در دومین ماه فصل پاییز قرار داریم و با سرد شدن تدریجی هوا و نزدیکتر شدن به آغاز فصل زمستان، بازار ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوآنزا داغ میشود.
در نتیجه، شناخت وجوه تشابه و افتراق این سه بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چراکه اگر علائم و نشانههای بالینی این بیماریها را به خوبی بدانیم، در صورت ابتلا به این بیماریها بهتر میتوانیم روند درمان را دنبال و پیگیری کنیم و پیامدهای جسمی آنها را کاهش دهیم.
سرماخوردگی چیست؟
در واقع به علت آنکه بیش از ۲۰۰ ویروس مختلف ممکن است سرماخوردگى ایجاد کنند، علائم سرماخوردگى بسیار متفاوت است. رینو ویروسها شایعترین علت شناخته شده سرماخوردگى هستند.
ویروس سرماخوردگى از راه دهان یا بینى وارد بدن مىشود، اما ممکن است خود شما هم در این انتقال «دست» داشته باشید؛ اگرچه سرماخوردگى از طریق عطسه و سرفه مىتواند منتقل شود، اغلب تماس دست با دست با شخصى که سرماخورده است یا استفاده از وسایل مشترک مثلاً حوله، تلفن و... باعث انتقال بیمارى مىشود؛ به طوری که بعد از این تماس هنگامى که دست آلوده شده تان را به چشمها یا بینى تان مى زنید ویروس وارد بدن مىشود.
هر فرد بزرگسالى احتمال دارد ۲ تا ۴ بار در سال به سرماخوردگى مبتلا شود. کودکان به خصوص در سنین پیش از مدرسه بین ۵ تا ۹ بار سالانه سرما مىخورند.
*علائم و نشانهها
شروع علائم سرماخوردگى یک تا سه روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس سرماخوردگى است. اولین علامت عمده آبریزش از بینى است. همچنین ممکن است در ابتداى دوره عفونت دچار خارش یا درد گلو، احتقان و گرفتگى بینى، کمى بدن درد یا سردرد خفیف شوید، در ادامه سیر بیمارى ترشحات بینى تان غلیظتر و زرد رنگتر مىشود.
عطسه کردن، آبریزش از چشم، سرفه، تب ملایم و خستگى خفیف از جمله علائم بیماری سرماخوردگی است.
*آنفلوآنزا
آنفلوآنزا شایعترین بیماری ویروسی فصل سرما است که دستگاه تنفسی را درگیـر میکند و شدیدا مسری است. مدت زمان شروع علائم آنفلوآنزا از زمان وارد شدن ویروس به بدن ۴۸-۲۴ ساعت است.
روش انتشار ویروس آنفلوآنزا: ویروسهای آنفلوانزا موجود در قطرات تنفسی از طریق سرفه و عطسه منتشر میشوند.
در اغلب موارد این انتشار از فرد به فرد و معمولا از طریق تماس دست با آنچه که به ویروس آنفلوآنزا آلوده شده است و سپس تماس دست آلوده با دهان و بینی فرد منتقل میشود.
بالا بودن درجه حرارت بدن از علائم بیماری آنفلوآنزا است. بالا بودن درجه حرارت بدن (درجه حرارت بدن به مدت بیش از دو روز بیشتراز ۳۷.۸ درجه سانتی گراد باشد، ابتلا به درد ناگهانی یا ترشح از یک یا دو گوش، احساس درد در گوش خود و ادامه آن به مدت بیش از چند روز، آبریزش و گرفتگی بینی بیش از ۱۰ روز، سرفه همراه با خلط غلیظ و بدبوی زرد و سبز رنگ گلودرد بیش از ۴۸ ساعت به هنگام بلع غذا از جمله نشانه هاست.
همچنین تب و لرز، سردرد، دردهای عضلانی از جمله کمردرد، خستگی، سرفه که ممکن است (با خلط همراه باشد) گلودرد، خشونت صدا، استفراغ، گلودرد خارش بدن و کوفتگی از علایم شایع بیماری هستند.
تفاوت آنفلوآنزا و سرماخوردگی:
سرماخوردگی و آنفلوآنزا علایم مشابهی دارند، با این تفاوت که سرماخوردگی معمولا خفیفتر است و ممکن است بدون تب و یا با تب پایین باشد، اما آنفلوآنزا بطور ناگهانی شروع میشود و با تب بالا همراه است.
همچنین مدت زمان بیشتری طول میکشد تا آنفلوآنزا بهبود یابد، اما این مدت در سرماخوردگی کوتاهتر است. آنفلوآنزا در تمام سنین به غیر از دوران شیرخوارگی دیده میشود.
همچنین کودکان به علت سیستم دفاعی ضعیف بیشتر به این بیماری مبتلا میشوند؛ چون این بیماری واگیر دار است در مکانهای عمومی امکان انتقال بیماری آنفلوآنزا زیاد است.
بیماریهایی، چون قلبی، ریوی، کلیوی، دیابت، آسم، بارداری و کهنسالی امکان مبتلا شدن افراد به آنفلوآنزا را افزایش میدهند.
وسعت درگیری بدن در آنفلوآنزا بیشتر است
محمدرضا ناظری، استاد بیماریهای عفونی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در گفتگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس در پاسخ به این پرسش که «آنفلوآنزا و سرماخوردگی چه تفاوتی با هم دارند؟»، بیان داشت: سرما خوردگی یک اصطلاح عامیانه است و به عفونت سینوزیتها در ناحیه حلق و بینی توسط ویروسها گویند.
وی با بیان اینکه آنفلوآنزا خود یک ویروس سرماخوردگی است، گفت: تفاوت آن با سرماخوردگی در شدت و حدت آن، داشتن واکسن، داشتن درمان دارویی است؛ ضمن اینکه وسعت درگیری بدن در آنفلوآنزا بیشتر است.
آنفلوآنزا کشندگی بالاتری دارد
استاد بیماریهای عفونی عنوان کرد: بسیاری از عفونتها، آبریزش بینی و گلودرد وجود دارد، اما در آنفلوآنزا میتواند عفونت شدیدتر باشد؛ ضمن اینکه آنفلوآنزا کشندگی بالاتری داشته و میتواند درگیری شکمی نیز ایجاد کند.
ناظری با بیان اینکه ویروس کوکساکی از جمله ویروسهای سرمایهخوردگی است، تصریح کرد: این ویروس میتواند شبیه اوریون شبیهسازی کند یا در کف دست تو پا به شکل بثورات مختلف بروز کرده یا بیضهها را متورم کند و حتی میتواند در موارد نادر به قلب نیز آسیب بزند.
وی درباره وجه افتراق «آنفلوآنزا و سرماخوردگی»، متذکر شد:، چون ابتدای بروز این بیماری شبیه است امکان افتراق در مراحل اول بیماری نیست، چه بسا آنفلوآنزا با علائم سرماخوردگی بروز کرده و خود را نشان دهد؛ ضمن اینکه درگیری ریوی در آنفلوآنزا نسبت به ویروسهای دیگر سرماخوردگی بیشتر بود، معمولاً تب بیشتری به همراه دارد.
استاد بیماریهای عفونی ابراز داشت: دوره آنفلوآنزا بستگی به اینکه شخص واکسن آن را تزریق کرده، سیستم آن چگونه باشد و یا داروی ضد ویروسی مصرف کرده، متفاوت است.
دقت کنیم! فصل فصل حرکت دمای هوا به سمت سردی و کاهش است؛ رعایت بهداشت فردی و پوشیدن تن پوش گرم و استفاده از ماسک در فضای بسته به ویژه حمل و نقل عمومی راه بسیار موثری در کاهش ابتلا به بیماریهای ویروسی است.