تحریریه زندگی آنلاین : زمانی که پوست آسیب جدی می‌بیند برای محافظت و ترمیم زخم بافت فیبری روی آن ایجاد می‌شود که در مواردی که زخم جدی باشد یا جراحی کرده باشید احتمال باقی ماندن جای زخم یا اسکار پس از جراحی زیاد می‌شود. برای از بین بردن جای بخیه و زخم با توجه به جدید یا کهنه بودن آن و شدت و عمق اسکار می‌توانید از روش‌های مختلف استفاده کنید. دقت داشته باشید که تمام درمان‌های خانگی یا پزشکی برای از بین بردن جای بخیه و زخم نباید روی زخم باز اعمال شود و همه بعد از بهبود و بسته شدن زخم قابل استفاده هستند.
بیشتربخوانید:
ترمیم زخم با کلاژن موجود در پوست ماهی
انواع جای زخم
جای زخم روی پوست می‌تواند بر اثر تصادف، گزش حشرات، خراش، آکنه، سوختگی، آبله‌مرغان، واکسن یا پرسینگ ایجاد شود که به‌طور کلی به‌صورت زیر تقسیم‌بندی می‌شوند.
جای زخم کلوئید: کلوئید معمولاً در افرادی که پوست تیره دارند، بیشتر دیده می‌شود و بافتی است که بیشتر از جای زخم رشد می‌کند و حالت برجسته پیدا کرده و حتی ممکن است بعد از بهبود زخم به رشد ادامه دهد و با درد و خارش همراه باشد. برای از بین بردن جای بخیه و زخم کلوئید، می‌توان از روش‌های برداشتن با جراحی و تزریق آستروئید و در موارد کوچک‌تر از روش انجماد استفاده کرد.
جای زخم هیپوتروفیک: مانند کلوئید بافت پوست بالا می‌آید و قرمز است ولی فقط در محل آسیب، دیده می‌شود. روند کاهش رنگ این بافت می‌تواند سال‌ها طول بکشد. تزریق آستروئید می‌تواند التهاب این اسکارها را کاهش دهد و کرم‌های ترمیم کننده و لایه‌بردار برای بهبود آن‌ها موثرند.
جای زخم آتروفیک: به دلیل آسیب به کلاژن پوست شکل می‌گیرد و به‌صورت حفره و فرورفتگی دیده می‌شود مثل جای آکنه و جوش و آبله‌مرغان. درمان این اسکارها با میکرونیدلینگ، درمارولر، لایه‌برداری شیمیایی، تزریق ژل و لیزر امکان‌پذیر است.
جای زخم انقباضی: معمولاً با سوختگی ایجاد می‌شوند و دردآور هستند و باعث منبسط یا منقبض شدن پوست می‌شوند و در موارد شدید به عضلات و اعصاب زیر پوست وصل شده و حرکات بدن را کاهش می‌دهند که نیاز به درمان‌های جراحی برای جدا کردن پوست از عضلات و روش‌های ترمیمی نیمه تهاجمی دارد.
جای زخم گسترده: به نام زخم باز هم شناخته می‌شوند که بعد از عمل جراحی رایجند، معمولاً صاف و بی‌رنگ هستند و کمتر جلب توجه می‌کنند.
بیشتر بخوانید:
روغن آرگان معجزه ای برای زیبایی پوست صورت
از بین بردن جای بخیه و زخم با روش‌های خانگی
می‌توانید با استفاده از روش‌های خانگی و ماساژ موادی که به بهبود جای زخم کمک می‌کنند، اسکار ناشی از زخم بخیه را تا حدود زیادی‌ترمیم کنید. شما باید به‌صورت روزانه تا زمان محو شدن جای زخم به درمان ادامه دهید.
آب پیاز: آب پیاز می‌تواند بعد از چهار هفته جای زخم را کمی نرم‌تر و صاف‌تر کند و از قرمزی آن بکاهد.
ژل آلوئه‌ورا: روزی دو بار ژل آلوئه ورا را روی جای زخم یا بخیه با حرکات دایره‌ای ماساژ دهید و اجازه دهید نیم ساعت بماند.
روغن نارگیل: روزی 2 – 4 بار روغن نارگیل گرم را به مدت 10 دقیقه روی اسکار ماساژ دهید و بگذارید حداقل 1 ساعت بماند.
روغن ویتامین E: روزی چند بار کپسول ویتامین E را باز کنید و روغن آن را به مدت 20 دقیقه روی زخم ماساژ دهید و بگذارید 20 دقیقه بماند.
روغن زیتون: چند بار در روز روغن زیتون را گرم کرده به‌صورت دایره‌ای روی جای زخم ماساژ دهید و اجازه دهید نیم ساعت بماند. می‌توانید برای تأثیر بیشتر کمی اسانس اسطوخودوس هم به آن اضافه کنید.
آبلیمو: کمی آبلیمو را با مقدار مساوی گلاب یا روغن ویتامین E ترکیب کرده روی زخم ماساژ دهید و اجازه دهید 10 د دقیقه بماند.
عسل: مقداری عسل روی زخم بزنید و با بانداژ ببندید و بگذارید شب تا صبح بماند. یک یا دو بار در هفته می‌توانید مقداری کریستال شکر با عسل مخلوط کرده و چند دقیقه جای اسکار زخم را با آن ماساژ دهید.
زردچوبه: از گذشته زردچوبه به‌عنوان یکی از کاربردی‌ترین درمان‌های خانگی برای درمان سریع زخم و جای زخم استفاده می‌شده است. زردچوبه در قدیم برای انعقاد سریع‌تر خون زخم استفاده می‌شده است. بعد از بسته شدن جای زخم می‌توانید زردچوبه را با عسل خمیر کرده و روزی 2 بار به مدت نیم ساعت روی زخم قرار دهید.
سرکه سیب: مقدار مساوی سرکه سیب را با آب مخلوط کرده و پنبه‌ای را به این محلول آغشته کرده 5 دقیقه روی جای زخم و بخیه بگذارید بماند. یا این‌که می‌توانید 2 قاشق سوپخوری سرکه سیب را با دو سوم لیوان آب و 1 قاشق چایخوری عسل مخلوط نمایید و بگذارید 30 دقیقه روی جای بخیه و زخم بماند.
کره کاکائو: کره کاکائو را به‌صورت دورانی روی جای بخیه و زخم ماساژ دهید و بگذارید شب تا صبح بماند. هر روز تا محو شدن جای زخم این کار را تکرار کنید.
روغن درخت چای و روغن چوب صندل: 4 قطره روغن درخت چای یا روغن چوب صندل را با 2 قاشق سوپخوری آب یا یک قاشق چایخوری روغن بادام مخلوط نموده و روزی 2 – 3 بار روی جای بخیه یا زخم بزنید و 20 دقیقه بگذارید بماند. می‌توانید به جای آب از چای سبز دم کشیده استفاده کنید که ترکیب موثرتری داشته باشید.
قرص آسپرین: قرص آسپرین را پودر کرده و با آب خمیرکنید و روزی 2 بار روی اسکار زخم قرر دهید.
از بین بردن جای بخیه و زخم با نوار سیلیکونی
سیلیکون استاندارد طلایی درمان اسکار است و به کاهش تولید بی‌رویه کلاژن در محل زخم کمک می‌کند.
مطالعاتی که در 20 سال گذشته انجام شده نشان داده است که استفاده از ژل سیلیکونی برای از بین بردن جای زخم تازه باعث بهبود آثار هیپوتروفیک می‌شود.
ژل و نوار سیلیکونی را بدون نسخه می‌توانید از داروخانه‌ها تهیه کنید. استفاده نوارهای سیلیکونی برای کنترل اسکارهای هیپوترفیک، با فشاری که روی سطح اسکار وارد می‌کنند؛ نسبتاً موفقیت‌آمیز هستند. رطوبت دهی و جلوگیری از خشک شدن زخم توسط نوار سیلیکونی به کاهش اسکار بعد از بهبود زخم کمک می‌کند.
از بین بردن جای بخیه و زخم با لیزر
از بین بردن جای بخیه با لیزر و از بین بردن جای زخم با لیزر یکی از بهترین روش‌های درمان جای زخم‌های ناشی از سوختگی، بخیه و جراحت عمیق است. درمان جای زخم کهنه با لیزر نتایج بسیار خوبی می‌دهد.
لیزر درمانی به‌طور کلی برای از بین بردن اسکارهای سطح متوسط استفاده می‌شود. بعد از لیزر درمانی احساس تورم و سوزش دارید که بعد از 24 ساعت از بین می‌رود. احتمال روشن شدن رنگ پوست در افرادی که پوست تیره دارند در طول لیزر درمانی وجود دارد.
امروزه در بسیاری از کلینیک‌ها پاکسازی با لیزر جانشین روش مکانیکی درم ابریژن شده است. برای از بین بردن جای زخم با لیزر از دو نوع لیزر فرکشنال CO2 و لیزر اربیوم استفاده می‌شود که علاوه بر از بین بردن جای بخیه با لیزر می‌تواند باعث جوانسازی پوست شود.
لیزر فرکشنال: به عمق پوست نفوذ می‌کند و جراحت‌های نوری حرارتی ایجاد می‌کند و روال ترمیم این جراحت‌ها یکی از بهترین روش‌ها برای رفع جای سوختی و بخیه‌های عمیق و باریک است.
لیزر اربیوم: قدرت کمتری دارد و جراحت‌های نوری شیمیایی در پوست ایجاد می‌کند و برای رفع جای سوختگی و بخیه کم‌عمق‌تر استفاده می‌شود. به بی‌حسی کمتری احتیاج است و زمان ریکاوری کمتری حدود یک هفته نیاز دارد.
لیزر رنگی پالسی: باعث کاش التهاب اسکار می‌شود و با کاهش تعداد و فعالیت فیبروبلاست‌ها اسکارهای هیپرتروفیک را کوچک می‌کند.
ترکیب مدل‌های مختلف لیزر مثلاً لیزر رنگی پالسی و فراکشنال می‌تواند باعث افزایش اثرگذاری و بهبود سریع‌تر جای اسکارها شود.
تزریق کورتیکواستروئید برای از بین بردن جای زخم قدیمی
یکی از روش‌های از بین بردن جای بخیه قدیمی تزریق کورتیکواستروئید است که تکثیر فیبرولاست‌ها در اسکارهای هیپوتروفیک و کلوئید را کاهش می‌دهد به این ترتیب با کاهش میزان رگ‌های خونی و تولید کلاژن به از بین بردن جای زخم کهنه کمک کرده و اندازه اسکار را کوچک‌تر می‌کند.
از بین بردن جای زخم جوش با فیلرهای بافت نرم
یکی از موثرترین روش‌های از بین بردن جای زخم جوش که به‌صورت اسکار آتروفیک یا فرورفته روی صورت نمایان می‌شود، تزریق ژل و جبران حجم فرورفتگی در ناحیه آسیب دیده است.
برای از بین بردن جای زخم صورت ابتدا با روش سابسیژن، پزشک با یک وسیله تیز پایه اسکار را از بافت زیرین پوست جدا می‌کند و سپس با استفاده از فیلرهای تخصصی، اسیدهیالورونیک یا چربی گرفته شده از خود بیمار برای بالا آوردن سطح فرورفته اسکار استفاده می‌نماید.
درم ابریژن برای از بین بردن جای بخیه و زخم
از درم ابریژن می‌توانید برای از بین بردن جای زخم قدیمی و از بین بردن جای بخیه سزارین و کمتر نمایان بودن ترک‌های پوستی استفاده کنید. سایش و لایه‌برداری پوست با درم ابریژن باعث بهبود اسکارهای برآمده، فرورفته یا تغییر رنگ داده می‌شود و کمک می‌کند بافت اسکار در بافت اطراف محو شود.
هدف از انجام درم ابریژن هم‌سطح کردن پستی و بلندی‌های پوست است. عمق این سایش به عمق اسکار بستگی دارد ولی فقط می‌توان از این روش برای اسکارهایی که روی لایه درم قرار دارند استفاده کرد.
از بین بردن جای بخیه و زخم با جراحی
در صورتی که اسکار باقی‌مانده به‌قدری بزرگ شده باشد که با روش‌های دیگر امکان کوچک کردن آن وجود نداشته باشد با استفاده از برش و بستن مستقیم پوست، بافت اسکار جدا می‌شود. پس از بهبود شما اسکاری جدید ولی کوچک‌تر خواهید داشت که با سایر روش‌ها می‌توانید تا حدود زیادی آن را محو نمایید.
از بین بردن جای بخیه پلک
برای از بین بردن جای بخیه پلک حتماً باید از پمادهای تجویزی پزشک استفاده کنید. علاوه بر آن استفاده از روغن ویتامین E و کره کاکائو به بهبود هر چه سریع‌تر زخم بخیه پلک کمک می‌کند.
استفاده از ژل سیلیکون برای بهبود هر چه سریع‌تر زخم بخیه و از بین بردن جای بخیه پلک بسیار مؤثر است.
از بین بردن جای بخیه بینی
برای از بین رفتن بخیه‌های داخل بینی هر روز باید از محلول پراکسید هیدروژن و پماد آنتی‌بیوتیک استفاده شود. روزانه دو بار باید از پماد آنتی‌بیوتیک روی محل برش و بخیه بینی استفاده شود.
حدود 10 روز تا دو هفته و بعد از بهبود زخم برای از بین بردن جای بخیه بینی باید از ماساژی که پزشک به شما توصیه می‌کند استفاده کنید تا بافت اسکار کمرنگ‌تر و نازک‌تر شود.در صورت لزوم می‌توانید از پمادهای مخصوص از بین بردن بافت اسکار استفاده کنید.
بهترین کرم برای از بین بردن جای بخیه و زخم
کرم‌های ترمیم کننده را باید بعد از بسته شدن روی زخم و همزمان با فرایند ترمیم استفاده کنید تا مانع از ایجاد اسکار بخیه یا زخم شوند.
کرم‌های ترمیم کننده باعث بازسازی و ترمیم بافت پوست می‌شوند که با توجه به میزان تأثیرگذاری آن‌ها در از بین بردن جای زخم، بریدگی، جای جوش و ترمیم سریع‌تر زخم و جای بخیه و غیره استفاده می‌شود.
کرم‌های ترمیم کننده ملایم برای لکه‌های نقطه‌ای مثل جای جوش و آفتاب‌سوختگی استفاده می‌شوند. کرم‌های ترمیم کننده متوسط برای برطرف کردن جای اسکار عمیق جوش، زخم‌های خفیف و سوختگی کاربرد دارد و کرم‌های ترمیم کننده قوی برای زخم‌های عمیق به‌خصوص بعد از جراحی استفاده می‌شوند.
بهترین کرم برای از بین بردن جای بخیه و زخم باید حاوی مقادیر مناسبی از ترکیبات ضد آفتاب، ضد باکتری، ضد قارچ، سرامید، اسید هیالورونیک، رتینول، گلیسرین، رسوراترول، اسید گلیکولیک و نیاسین آمید باشد.
سرامید با خاصیت کلاژن‌سازی فوق‌العاده بالا انواع زخم‌های عمقی و اسکار را ترمیم می‌کند و با حفظ رطوبت پوست مانع از ایجاد التهاب می‌شود.
برخی کرم‌های ترمیم کننده خاصیت اثرگذاری سطحی دارند. برای ترمیم اسکارها و از بین بردن جای بخیه و زخم حتماً باید از پمادهایی استفاده کنید که توانایی نفوذ به لایه‌های میانی و عمقی پوست را داشته باشند و بنابراین بهترین کار برای انتخاب پماد مناسب مشورت با پزشک‌تان است.
