهده هرگونه توده مشکوک در ناحیه بیضه باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد. افراد بالای پنجاه سال باید به‌طور سالانه آزمایش و تست پی.اس.ای ، جهت بررسی پروستات بدهند.
افرادی که عمو، دایی، پدر و پدربزرگ آنان چنانچه سرطان پروستات داشته‌اند باید از سن چهل‌سالگی بررسی‌های چکاب پروستات به‌طور سالانه انجام دهند. آزمایش ادرار به‌ویژه اوره و کراتین باید به‌طور دوره‌ای انجام شود و درصورتی‌که نتیجه هر یک از این آزمایشات به‌ویژه کراتین بالا بود باید مورد پیگیری‌های بعدی قرار گیرد.
توصیه من به‌عنوان یک متخصص اورولوژی این است که هرکسی باید به‌طور سالانه یک آزمایش خون ساده، یک آزمایش ادرار و سونوگرافی از کلیه، مثانه و پروستات انجام دهد. تقریباً تمام تومورها بدین شکل قابل‌تشخیص اولیه است. باید افراد جوان بیضه‌های خود را به‌طور شخصی معاینه کنند و در صورت متوجه شدن هر مورد مشکوک اقدام لازم و مراجعه به پزشک متخصص انجام دهند. متأسفانه چندی پیش موردی به من مراجعه کرد که یک پزشک بود و به دلیل شرم و حیا و مراجعه در هنگام دچار تومور پیشرفته بیضه شده بود!
پزشکان محرم و رازدار بیماران هستند و باید از وجود آنان به‌موقع کمک گرفت. شما اگر یک تومور کلیه را در اندازه سه سانتی‌متری شناسایی کنید با درمان‌های موجود تا پایان عمر مشکلی نخواهید داشت؛ اگر بیش از هفت سانتی‌متر رشد کرده باشد، حتی در صورت عمل جراحی و جداسازی تومور از کلیه بازهم احتمال 30 درصدی عود مجدد وجود دارد.
اولین علامت تومورهای مثانه مشاهده خون در ادرار است که اصلاً نباید از کنار آن گذشت. مخصوصاً اگر ادرار خونی به‌صورت متناوب و سلسله‌ای مشاهده شود احتمال یک تومور در حالب یا مثانه وجود دارد که باید هر چه سریع‌تر اقدام نمود . البته در خانم‌ها متعاقب نوعی عارضه زنانگی موسوم به "سیستیت" که با درد زیر شکم و سوزش ادرار همراه است امکان خونریزی و خون در ادرار وجود دارد که این موضوعی جداگانه است و نگران‌کننده نیست.
افرادی که دچار تکرر ادرار روزانه و شبانه هستند یا ادرار آنان مکرر قطع و وصل می‌شود یا تند تند مجبور می‌شوند به دستشویی بروند در اصل علائم بزرگی خوش‌خیم پروستات دارند؛ اگرچه در مراحل پیشرفته سرطان نیز امکان این حالت وجود دارد ولی خیلی نادر است. این افراد با دارو و یا جراحی قابل‌درمان هستند.
بیشتربخوانید:
آیا عارضه تومورهای کلیه هم به تخصص شما مربوط می‌شود؟ وضعیت ایران در این زمینه چگونه است؟ چه عواملی در ابتلا به این تومورها نقش دارند؟ روش‌های جدید درمانی این عارضه در ایران هم انجام می‌شود؟
تومورهای کلیه نسبت به سرطان‌های پروستات و مثانه کمتر دیده می‌شوند و از شیوع کمتری برخوردار است ولی این عارضه در مردها نسبت به زنان و در سنین بالاتر نسبت به جوان‌ترها بیشتر دیده می‌شود. تومورهای کلیوی از یک توده کوچک و یا یک‌طرفه تا توده‌های بزرگ‌تر وجود دارند و مشاهده می‌شود ولی نکته مهم اینکه عوامل محیطی آن‌چنان نقش ندارند که عوامل ژنتیکی نقش دارند. گاهی نیز نه در بستگان این عارضه دیده می‌شود و نه عوامل محیطی نقش دارند ولی آنچه مهم است سیگار و دخانیات در ایجاد تومورهای کلیه نقش دارند. تریاک هم همانند سایر مواد دخانی در ابتلا به تومورها نقش دارد.طی دو سه سال گذشته اتفاقات خوبی برای درمان سرطان کلیه به وقوع پیوسته است بگونه ای که تا پیش‌ازاین راهی جر جراحی وجود نداشت و حتی در مواردی که امکان جراحی برقرار نبود نمی‌توانستیم کار مهمی و جدی انجام دهیم. گرچه جراحی بی‌اثر نیست ولی خیلی هم نقش اساسی ندارد چراکه امروزه ایمونوتراپی در دنیا خیلی اثرات اعجاب‌انگیزتری در پی داشته است بگونه ای که گاهی یک تومور کلیه که به ریه و استخوان متاستاز و دست‌اندازی داشته است را می‌توان با ایمونوتراپی درمان کرد. البته برخی از این داروها در مراحل تحقیقاتی‌اند و آن دسته که در اختیارند خیلی گران هستند و در دسترس عموم نیست. امید به ایمونوتراپی برای درمان موارد پیشرفته تومورهای کلیه خیلی زیاد است ولی در موارد اولیه سرطان با کمک جراحی می‌توان اقدام کرد.
توضیحاتی درباره تومورهای بیضه هم بفرمایید.
تومورهای بیضه اغلب در سنین جوانی افراد را درگیر می‌کند. معمولاً از دهه چهارم زندگی ایجاد نمی‌شود ولی بین 25تا35سالگی بیشتر دیده می‌شود. گاهی بی‌علت‌اند و گاهی ضربه و صدمات فیزیکی در بروز آن نقش دارند. برخی موارد اشعه‌های رادیولوژی یا رادیوتراپی در ایجاد آن نقش دارند. در خیلی از موارد بدون علت بروز می‌کنند. خوشبختانه با گسترش شیمی‌درمانی به‌ویژه در سال‌های اخیر امروزه راهکارهای بسیار مؤثر و مفیدی در درمان تومورهای بیضه پیش روی قرارگرفته است؛ این نقش آن‌قدر مشهود است که حتی جراحی و رادیوتراپی‌های پشت شکم و غدد لنفاوی لگن شاید به این اندازه نقش ندارد و شاید کم‌رنگ‌تر باشد. خط اول درمان با حداکثر موفقیت درمانی در سرطان پروستات به‌وسیله شیمی‌درمانی است و شاید بتوان گفت انقلابی برای درمان تومورهای بیضه به‌وسیله شیمی‌درمانی از ابتدای سال دو هزار میلادی به وقوع پیوسته است. داروهای شیمی‌درمانی جدید نیستند بلکه اغلب بر پایه سیسپلاتین تولیدشده‌اند ولی امروزه در دنیا پروتکل‌های درمانی جدید کمک شایان کرده است.
توصیه شما برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های تناسلی چیست؟
معمولاً در جوان‌ها عارضه "پروستاتیت" شیوع دارد. افرادی که زمان انزال جلوی آن را می‌گیرند دچار عارضه التهاب پروستات می‌شوند. عفونت‌های مجاری ادراری مشکل شایع دیگر است؛ یک رابطه جنسی نامطمئن و غیربهداشتی می‌تواند منجر به این عارضه شود. اگر عفونت‌های مجاری ادراری به‌موقع درمان نشود ممکن است عفونت‌های "پروستاتیت مزمن" ایجاد کند و این عارضه خیلی سخت‌درمان می‌شود. به‌محض مشاهده هرگونه ترشح یا عفونت در مجرای ادراری باید به پزشک مراجعه کرد. خیلی اوقات فقط با درمان یک‌روزه به‌وسیله آنتی‌بیوتیک مناسب می‌توان از گسترش بیماری و مزمن شدن آن جلوگیری کرد.
